background image
2353
Bölüm 42
D
AVID
R. R
ICHARDSON
Ç
EV
D
R.
G
ÖKHAN
Ç
AKMAK ·
D
R.
Ö
NER
T
ATAR
Ayak Bile¤i Yaralanmalar>
Akut ligamentöz yaralanmalar
......
2353
Anatomi..............................................
2353
Tan>......................................................
2355
stres testleri ..................................
2355
Anteroposterior stres testi (anterior
çekmece [dreawer] belirtisi) ..........
2356
Manyetik rezonans görüntüleme ........
2357
Tedavi ................................................
2358
Deltoid ligamentte akut rüptürün
tamiri ............................................
2358
Distal tibiofibular eklem
ligamentlerinin akut
rüptürünün tamiri
........................
2359
Lateral ligamentin akut rüptürünün
tamiri ............................................
2360
Yaralanma sonras> kronik
instabilite ....................................
2362
Kronik instabilitenin medial tamiri ....
2372
..................
2372
Talusun gizli kalm>fl lezyonlar> ......
2373
Sinüs tarsi sendromu........................
2373
Talus ve tibin>n osteokondral
kabart>s> (anterior ve
posterior s>k>flma
sendromlar>)................................
2374
Talusta osteokondral lezyonlar
(osteokondral k>r>k,
transkondral k>r>k, talusta
kubbe k>r>¤>) ..............................
2377
Artroskopik tedavi................................
2389
K>r>klar veya ç>k>klar d>fl>nda travma, en az 3 tane eklem
hastal>¤>na sebep olmaktad>r: (1) eklem bozukluklar>yla be-
raber fliddetli akut ligamentöz yaralanmalar, (2) eklemin y>-
k>c> olmayan mikroskopik anomalilerinin oluflmas>na neden
olan tekrarlayan afl>r> kullan>mlar veya tek bir epizodik da-
ha az büyüklükte ligamentöz yaralanmalar, (3) önceden va-
rolan eklem anomalilerinin kötüleflmesi, a¤>rlaflmas>. Ayr>ca
baz> koflullarda travma neden olabilir fakat durumun hika-
yesi non-spesifik olabilir ve yaralanman>n semptomu azala-
bilir (örn., ayak bile¤inde osteokondritis dissekans veya
kondromalazi). Çeflitli eklem rahats>zl>klar> travmayla olufl-
mayabilir fakat Bölüm 25`te anlat>ld>¤> gibi sportif aktivite
ya da mesleki aktivitelerle tetiklenebilir
AKUT LYARALANMALAR
Ayak bile¤i yaralanmalar>n>n %85'ini burkulmalar oluflturur
ve bunlar>n %85'i lateral inversiyon mekanizmas>n> içerir.
Ayak bile¤i yaralanmalar> sporla ilgili yaralanmalar>n>n
%14-21'de sorumludur. Basketbolda yaralanmalar>n %40,
futbolda %25'i ayak bile¤ini kapsamaktad>r. Voleybol ve
futbol özellikle ayak bile¤indeki ligament yaralanmalar> için
yüksek risk oluflturur. Erkeklerle kad>nlar k>yasland>¤>nda
ayn> spor aktivitelerinde, kad>nlarda ayak bile¤i yaralanma-
lar>n>n insidans> biraz daha yüksektir.
Bile¤in ligamentöz yaralanmalar> O'Donoghue taraf>n-
dan yap>lan s>n>flamada oldu¤u gibi, minör ligamentöz ge-
rilim yaralanmalar> (tip I burkulma), tamamlanmam>fl liga-
mentöz y>rt>klar> (tip II burkulma) veya ligamentlerin tama-
men y>rt>lmas> (tip III burkulma) olarak s>n>fland>r>l>r. Clan-
ton stres testiyle belirlenen ve bile¤in stabilitesine dayanan
daha pratik bir s>n>flama sunmufltur. Ayaktaki eversiyon ve
abdüksiyon deltoid ligamentte y>rt>lmaya neden olabilir; an-
cak inversiyon stresleri ayak bile¤inin lateralinde ligamen-
töz y>rt>lmaya sebep olur. Teflhis ve tedavi, ayak bile¤inin li-
gamentöz ve kas kaynakl> yap>lar>n>n anlafl>lmas>na, bilin-
mesine ba¤l>d>r.
Anatomi
Ayak bile¤inin medialini anterior ve posterior olarak stabili-
ze eden deltoid ligament güçlü, düz ve trianguler olup, 5
komponentten meydana gelmektedir. Deltoid ligamentin
derin parças> en önemli parçad>r ve lateral translasyonu s>-
n>rlamaktad>r. 2 komponent olan anterior ve posterior derin
tibiotalar ligamentler, medial malleolün alt yüzeyine ve talu-
sun gövdesine tutunmaktad>r (fiekil 42-1). Her 2 komponent
de intraartiküler fakat ekstrasinovyaldir. Posterior derin ti-
biotalar ligament, deltoid kompleksinin en kuvvetli kompo-
nentidir. Deltoid ligamentin yüzeyel parças> di¤er 3 kompo-
nenti içerir; anteriorda tibionavikular komponent, ortada ti-
biokalkaneal komponent ve posteriorda tibiotalar kompo-