background image
ve T2 dokuya özgü özelliklerdir. Bu de¤erler kararl>l>k hali-
ne dönüfl oran>n> yans>tan ölçümlerdir. Radyofrekans puls-
lar>n>n uygulama zaman>n> (tekrarlama zaman> [TR]) ve dö-
nen sinyali elde etme zaman>n> (eko zaman> [TE] de¤ifltire-
rek, bir görüntüleme sekans>, T1 ya da T2 özelliklerini art>ra-
bilir. Oldukça sabit bir kural, ya¤>n T1 a¤>rl>kl> görüntülerde
yüksek sinyal (parlak) ve suyun T2 a¤>rl>kl> görüntülerde
yüksek sinyal intensitesinde oldu¤udur. Çok az su veya ya¤
içeren kortikal kemik, tendon ve ligaman gibi yap>lar tüm
sekanslarda siyah kal>rlar. H>zl> görüntüleme yöntemleri
kullan>l>r hale gelmektedir. H>zl> spin-eko tekni¤i T2 a¤>rl>k-
l> sekans>n uzunlu¤unu üçde iki ya da daha fazla oran>nda
azaltabilir. Baz> h>zl> spin-eko sekanslar>n>n ortaya ç>kard>¤>
bulan>kl>k artefakt> meniskal y>rt>k gibi oldukça küçük anor-
mallikleri gizleyebilir. Buna ilaveten, kimyasal kayma ya¤
bask>lama teknikleriyle ortadan kald>r>labilecek bir sorun
olan ya¤ sinyali, h>zl> spin-eko görüntülerde oldukça yo¤un
olarak bulunur (fiekil 2-1). Ya¤ bask>lama, short tau inversi-
on recovery (STIR) sekans> kullan>larak da elde edilebilir. Bu
ya¤ bask>lama teknikleri kemik ili¤i ve yumuflak dokularda
yararl> olabilir ve travma ve neoplazmlar>n görüntülenme-
sinde önemli rol oynar. Bir baflka h>zl> görüntüleme yöntemi
olan gradient-eko tekni¤i seçici olarak k>k>rdak görüntüle-
mede (örne¤in glenoid labrum için) kullan>l>r. Ço¤u MRG
çal>flmas>, belirli bir patolojik süreci saptamaya ya da tan>m-
lamaya uyarlanan çok say>da görüntüleme sekans> ya da se-
risinden oluflur. Görüntü düzlemleri (aksiyal, sagital, koro-
nal, oblik) ve sekans çeflidi (T1, T2, gradient-eko) bafllang>ç-
ta seçildi¤inden yüksek kaliteli görüntüleme yapmak için
klinik problemin iyice anlafl>lmas> gerekir.
Ticari olarak çok çeflitli MR sistemleri bulunur. Cihazlar
kabaca alan güçlerine göre s>n>fland>r>labilirler. Yüksek-alan
cihazlar>n 1 ila 3 tesla (T) de¤erinde alan gücü oldu¤u bili-
nir. Düflük-alan cihazlar 0.3 T veya daha az alan güçlerinde
çal>fl>rlar. Günümüzde, yüksek alan ve düflük alan sistemle-
rin birbirlerine göre çal>flma verimleri konusunda fazlaca
tart>flma vard>r. Her sistemin farkl> avantajlar> vard>r. Yük-
sek alan cihazlar k>sa inceleme süresi, ince kesitler ve küçük
inceleme alan>na olanak sa¤layarak sinyal-gürültü oran>
yüksek görüntüler oluflturur. Kimyasal kayma ya¤ bask>la-
ma düflük alan cihazlarda bulunmamaktad>r. Düflük alan ci-
hazlar genellikle "aç>k" yap>da olup daha çok hasta rahat>
sa¤lamakta ve el bile¤i ve dirsek gibi eksen d>fl> yap>lar>n gö-
rüntülemesini kolaylaflt>rmaktad>r. Düflük alan sistemlerin
sat>n al>m> ve iflletilmesi de daha az masrafl>d>r. Yüksek alan
cihazlarla k>yasland>¤>nda, düflük alan sistemlerin kalitesi
ve do¤rulu¤u tart>fl>labilir olmaktad>r. Az say>da birkaç kar-
fl>laflt>rmal> çal>flma yay>nlanm>fl olmakla birlikte, baz> çal>fl-
malar, yüksek alan ve düflük alan cihazlar>n dizin menisküs
ve ba¤lar>n>n de¤erlendirmesinde tan>sal do¤ruluklar> ara-
s>ndaki fark>n önemsiz oldu¤u öne sürmektedirler. Bu do¤-
rulu¤un di¤er kas-iskelet incelemelerine uygulanabilirli¤i
bilinmemektedir. Ufukta "aç>k" yap>da yüksek alan cihazlar
bulunmakta olup bugünkü yüksek alan ve düflük alan cihaz-
lar>n pek çok avantaj>n> bir araya getirmektedir.
Ana sarg> (çal>flma boyunca hastan>n yatt>¤> bofl tüp)
içinde görüntü elde edilebilir. Gö¤üs, bat>n veya pelvis gibi
genifl bir alan incelenecekse bu yeterli olabilir. Dizin menis-
küsü ya da rotator k>l>f gibi küçük eklemsel yap>lar> de¤er-
lendirmede, özel yüzeyel sarg>lar gereklidir. Omurga, omuz,
el bile¤i ve temporomandibular eklemler gibi özel vücut ke-
simlerine uygun hale getirilmifl sarg>lar, çok amaçl> büküle-
bilir sarg> ve uzun çevresel kemik sarg>s> gibi çok çeflitli yü-
zeyel sarg>lar mevcuttur. Bu sarg>lar inceleme hacmine ya-
131
Bölüm 2 · Ortopedide Manyetik Rezonans Görüntüleme
Kimyasal kayma ya¤ bask>lama tekni¤i. A, Bald>rda büyük yumuflak doku kitlesinin aksi-
yal h>zl> spin-eko, T2 a¤>rl>kl> görüntüsü. Hiperintens ya¤, lezyonun ön ve arka kenarlar>yla kar>flmak-
ta. B, Ya¤ bask>laman>n eklenmesi tümör s>n>rlar>n> daha iyi ortaya koymakta.
fiekil 2-1