background image
lanmamaya çal>flt>k ve de bazen sarg> band>n>, rotasyona
mani olmak için araç olarak kulland>k.
Küçük parmak normal olarak yüzük parma¤>n>n üzerine
binme e¤ilimi gösterir. Bu durumu, yüzük parma¤> tam ola-
rak bükülebildi¤i halde, küçük parma¤>n ancak k>smen bü-
külebilmesi en iyi aç>klar. Küçük parma¤>n yüzük parma¤>-
n>n üzerine binmesi, beflinci karpometokarpal eklemdeki ro-
tasyon kabiliyetiyle sa¤lan>r. Küçük parma¤>n k>s>tl> bükül-
mesine sebep olan k>r>klarda, nihayet bu parma¤>n tam ola-
rak bükülebilmesi, normal olarak yüzük parma¤>na ba¤l> ol-
du¤u (yüzük parma¤>yla ayn> hizaya gelece¤i) anlafl>l>ncaya
kadar hasta ve hekim için s>k>nt> vericidir. Küçük parma¤>n
tam olarak bükülebilmesi sa¤land>¤>nda, d>fl rotasyon im-
kans>z olur, halbuki daha fazla iç rotasyon mümkündür. Bu
durumda, k>r>kta görünüflteki rotasyon bozuklu¤u gerçek
olmayabilir (fiekil 64-3).
Parçalar>n>n durumunu belirlemek için redüksiyondan
önce ve sonra tam ön arka ve yan röntgenleri gereklidir. Fa-
lankslar>n üst üste binmesini önleyecek de¤iflen bükülme
büyüklükleriyle parmaklar> yanlara yayarak al>nan görüntü,
en iyi ihtimalle sadece bir parma¤>n do¤ru yan görüntüsünü
verebilir. Oblik görüntüler eklem k>r>klar>n>n redüksiyonu-
nun de¤erlendirilmesinde genellikle yard>mc> olur. Yüzük
parma¤> ve küçük parmak metakarpallerinin tam yan görü-
nümü elin 10 derecelik supinasyonu ile ve iflaret parma¤> ve
orta parmaklar elin 10 derecelik pronasyonuyla sa¤lanabilir.
Atel uyguland>¤>nda, ç>k>¤> de¤erlendirmek için bazen sagi-
tal düzlemde lateral tomogram ya da BT taramas> gerekir.
K>r>¤>n iyileflmesi gözle görülse bile, röntgen, iyileflmeden
önce görülemeyen küçük kemik parçalar> ortaya ç>karabilir
ve dizilim yanl>fl>n> önleyebilir. fiaft k>rklar>, kemi¤in filme
ya da görüntü kayna¤>na paralel çoklu görüntüleriyle en iyi
de¤erlendirilebilir ve eklem k>r>klar>, eklem yüzeyleri rönt-
gen >fl>lar>na dik olarak al>nan görüntüler gerektirebilir.
TEDAV< PRENS
Ço¤u metakarpal ve falanks k>r>klar>nda, kapal> manipülas-
yon, uygun atelleme ve korunmufl hareket yararl> sonuç ve-
rir. Bununla beraber, tedavi, aç>k müdahale, iç tespit ya da
kapal> manipülasyon ve perkütan olarak pin uygulamay>
gerektirdi¤inde, ki bu genellikle de küçük Kirschner telidir,
istisnalar da olur. Perkütanoz olarak tel takma giriflimi,
ödem d>fl hatlar> yok etmeden önce yap>lmal>d>r. Gerekirse
ekstremite, redüksiyon ifllemi ve tel uygulamas> yap>lmadan
önce 24 ila 48 saat yüksekte tutulabilir. K>r>¤> tespit etme gi-
riflimi, özellikle aletler kullanarak, tercihen yumuflak doku
belirgin bir flekilde fliflmeden önce yap>l>r; bazen sabitleme
iflinde 7-10 günlük gecikme mazur görülebilir.
Baz> sabitleme flekilleri için afla¤>daki örnekler gösterile-
bilir: (1) ayr>lm>fl (deplase) k>r>¤>n önemli ölçüde eklem yü-
zeyini ilgilendirdi¤i durumlar (düzgün eklem hareketini ge-
ri kazanmak için hassas düzeltme gerekir); (2) k>r>k ile birlik-
te büyük bir ba¤ ya da; tendon avülsiyonunun oldu¤u du-
rumlar; (3) k>r>¤>n, tendonlar>n veya di¤er yumuflak doku-
nun araya girdi¤i ve manipülasyonla tekrar hizaya gelmesi-
nin engellendi¤i çok a¤>r ayr>lma durumlar>; (4) çoklu k>r>k-
lar>n oldu¤u ve içten tespit yap>lmadan elin fonksiyonel po-
zisyonunda tutulamad>¤> durumlar; ve (5) aç>k k>r>klar (iç-
ten tespit, düzelme kayb> olmaks>z>n ameliyat sonras> yara-
n>n bak>m>na izin verir).
A¤>r parçal> kapal> k>r>klar (iç sabitleme imkan> olmaya-
bilece¤i için) genellikle aç>lmamal>d>r. Bazen s>n>rl> perkütan
pinlemeye iflaret edilmektedir.
Ço¤u kez ç>k>klar hemen manipule edilerek ve erken
davranarak düzeltilebilir. Birço¤u kendi kendine düzelebilir
ve genellikle yan>ndaki parmakla birlikte bantlamak iyi so-
nuç verir. Fakat, birlikteki ba¤ yaralanmas>n> veya tendon
avülsiyonunun muayenesi önemlidir. Afla¤>daki durumlar-
da genellikle ameliyat gerekir:
3922
K>s>m XVIII · El
Metakarp veya falanks k>r>¤>ndaki rotasyon bo-
zuklu¤u düzeltilmeli. A, Normal olarak yumruk yap>ld>¤>nda
bütün parmaklar skafoid bölgeyi gösterir. B, K>r>ktaki rotasyon
bozuklu¤u etkilenmifl parma¤>n bir tarafa yatmas>na sebep olur.
fiekil 64-1
Parmak t>rna¤> düzleminin izlenmesi k>r>ktaki ro-
tasyon bozuklu¤unu belirlemeye yard>mc> olur. A, Di¤er el ile
karfl>laflt>r>n. B, Yüzük parma¤>nda dönme bozuklu¤u olan bir
elde parmak t>rnaklar>n>n s>ralan>fl>.
fiekil 64-2