kaslar> ve fasial kaslardaki güçsüzlü¤e ve koordinasyon bo- zuklu¤una ba¤l> emme güçsüzlü¤ü, hiperaktif ö¤ürme ref- leksi, inkomplet dudak kapanmas>, havayolu korunmas>n- da güçlükler, salya ak>tma, disfaji ve disartridir. ve sosyal s>k>nt>ya yol açan önemli bir problemdir. Dis- fonksiyonel oral motor aktivite, oral duyusal problemler veya yutma frekans>n>n azalmas>ndan kaynaklanabilir. Fa- sial tonusun azalmas> ve bafl tutman>n gecikmesi de yerçe- kiminin etkisiyle tükrü¤ün akmas>na yard>mc> olur. Sereb- ral Palsi'li çocuklardaki salya akmas> tükrük yap>m mikta- r>yla de¤il, yutma bozuklu¤uyla ilgilidir. Oral motor prob- lemi olan SP'li çocuklarda yutma frekans> azald>¤> için, tükrük a¤>z bofllu¤unda birikir. A¤>z kapanmas> da tam ol- mad>¤>ndan tükrük d>flar> akar (22). Bu okul ça¤>ndaki ço- cuklar için sosyal problemlere, rash ve dental problemlere neden olabilir. Tedavide davran>flsal teknikler, konuflma te- rapisi, antikolinerjik medikasyon, BTX-A enjeksiyonu ve tükrük bezi kanallar>n>n cerrahisi yap>labilir (7). çal>flmas>n>n ve otonom sinir sistemi uyar>s>n> gerektiren kompleks bir ifltir. Yutman>n oral haz>rlama, oral trans- port, faringeal transfer ve özofageal transport fazlar> vard>r. Hipotoni, dil lateralizasyonunun olmay>fl> veya gecikmesi, persistan dil itme veya dilin retraksiyonu, yetersiz dudak kapanmas>, çi¤neme hareketlerindeki yetersizlik gibi ne- denlerle oral haz>rlama ve oral transport faz> etkilenir. Oro- faringeal veya özofageal yap>lardaki sorunlar veya yutman>n nörolojik kontrolündeki problemler de ilgili fazlar> etkile- yebilir. Genellikle orta veya fliddetli etkilenmifl SP'li hasta- larda disfaji daha fazlad>r (21,22). lojik maturasyon (koordine olmayan yutma mekanizmalar>, tonik >s>rma, artm>fl ö¤ürme refleksi), denge bozuklu¤u ne- deniyle beslenme s>ras>nda oturamama nedeniyle etkilene- bilir. me veya yiyecek tercihini belirtmeyi engeller (22). mufltur. The North American SP Growth Project triseps deri kal>nl>¤> ölçümü 10 percentilin alt>nda olmas>na daya- göstermifltir. Baz> vakalarda gastrostomi veya gastrojeju- nostomi tüpü gibi di¤er metodlar gerekebilir (7). Ancak, küçük vücut kitlesi ve rölatif immobiliteden dola- y> ciddi SP'li çocuklar>n ço¤u kendi yafllar>ndaki çocuklar- dan daha az kalori harcarlar. Spastik kuadripleji gibi daha ciddi motor bozuklu¤u olan olan çocuklarda kötü beslenme nedeniyle kilo al>m> az olur. Bunun tersine SP'li baz> ço- cuklarda da obezite, çocu¤un sa¤l>¤>n> bozan ve yürümeyi k>s>tlayan önemli bir problemdir (21). s>k bir problem olmas>na ra¤men az fark edilir ve az tedavi edilir. Konstipasyon barsa¤>n ve rektal sfinkterin nöromus- kuler kontrolündeki bozukluk, hareketsizlik, yetersiz s>v> ve lif al>m>na ba¤l>d>r. Giudice SP'li çocuklar>n %74'ünde kronik konstipasyon oldu¤unu ve bu çocuklarda sol kolon ve rektumda kolonik transit zaman>n>n uzad>¤>n> göster- mifltir (22). artm>fl kar>n içi bas>nc>, bariyer ifllevi gören alt özofageal sfinkter bas>nc>n> aflabilir, bu da gastroözofageal reflüye (GÖR) neden olur. SP'li bireylerde enterik sinir siteminde- ki bozukluk da GÖR'a neden olabilir. Gecikmifl mide bo- flalmas> GÖR olas>l>¤>n> artt>r>r. Ciddi kronik GÖR ösofa- jite, bu da ifltahs>zl>¤a neden olur. Ayr>ca mide içeri¤inin oral farinkse, oradan da trakea ve akci¤erlere inmesi aspi- rasyonla sonuçlanabilir. Multiple kusma ve aspirasyon epi- zodlar> akci¤erde kronik hasara yol açabilir ve SP'li çocuk- larda morbidite ve mortaliteyi artt>ran major bir faktördür (7,21,23). refleksler oral hijyeni sa¤lamada bak>c>ya zorluk ç>karabi- lir. Yutma problemleri oral kavitede yiyecek partikülleri- nin birikmesine, bu da bakteriyel geliflim ve difl çürükleri- ne katk>da bulunur. Fenitoin gibi antikonvulzanlar>n kul- lan>m> difletlerinin afl>r> büyümesine yani gingival hiperp- laziye neden olabilir. Hastanemizde 89 SP'li çocukla yap>- lan bir çal>flmada hastalar>n %73'ünde gingivit, %84.3'ün- de çürük saptanm>flt>r (24). Çene, dudaklar ve dilin anor- mal pozisyonu nedeniyle a¤>z kapanmas>nda bozulma (ma- lokluzyon) geliflebilir. |