1761
Bölüm 35
G
EORGE
W. W
OOD
II
Ç
EV
D
R.
E
RB
O
/UZ ·
D
R.
S
ERKAN
B
D
R.
Ö
MER
E
RfiEN
Omurgan>n K>r>k,
Ç>k>k ve K>r>kl>
Ç>k>klar>
Spinal yararlanman>n
de¤erlendirilmesi
......................
1761
Öykü ..................................................
1761
Fizik muayene ..................................
1762
Nörolojik de¤erlendirme ................
1763
Radyolojik de¤erlendirme ..............
1766
Çoklu omurga k>r>klar> ....................
1768
yaralanmalar>..............................
1769
Spinal kord sendromlar> ..................
1769
Acil deporman yönetimi
................
1771
Servikal omurga yaralanmalar>
....
1772
Klasifikasyon ....................................
1772
Kompresif fleksiyon--befl basamak ......
1772
Vertikal kompresyon--üç basamak ....
1773
Distraktif fleksiyon--dört basamak ....
1773
Kompresif ekstansiyon--befl basamak ..
1773
Distraktif ekstansiyon--iki basamak ..
1774
Lateral fleksiyon--iki basamak ............
1774
1774
Germe testi ..........................................
1775
Tedavi ................................................
1776
Nonoperatif tedavi ..............................
1777
Cerrahi tedavi ......................................
1778
Üst servikal omurga yaralanmalar>
(oksiputtan-C2'ye) ....................
1781
Atlantooksipital eklem
dislokasyonlar> ..............................
1781
Atlas k>r>klar> ......................................
1784
Transvers ligaman y>rt>klar>................
1785
C1'in C2 üzerinde rotasyonel
subluksasyonu ..............................
1787
Oksipital kondil k>r>klar>......................
1788
Dens k>r>klar> ......................................
1788
Üst servikal omurgan>n internal
fiksasyonu ....................................
1792
Aksisin travmatik spondilolistezisi
(Hangman k>r>¤>)..........................
1795
Alt servikal omurga yaralanmalar>
(C3-C7) ........................................
1797
Posterior ligamantöz yaralanma..........
1797
Tek tarafl> faset eklem ç>k>klar> ............
1797
Vertebra gövde k>r>klar> ......................
1798
Rijid internal fiksasyon ile posterior
ve anterior servikal füzyon ..........
1804
Torasik ve lumbosakral
k>r>klar
........................................
1810
Torakolomber k>r>klar>n
s>n>fland>r>lmas> ........................
1810
Cerrahinin zamanlamas>..................
1813
Dekompresyon ..................................
1813
Kanal darl>¤>n>n derecesi ................
1814
Vertebral kompresyon k>r>klar> ............
1815
Balon kifoplasti ....................................
1817
Spesifik enstrümantasyon................
1817
Pediküler vida
enstrümantasyonu ........................
1817
Anterior internal fiksasyon
cihazlar> ........................................
1821
Sakral k>r>klar ve lumbosakral
ç>k>klar
........................................
1830
Omurgan>n k>r>k ve ç>k>lar> genellikle genç popülasyonda
görülen ciddi yaralanmalard>r. Spinal kord yaralanmas> bu-
lunan olgular>n %43'ünde ek yaralanmalar da efllik etmekte-
dir. Kraus ve ark. her y>l 1 milyon kiflide 50 oran>nda spinal
kord yaralanmas> oldu¤unu rapor etmifllerdir. 1 y>l içinde
trafik kazalar>nda ölen kiflilerin %90'> hastaneye götürülür-
ken ölmektedir. Bölgesel travma merkezlerinin, e¤itimli pa-
ramediklerin ve acil tibbi teknisyenlerinin prati¤indeki art>fl-
la birlikte ciddi spinal kord injurileri sonras> hayatta kalma
flans> artm>flt>r. 24 saatlik zaman içerisinde hayatta kalabilen
spinal kord yaralanmal> hastalar>n %85'i ayn> cinsiyet ve
yafltaki spinal kord yaralanmas> bulunmayan %98 hasta ile
karfl>laflt>r>ld>¤>nda 10 y>l sonra hala hayattad>rlar. Ulusal
Sakatl>k ve Rehabilitasyon Araflt>rma Enstütüsü, her y>l
14.000 amerikal>nin spinal kord yaralanmas> geçirdi¤ini,
bunlar>n 8.000 ila 10.000'inin felçli bir flekilde kald>¤>n> yine
Amerikada spinal disfonksiyonu ya da spinal yaralanmas>
bulunup yaln>z yaflayan 2.500.000'i ila 400.000 kifli bulundu-
¤unu tahmin etmektedir. Ulusal Sakatl>k ve Rehabilitasyon
Enstütüsüne göre geçmiflte spinal kord injurilerinde en s>k
ölüm nedeni renal yetmezlik iken günümüzde en s>k neden
solunum yetmezli¤idir. Spinal kord yaralanmal> hastalarda
yaralanmadan ba¤>ms>z kanser ve kardiyovasküler sebepler
gibi faktörler ile ölüm oranlar> normal populasyona benzer
oranlarda artmaktad>r. Ölüm oranlar> yaralanma sonras> ilk
y>l di¤er takip eden y>llara oranla anlaml> oranda yüksektir.
Bu yaralanmalarla ilgili maliyetler tam olarak belirlenme-
mifltir fakat tahminler y>ll>k masraflar>n ve üretim kayb>n>n
4 milyar dolar oldu¤unu bildirmektedir.
SPDE/ERLEND
Öykü
Yaralanma mekanizmas>n>n detayl> anamnezi önemlidir fakat
genellikle ilk muayene esnas>nda belirlenememektedir. Ciddi