background image
3821
Bölüm 62
P
HILLIP
E. W
RIGHT
II
Ç
EV
D
R.
S
A
A
DA
· D
R.
M
URAT
K
AYALAR
Akut El Yaralanmalar>
Öykü
..................................................
3821
m
..........................................
3821
......................................
3822
Anestezi ..............................................
3822
Turnike ..............................................
3822
Elin temizlenmesi ve örtülmesi ......
3822
3823
Amputasyona karar verilecek
durumlar
....................................
3824
Doku tamir s>ralamas>
....................
3824
Arter yaralanmalar>
..........................
3824
Cildin kapat>lmas> hakk>nda
görüfller
......................................
3824
Cildin kapat>lmas>nda
endikasyonlar ve yöntemler
..
3825
Direkt dikifl ........................................
3825
Cilt greftleri........................................
3825
Cilt flepleri ........................................
3825
Özel alanlar>n flep ile
kapat>lmas>..................................
3826
Verici alan tedavisi ..........................
3826
Greftler ve flepler
............................
3827
Serbest greftler ..................................
3827
Yar> kal>nl>kta cilt greftleri ..............
3827
Dermatom b>ça¤> ile cilt grefti
al>nmas> ........................................
3827
Serbest tam kat greftler ....................
3829
Cilt flepleri ........................................
3829
Yerel (lokal) flepler ..........................
3829
Parmaklarda yerel flepler ....................
3832
Elin dorsalindeki yerel flepler ..............
3833
Çapraz parmak "cross finger"
flep ................................................
3833
Elin örtülmesi için önkol flepleri ....
3837
Radyal önkol flebi ................................
3837
Posterior interossöz flep ......................
3839
Abdominal flepler ............................
3840
Rastlant>sal modelli abdominal
pediküllü flepler ............................
3841
Aksiyal modelli flepler ........................
3842
"Fillet flep" (içi boflalt>lm>fl) ............
3845
Cilt örtülmesi
....................................
3845
Granülasyon dokusu ile
kapl> alanlar ................................
3845
Yara izi, tamir (skar) dokular> ........
3845
Düz hat yara izlerini düzeltme
yöntemleri ....................................
3846
Alan skarlar>n>n düzeltilme
yöntemleri ....................................
3846
El ve parmaklar iflyerlerinde en s>k yaralanmaya u¤rayan
vücut bölümleridir. Amerika Birleflik Devletlerinde y>ll>k 1
milyonun üzerinde el yaralanmas> acil olarak acil servislere
baflvurmaktad>r. Akut yaralanm>fl elde tedavinin amac>,
fonksiyonun geri kazan>lmas>d>r. Bunun için enfeksiyonun
önlenmesi, yaralanm>fl k>s>mlar>n kurtar>lmas>, primer iyi-
leflmenin sa¤lanmas> gereklidir. Sinir ve tendonlar primer
olarak tamir edilebilirler ancak bunun yap>lmas>, yaran>n te-
mizlenmesi ve debride edilmesi, k>r>k ve ç>k>klar>n düzelti-
lip tesbiti ya da cildin kapat>lmas>/örtülmesine göre ikincil
önemdedir. Cerrah, bizzat kendisi hastadan yaralanma ile
iliflkili bilgileri alarak ve yaralanma bölgesini dikkatlice in-
celeyerek, hangi ifllemlerin birincil olarak güvenli flekilde
yap>labilece¤ine hangilerinin daha sonraya ikincil ifllemlere
b>rak>laca¤>na karar vermelidir.
ÖYKÜ
Öykü, tam ve düzgün bir flekilde flu bilgileri sa¤lamal>d>r.
Buna göre: (1) yaralanman>n tam zaman> (tedaviye kadar ge-
çen süreyi belirlemek için), (2) ilk yard>m olarak yap>lanlar
ve nerede kim taraf>ndan yap>ld>klar>, (3) kullan>lan ilaçlar>n
içerik, miktar ve zamanlar>, (4) yaralanma mekanizmas>
(ezilme, bakteriyal bulafl ve kan kayb>n> belirlemek için), (5)
hasta taraf>ndan al>nm>fl g>da ve s>v>n>n miktar> ve ne zaman
al>nd>¤> (anestezi yönteminin seçilmesi için gerekli bilgi) ve
(6) hastan>n yafl>, mesle¤i, çal>flma yeri, hangi elin bask>n ol-
du¤u ve genel sa¤l>k durumu ö¤renilmelidir. Genel olarak
flüpheli, belirsiz tan>mlamalardan bu flekilde kaç>n>l>r.
Hastan>n bafllang>ç de¤erlendirmesi, ileride ciddiyet kaza-
nabilecek ya da hayat> tehdit eden yaralanmalar>n saptan-
mas>n> sa¤lar. E¤er bu yaralanmalar mevcutsa, yeniden can-
land>rma (resuscitative) yöntemleriyle, "airway" ile hava
yolu ve solunum fonksiyonunun sa¤lanmas> ve dolafl>m>n
desteklenmesi acilen yap>lmal>d>r. Eldeki aç>k yara, daha
fazla bulafla yol aç>lmamas> için hemen steril bir sarg> ile ka-
pat>lmal>d>r. E¤er yara ciddi ve kan>yor ise, hasta s>rtüstü