¤>na ba¤l> felç olgular> bildirilmifltir. Lomber spinal stenoz
ile ilgili ulafl>labilen ilk yay>n iki seviyeli laminektomi ile te-
davilerini bildiren Stich ve Fraenkel taraf>ndan 1900 y>l>nda
yap>lm>flt>r. Bailey ve Casamajor 1911'de, Eisberg ise 1913'te
benzer semptomlar, patolojik bulgular ve cerrahi sonras> dü-
zelmeyi bildiren yay>nlar yapm>fllard>r. Bu sendrom 1954 y>-
l>nda Verbiest'in orta-yafll> ve yafll>larda ayakta durma, yü-
rüme ile bafllayan ve hiperekstansiyon ile artan bel ve alt
ekstremite a¤r>s> gibi klasik bulgular> tan>mlamas>na kadar
tam olarak anlafl>lamam>fl ve tan> konulamam>flt>r. Verbiest
spinal kanal>n do¤umsal darl>¤>n>n birçok hastada temel et-
ken oldu¤unu bildirmifltir.
tomlar>n ortaya ç>kmas>na neden oldu¤unu ifade etmifltir.
Diskler, faset eklemler ve ba¤lar çevresindeki tipik hipertro-
fik de¤ifliklikler sonucu ortaya ç>kan lomber bölgenin orta
k>sm>ndaki miyelografik blok da ayr>nt>l> olarak tan>mlan-
m>flt>r. Verbiest bir sonraki yaz>s>nda spinal kanal cerrahisi
s>ras>nda elde etti¤i ölçümleri ayr>nt>l> olarak bildirmifltir.
Bu sendrom, bu yaz>lardan sonra daha iyi tan>nmaya bafl-
lanm>fl ve çok say>da iyi haz>rlanm>fl olgu serileri yay>nlan-
m>flt>r. Ehni ve ark 1969 y>l>nda bu konuyu dört bölümde in-
celeyen mükemmel bir derleme yay>nlam>flt>r. Daha yak>n
zamanlarda ise Herkowitz ve ark. ile Garfin ve ark. patofiz-
yoloji ve tedavi seçeneklerini içeren derleme yaz>lar>n> ya-
y>nlam>fllard>r.
set eklemlerde hipermobiliteye yol açar. Dunlop, Adams ve
Hutton kadavra üzerinde yapt>klar> çal>flmada faset eklem-
lerinde ciddi bas>nç art>fl>yla birlikte disk alan>nda daralma
ve ekstansiyon aç>s>nda artma saptam>fllard>r. Bu durum
özellikle süperior artiküler ç>k>nt>da belirgin olmak üzere fa-
set eklem hipertrofisine yol açar. Eklemdeki bozulma artt>k-
ça ilerleyen hipertrofik süreç lokal ankiloza neden olur. S>k-
l>kla ligamentum flavum kalsifikasyonu ve hipertrofisi süre-
ce katk>da bulunur. Sonuç, anatomik olarak daralm>fl spinal
kanal çap> nedeniyle sinir yap>lar>n>n bas> alt>nda kalmas>-
d>r. Ayr>ca geliflen venöz konjesyon ve hipertansiyon inter-
mitan nörojenik topallama olarak bilinen semptomlar komp-
leksine yol açar. Hafif travma veya mesleki faaliyetler bu
hastal>¤>n oluflumuna do¤rudan etkisi olmamakla birlikte
var olan bir sorunu alevlendirebilir.
tinin etkilenen bölgesine ve spesifik patolojik nedene göre s>-
lomber vertebran>n spesifik anatomik bölgelerini ya da tüm
bölgeleri tutabilir. En s>k lomber bölge etkilenir, ancak servi-
kal bölgede de oldukça s>kt>r. Torasik bölgede ise nadiren
görülür. Spinal darl>k lokalize olabilir veya do¤umsal dar-
l>kta oldu¤u gibi birden fazla seviyeyi etkileyecek flekilde
yayg>n olabilir. Disk dejenerasyonu nedeniyle disk aral>¤>-
n>n daralmas> ve sonras>nda geliflen ba¤ yetmezli¤i de spinal
kanal geniflli¤inde azalmaya yol açabilir.
ve ligamentöz hipertrofiye neden olur. Ligamentum flavum
faset kapsülüne yap>flt>¤> lateral resese do¤ru kal>nlafl>p sinir
köküne bas> yapabilir. Bu patolojiler tek bafl>na olabilece¤i
gibi, hepsi birlikte de spinal darl>¤>n tipik semptomlar tablo-
suna neden olabilir.
gereklidir (fiekil 411). Merkezi spinal darl>k, dura ve içeri¤i-
nin bulundu¤u, faset eklemler aras>nda kalan alan>n tutulu-
munu ifade eder. Bu bölgedeki darl>k genellikle bir diskin ç>-
k>nt>laflmas>, anulusun bombeleflmesi, osteofit oluflumu ve
ligamentum flavumun kal>nlaflmas>ndan kaynaklan>r.
Semptomatik santral spinal darl>k nörojenik topallamaya
neden olur. Sinir kökleri duran>n lateralinde bulunan lateral
Foraminal
Lateral reses
Foraminal
Ekstraforaminal (far-out)
Spondilolistezisin do¤umsal formlar>
Skolyoz
Kifoz
Skolyoz
Kifoz
Spondilolistezisin dejeneratif formlar>
Florozis