background image
sini bozar, bakteriyel klerans> azalt>r ve nötrofilin bakterisi-
dal ifllevini; enflamatuar hücrelerin enfekte odaklara tafl>n-
mas>n> ve serum kompleman komponentlerini bask>lar.
Travma ya da enfeksiyon geçiren bir hastan>n bazal enerji
gereksinimi, normalden %30 ila %55 daha fazlad>r. Norma-
lin yaln>zca 1°F üstündeki atefl, vücudun metabolik h>z>n>
%13 yükseltir. Beslenme koflullar>, ameliyat öncesinde (1)
antropometrik ölçümlerle (boy, kilo, triseps kal>nl>¤> ve kol
kas> çevresi); (2) serum proteinleri ve hücre türleri (lenfosit-
ler) ve cilt testinde belirli antijenlerin antikorlara cevab> ile
saptanabilir. Jensen ve arkadafllar>, ortopedik cerrahi müda-
hale gören hastalar>n %42'sinin klinik ya da subklinik olarak
yetersiz beslendi¤ini saptam>flt>r. Yetersiz beslenme, 3.4
g/dL'den daha az bir albümin düzeyi ya da toplam lenfosit
say>s>n>n 1500 hücre/mm
3
olmas>yla tan>mlan>r. Her iki de-
¤er de rutin kan say>m> ve SMA24 ile elde edilebilir. Jensen
ve arkadafllar> elektif cerrahi müdahale öncesi, yak>n zaman-
larda 10 lb'den daha fazla kilo kayb> yaflayan; serum albü-
min düzeyi 3.4 g/dL'den daha az olan ya da lenfosit say>s>
1500 hücre/mm
3
'ten daha az olan hastalar için beslenme
deste¤i önerisi getirmifllerdir. Rainey-McDonald ve arkadafl-
lar>, beslenme deste¤ine gereksinim duyan hastalar> tara-
mak için bir beslenme endeksi kullanm>flt>r. Serum albümin
ve transferrin düzeylerini kullanarak flu formülü gelifltirmifl-
lerdir: [(1.2
× serum albümin) + (0.013x serum transferrin)]-
6.43. ysa hastada bes-
lenme yetersizli¤i var ve sepsis riski yüksek demektir. Bes-
lenme deste¤ine gereksinim varsa ve gastrointestinal yol ifl-
lev görüyorsa enteral tedavi gerekir; aksi halde hiperalimen-
tasyon yöntemine baflvurulur.
Ba¤>fl>kl>k Durumu
Enfeksiyonla mücadelede öncelikle enfeksiyonun yay>lmas>-
n> engellemek için hastan>n enflamatuar (beyaz kan hücresi)
ve ba¤>fl>kl>k (antikor) cevab> gelifltirmesi ve ard>ndan da en-
feksiyona sebep olan organizmay> yok etmesi gerekir. Vücu-
dun temel savunma mekanizmalar> (1) nötrofil cevab>, (2)
hümoral ba¤>fl>kl>k, (3) hücre arac>l> ba¤>fl>kl>k ve (4) retikü-
loendotelyal hücrelerdir. Bunlar>n ifllevlerinde meydana ge-
lebilecek herhangi bir aksakl>k, konakç>y> belirli bir grup f>r-
satç> patojenden geçebilecek bir enfeksiyon riskine aç>k hale
getirir. Ba¤>fl>kl>k sistemindeki bozukluklar, kazan>labilir ya
da konjenital anomalilerden kaynaklanabilir. Bir mikroorga-
nizmaya karfl> duyarl>l>k, ba¤>fl>kl>k sistemindeki belirli bir
bozuklu¤a ba¤l> olarak ortaya ç>kar. Anormal nötrofiller ve-
ya hümoral ve hücre arac>l> ba¤>fl>kl>k sistemi, bebekler ve
yafll> hastalarda kapsüllü bakterilerin yol açt>¤> enfeksiyon-
larla; eroin ba¤>ml>lar>nda Pseudomonas enfeksiyonlar>n>n
görülme s>kl>¤>n>n artmas>yla ve orak hücre anemili hasta-
larda Salmonella ve Pnömokok enfeksiyonlar>yla kendini
gösterir.
Diyabet, alkolizm, hematolojik malignite ve sitotoksik te-
davi, nötrofil anormalliklerinin en yayg>n sebepleridir. Nöt-
rofil say>s> 55/mm
3
'ten daha az ise Stafilokok aureus, gram-
negatif basil, aspergillus organizmalar> ve kandida organiz-
malar>n>n yol açt>¤> enfeksiyonlar, ciddi bir tehdit oluflturur.
ba¤>fl>kl>kta önemli rol oynayan iki plazma proteinidir. Hi-
pogamaglobulinemisi olan ya da splenektomi geçirmifl has-
talar için Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influen-
za ve Neisseria organizmalar> gibi kapsüllü bakterilerin yol
açt>¤> enfeksiyon riski daha yüksektir. Kompleman kaskad>-
n>n bir ö¤esinde bir kusur oldu¤unda S. aureus ve gram-ne-
gatif basil enfeksiyonlar> s>k görülür. Hipogamaglobuline-
misi ve kültür-negatif septik artriti olan hastalarda Mycop-
lasma pneumoniae ve Ureaplasma urealyticum gibi al>fl>l-
mad>k organizmalara rastlanm>flt>r ve bu yönde kontrol ya-
p>lmal>d>r.
Hücre arac>l> ba¤>fl>kl>k, T lenfositler ve makrofajlar ara-
s>ndaki etkileflime ba¤l>d>r. Yafll> hastalarda steroid tedavisi,
yetersiz beslenme, lenfoma, sistemik lupus eritematozus, ba-
¤>fl>kl>k yetmezli¤i ve otoimmün yetmezlik sendromu, se-
konder hücre arac>l> yetmezli¤e yol açarak konakç>y> mantar
enfeksiyonlar>na ve mikobakteriyel enfeksiyonlara, herpes
virüse ve Pneumocystis carinii'ye karfl> savunmas>z duruma
sokar.
Konakç>n>n verebilece¤i cevapta afl>laman>n da rolü var-
d>r. Hepatit B afl>s>, hepatit B virüsünün görülme s>kl>¤>n>
azaltm>fl ve çocuklara yap>lan Haemophilus influenzae tip B
afl>s>n>n, H. influenzae'nin yol açt>¤> kas-iskelet enfeksiyon-
lar> d>fl>ndaki enfeksiyonlar> engelledi¤i görülmüfltür.
676
K>s>m V · Enfeksiyonlar
Kutu 15-1 · Kas-
ile
Konjenital
Kronik granülomatöz hastal>k
Hemofili
Hipogamaglobulinemi
Orak hücre hemoglobinopatisi
Terminal kompleman kusuru
Lökosit adezyon kusuru
Kazan>lm>fl
Diabetes mellitus
Hematolojik malignite
HIV
Farmakolojik immünsupresyon
Organ transplantasyonu
Kollajen vasküler hastal>klar
Üremi
Malnutrisyon
Radyasyon terapisi
Brennan PJ, DeGirolamo MP: Musculoskeletal infections in immunocompromi-
sed hosts, Orthop Clin North Am 22:389, 1991'den al>nm>flt>r.