background image
lar> incelemifl ve GKD ile konjenital musküler tortikollisin
birlikte bulunma olas>l>¤>n> %8 olarak bulmufllard>r; ayr>ca
GKD'si olan erkek çocuklar>n>n her iki hastal>¤a da sahip ol-
ma ihtimalleri k>z çocuklar>na göre 5 kat daha fazla bulun-
mufltur.
GKD'nin sebebini aç>klamak için birçok teori öne sürül-
müfltür. Bunlar>n aras>nda mekanik faktörler, hormon kay-
nakl> eklem laksitesi, primer asetabular displazi ve genetik
kal>t>m bulunmaktad>r. Makat gelifli kalçalar> anormal dere-
cede fleksiyona zorlad>¤> için femur bafl>n>n disloke olmas>
için mekanik bir sebep olarak kolayca düflünülebilir. Kun-
dak yaparak bebeklerinin kalçalar>n> zorla ekstansiyonda tu-
tan kültürlerde GKD görülme s>kl>¤> daha fazla olarak rapor
edilmifltir.
Birçok yazar ligamentöz laksiteyi GKD'ye katk>da bulu-
nan bir faktör olarak öne sürmüfltür. Bu teoriye göre do¤um
s>ras>nda salg>lanan ve annenin pelvisini gevfleten hormon-
lar perinatal dönemde bebekte de femur bafl>n>n ç>kmas>na
sebep olabilecek kadar ligamentöz laksiteye sebep oluyor
olabilir.
Primer asetabular displazinin GKD için bir risk faktörü
oldu¤unu belirtirken Wynne-Davies ailevi görülen "s>¤"
asetabulumu, baflka bir deyiflle ailevi displastik asetabulu-
mu, öne sürmüfltür. Genetik etki Ortolani taraf>ndan da far-
kedilmifltir. Ortolani, GKD'si olan çocuklar>n %70'inde pozi-
tif aile hikayesi oldu¤unu rapor etmifltir.
Tan> ve Klinik Seyir
Geliflimsel kalça displazisinin klinik seyri çocu¤un yafl>na
göre de¤iflkenlik gösterir. Yenido¤anlarda (6 ayl>ktan kü-
çük) yap>lacak dikkatli bir muayenenin önemi çok daha bü-
yüktür çünkü bu yafl grubunda düz grafilerin GKD tan>s>n-
da güvenilirli¤i iyi de¤ildir.
Birçok çal>flma yenido¤anlarda yap>lan ultrason tarama-
s>n>n erken GKD tan>s>ndaki önemini de¤erlendirmifltir. Be-
bek kalças>n>n ultrason anatomisinin en kapsaml> derlemesi
Avustruya'dan Graf taraf>nca yap>lm>flt>r ve bir s>n>fland>r-
ma düzenlenmifltir. Ultrason noninvaziv ve kolay kullan>la-
bilir bir yöntem olsa da, bir çok yazar bu testin çok subjektif
oldu¤una dikkat çekmifl ve "displazi" tan>s> konurken ko-
layca afl>r>ya kaç>labilece¤i konusunda uyar>da bulunmufl-
tur. Bu yazarlar>n kayg>s> ultrason ile tan>s> konulmufl disp-
lazilerin gereksiz yere tedaviye yol açabilece¤idir.
Rutin klinik tarama mutlaka Ortolani testini ve Bar-
low'un provokatif manevras>n> içermelidir. Ortolani testi
fleksiyondaki kalçalar>n yavaflca abdüksiyon ve addüksiyo-
na getirilerek femur bafl>n>n gerçek asetabulumdan ç>k>p ç>k-
mad>¤>n> hissetmek için yap>l>r. Barlow'un provokatif ma-
nevras>nda ise kalça addüksiyondayken femurun uzunla-
mas>na aks>na güç vererek femur bafl>n>n posteriora subluk-
se veya disloke olup olmad>¤> anlafl>lmaya çal>fl>l>r. Bu test-
lerin yap>l>rken çocu¤un sakin ve gevflek olmas> çok önemli-
dir (fiekil 27-1).
Bir çocuk dislokasyon olmaks>z>n asetabular displazi ile
do¤abilir ve ç>k>k haftalar hatta aylar sonra geliflebilir. Wes-
tin ve arkadafllar> normal neonatal klinik ve radyografik mu-
ayeneleri olan hastalarda sonradan geliflen kalça ç>k>klar> ra-
por etmifller ve buna "konjenital displazi" yerine "geliflimsel
displazi" ad>n> vermifllerdir.
Çocuk 6 ila 18 ay aras>na geldi¤inde klinik prezentasyon-
daki bir çok faktör de¤iflir. Femur bafl> dislokeyse ve abdük-
siyon ile redüksiyon kabiliyeti kaybolduysa, bir tak>m baflka
klinik iflaretler ortaya ç>kar. Bunlar>n ilki ve en güveniliri
disloke kalçan>n abdüksiyonunda k>s>tl>l>k geliflmesidir. Bu
addüktör kaslarda geliflen kontraktüre ba¤l>d>r (fiekil 27-
2A). Fakat Castelein ve Korte 683 bebekte yapt>klar> bir ça-
l>flmada abdüksiyon k>s>tl>l>¤>n>n displazi tan>s>ndaki sensi-
tivitesinin %69, spesifitesinin %54, pozitif prediktif de¤eri-
nin %43 ve negatif prediktif de¤erinin %78 oldu¤unu bul-
mufllard>r. Ultrasonografik olarak kalça displazisi kan>tlan-
m>fl 226 kalçan>n 70'inin (%31) abdüksiyon k>s>tl>l>¤> olmad>-
¤> ve 457 normal kalçan>n da 210'unun (%76) abdüksiyon k>-
s>tl>l>¤> oldu¤u bulunmufltur. Abdüksiyon k>s>tl>l>¤> olan fa-
kat ultrasonlar> normal olan 136 kalçaya tedavi verilmeden
izlendi¤inde 5 y>ll>k takipte normal olarak gelifltikleri bulun-
mufltur. Asimetrik cilt katlant>lar> aranmas> gereken bir ifla-
ret olarak tarif edilir fakat bunun güvenilirli¤i düflüktür;
normal çocuklar>n asimetrik cilt katlant>lar> olabilece¤i gibi
kalçalar> ç>k>k çocuklar>n simetrik katlant>lar> olabilir. Ancak
Ando ve Gotoh araflt>rd>klar> 2111 hastan>n 499'unda anor-
mal inguinal katlant>lar bulmufllard>r; kalçalar>n>n ç>k>k ve-
ya sublukse oldu¤u bulunan tüm hastalar bu 499'a dahil ola-
1181
Bölüm 27 · Kalça ve Pelvisin Konjenital ve Geliflimsel Anomalileri
Konjenital kalça ç>k>¤>n>n taramas> için Ortolani
manevras>. Hekim bebe¤in sol kalças>n> ve alt ekstremitesini na-
zikçe stabilize eder ve sol elini sa¤ uyluk etraf>na ve 2. ve 3. par-
maklar>n> büyük trokanter üzerine yerlefltirir.
fiekil 27-1