background image
775
Bölüm 19
R
OBERT
K. H
ECK,
JR.
Ç
EV
D
R.
Y
ÜKSEL
Y
URTTAfi
· D
R.
B
AHT
D
EM
D
R.
M
ERT
K
ESK
Tümörlerin Genel
Özellikleri
Tan>sal de¤erlendirme
....................
775
Kas-iskelet sistemi tümörlerine
genel yaklafl>m............................
775
Kayna¤> bilinmeyen metastazlar ....
777
Evrelendirme ....................................
778
Biyopsi ................................................
780
Tamamlay>c> tedavi
........................
781
Radyoterapi........................................
781
Kemoterapi ........................................
784
Cerrahi ilkeler
..................................
785
Amputasyon mu, ekstremite
koruyucu cerrahi mi? ................
785
S>n>rlar ................................................
787
Küretaj ................................................
788
Rezeksiyon ve rekonstrüksiyon......
791
Pediatrik hastalara yaklafl>m ..........
793
Cerrahi teknikler
..............................
793
Üst ekstremite....................................
793
Pelvis ..................................................
815
Alt ekstremite ....................................
824
Rotasyonplasti ..................................
840
Kas iskelet sisteminin tümörlerini tedavi etmek için ortope-
dik cerrah, radyolog, patolog, radyasyon onkolo¤u ve t>bbi
onkologdan oluflan bir ekip gereklidir. Kalp damar cerrah>,
gö¤üs cerrah> veya plastik cerrah gibi di¤er dallardaki cerra-
hi uzmanlara s>kl>kla ihtiyaç duyulur. Ortopedik cerrah, on-
kolojik tedavinin temel prensipleri konusunda çok deneyim-
li olmal>, radyolog ve patolo¤un kemik ve yumuflak doku
tümörlerine karfl> özel bir ilgisi bulunmal>d>r. T>bbi onkolog
tamamlay>c> tedavileri düzenler ve metastatik tümörü olan
bir hasta için birincil hekim durumundad>r.
TANISAL DE/ERLEND
Kas-iskelet Sistemi Tümörlerine Genel
Yaklafl>m
Uygun bir hikaye ve fizik muayene, kas iskelet sisteminde
tümörü olan bir hastan>n de¤erlendirmesinde ilk ve en
önemli basamakt>r. Hastalar ortopedik onkoloji uzman>na;
a¤r>, kitle veya ilgisiz bir problemin araflt>r>lmas> esnas>nda
tespit edilen anormal radyolojik bulgu ile baflvurabilir. Ke-
mik tümörü olan hastalar en s>k a¤r>dan yak>n>rlar. A¤r>
bafllang>çta aktivite ile ba¤lant>l> olabilir fakat kötü huylu
kemik tümörü olan hasta s>kl>kla istirahatta ve gece ortaya
ç>kan ilerleyici a¤r>dan flikayetçidir. E¤er lezyon kemi¤i za-
y>flatacak kadar geniflse, iyi huylu kemik tümörü olan hasta-
lar>nda aktivite ile a¤r>lar> olabilir. Osteoid osteomada en s>k
gözlenmekle birlikte di¤er iyi huylu lezyonlar bafllang>çta
gece a¤r>s>na neden olabilir. Bunun tersine yumuflak doku
tümörü olan hastalar nadiren a¤r>dan yak>n>rken s>kl>kla
kitle flikayeti ile gelirler. Bu kural>n istisnas>, a¤r>s> veya nö-
rolojik bulgular> olan sinir k>l>f> tümörlü hastalard>r.
Tümörlerin baz>lar> belli bir cinsiyete yatk>nl>k gösterse
de (örne¤in; dev hücreli tümörlerin kad>nlarda daha s>k gö-
rülmesi) bunun nadiren tan>sal önemi vard>r. Benzer flekil-
de, >rk>n önemi az olmakla birlikte bunun istisnas> Afrika
kökenli bireylerde Ewing sarkomunun oldukça nadir görül-
mesidir. Ailevi çoklu ekzositoz ve nörofibromatoziste oldu-
¤u gibi aile öyküsü zaman zaman tan>da faydal> olabilir. Bu-
nunla beraber ço¤u iyi ve kötü huylu kas iskelet sistemi tü-
mörleri belirli yafl gruplar>nda olufltu¤undan dolay> yafl, hi-
kayede al>nabilecek en önemli bilgi olabilir.
Fizik muayene, flüpheli k>sm>n dikkatli muayenesini ve
hastan>n genel durumunu içermelidir. Kitle ölçülmeli, yeri,
flekli, k>vam>, hareketlili¤i, hassasiyeti, yerel s>cakl>¤> ve po-
zisyona ba¤l> de¤ifliklikler dikkate al>nmal>d>r. Çevre kaslar-
daki atrofinin yan>nda dolafl>m>n yeterlili¤i ve nörolojik
arazlar kaydedilmelidir. Sütlü kahve lekeleri (Café au lait
spot) veya cilt hemanjiyomlar> da tan>sal ipuçlar> verebilir.
Lenf nodu metastazlar>n>n potansiyel yerleri palpe edilmeli-
dir. Ço¤u sarkomada lenf nodu metastazlar> nadirken, rab-
domyosarkom, epiteloid sarkom ve sinoviyal sarkomda s>k-
l>kla görülür. Tüm flüpheli kas iskelet sistemi tümörleri ön-
celikle direkt radyografilerle de¤erlendirilmelidir. Herhangi