background image
753
Bölüm 18
M
ARC
J. M
IHALKO
· S
ANTOS
F. M
ARTINEZ
Ç
EV
D
R.
N
EVRES
H. A
YDO/AN
· D
R.
K. B
AHADIR
A
LEMDARO/LU
Tüberküloz ve Di¤er
Ender Enfeksiyonlar
Tüberküloz
........................................
753
Tarihsel epidemiyoloji......................
753
Kuzey Amerika'dan demografik
bilgiler..........................................
753
Kas-iskelet sistemi tutulumu ..........
754
Klinik görünüm ................................
754
Laboratuar bulgular> ........................
755
Görüntüleme......................................
755
Uzuvlarda cerrahi d>fl>
tedavi ..........................................
755
Cerrahi tedavi ....................................
756
Ayak ....................................................
756
Ayak bile¤i ..........................................
759
Diz ......................................................
759
Kalça ....................................................
759
Sakroiliak eklem ..................................
761
Pubis ....................................................
761
Klavikula ..............................................
761
Omuz ..................................................
761
Dirsek ..................................................
762
El bile¤i ve el........................................
762
Uzun kemiklerin tüberkülozu ........
763
Amputasyon ........................................
763
Di¤er nadir enfeksiyonlar
..............
764
Tüberküloz d>fl> mikobakteri
enfeksiyonlar> ............................
764
Bruselloz ............................................
764
Tifo atefli ............................................
764
Sifiliz ..................................................
764
Anaerobik enfeksiyonlar..................
765
Viral osteit ve artrit ..........................
765
Aktinomikoz ......................................
765
Lyme hastal>¤> ..................................
765
Mantar enfeksiyonlar> ......................
765
Koksidiodomikoz..............................
766
Blastomikoz........................................
766
Histoplazmoz ....................................
766
Kriptokokoz ......................................
766
Sporotrikoz ........................................
767
Ekinokokkozis ..................................
767
TÜBERKÜLOZ
fiu anki tahminlere göre tüberküloz enfeksiyonu dünya nüfu-
sunun üçte biri olacak kadar s>kt>r. Tüberküloz halen dünya
çap>nda en s>k ölüm nedenlerinden biri olmaya devam et-
mektedir. Dünya Sa¤l>k Örgütü 2003 y>l>nda 1,75 milyon
ölüm bildirmifltir. En yüksek enfeksiyon oran> Güneydo¤u
Asya'da ise de, en yüksek ölüm Afrika'n>n Sahra Çölü'nün
güneyinde kalan k>sm>ndad>r. Hastal>k Kontrol ve Korunma
Merkezi'nin verilerine göre hastal>k 80'lerin sonu ve 90'lar>n
bafl>nda dramatik olarak artm>flt>r. fiu anda Birleflik Devlet-
ler'de tüberküloz enfeksiyonu olan 10 milyon insan vard>r. Bu
say> immünsupresyona yol açan, yüksek s>kl>kta görülen HIV
enfeksiyonu ve tüberküloz s>kl>¤>n>n daha fazla oldu¤u gelifl-
memifl ülkelerden göçün fazla olmas>na ba¤lanmaktad>r.
Tarihsel Epidemiyoloji
Tüberküloz ile ilgili klinik tan>mlar antik ça¤lara dayanmak-
tad>r (Mumyalarda tan>mlanm>fl omurga tüberkülozu olgu-
lar> MÖ 3000'e kadar dayanmaktad>r). Hastal>¤>n nüfus yo-
¤unlu¤una ve göçlerine ve hijyenik uygulamalar>n yetersiz-
li¤ine ba¤l> oldu¤u görülmektedir. K>fl aylar>nda bar>naklar>
kapal> tutmak adetti ve bu da yetersiz hava de¤iflimine yol
açmaktayd>. Enfekte damlac>klar günlerce havada as>l> kal-
maktad>r. Önceleri tüberküloz belli bölgelerde endemikti ve
sadece küçük bir popülasyonu etkiliyordu. 17. yy ile birlikte
biraz daha yay>lm>flt> ve 18. ve 19. yy'larda tüberküloz Bat>
Avrupa'n>n önde gelen ölüm nedenlerinden biri haline gel-
mifltir. 18. yy'da Pott omurga tüberkülozunu tan>mlam>flt>r.
Pik yapt>¤> bu zaman diliminde tüberküloz Birleflik Devlet-
ler'de ve Avrupa'da 100.000'de 400 ölümden sorumlu tutul-
mufltur.
Daha iyi teflhis, tarama ve ilaç tedavisi unsurlar> ile tü-
berküloz dramatik olarak azalm>flt>r. 1953'ten 1985'e insi-
dans %74 oran>nda azalm>flt>r. 80'lerin bafl>ndan 1992'ye ka-
dar ise bildirilen olgu say>s> artm>fl olup, bu durum tetikte
olma durumunun azalmas>na, HIV'in ve de evsiz nüfusun
artmas>na ve göçün artmas>na ba¤lanm>flt>r.
Kuzey Amerika'dan Demografik Bilgiler
2003'te Kuzey Amerika'da 14,874 tüberküloz olgusu
(100,000'de 5,1 olgu) bildirilmifltir. Bu durum Hastal>k Kon-