background image
meli olarak getirilen ve paflal>k rütbesi verilen Prof. Dr.
Robert Rieder taraf>ndan kurulmufl ve yürütülmüfltür.
Muhtelif t>p branfllar>n>n yan>nda Almanya'dan gelen bir
baflka hoca Dr. Hoffmann da Gülhane'de ortopedi ve masaj
dersleri vererek Türkiye'de fizik ajanlar>n uygulamas> ve
ö¤retilmesine öncülük etmifltir. Ayn> y>llarda Gülhane'de
seririyat-> akliye ve asabiye (nöropsikiyatri) müderris mu-
avini olan Raflit Tahsin Bey talebelere haftada iki saat elek-
trodiagnostik ve elektroterapi dersleri vermifltir (Tablo 1.2)
(16,17).
Meflrutiyet'in 1908'de ilan>ndan sonra bir grup hekim
ile birlikte fiemseddin Atefl, Almanya'ya gönderilmifl, yur-
da döndü¤ünde Türk T>bb>'n>n say>l> kurucu üyelerinden
biri olmufltur (18). Dr. fiemseddin Atefl dönüflünde önce te-
davi-i mihaniki ve masaj hocal>¤>na tayin olunmufl, Hoff-
mann'>n ayr>lmas>ndan sonra da Gülhane'de fizik tedavi
hocal>¤>n> aral>ks>z 1933 senesine kadar devam ettirmifltir.
Gülhane'de 1923 senesinde hariciye (cerrahi) ve fizik teda-
vi ihtisaslar> yapan Dr. Nüzhet fiakir ayn> y>l fizik tedavi
bilgisini gelifltirmek üzere Almanya'ya yollanm>fl, 1927'de
Türkiye'ye döndükten sonra Bursa Askeri Hastanesi'ni bir
kapl>ca tedavi merkezi haline getirmifltir. 1932'de Gülha-
ne fizik tedavi müderris muavinli¤i (doçent) s>nav>n> kaza-
narak hocal>¤a bafllam>fl, fiemseddin Atefl'in emeklili¤i ile
1933'de profesör kadrosuna geçmifl ve kürsü baflkan> ol-
mufltur (4).
1941'de Topkap> Saray>'ndan Ankara Cebeci Hastane-
si'ne tafl>nan Gülhane Askeri T>p Akademisi, 1945 y>l>nda
ayn> tesislerde kurulan Ankara T>p Fakültesi ile içice çal>fl-
m>flt>r. Nüzhet fiakir Dirisu 1953'de Gülhane'nin buradan
tamamen ayr>lmas>na kadar Gülhane ve T>p Fakültesi Fizik
Tedavi Kürsüleri'nin hocal>¤>n> birlikte yürütmüfl, Gülha-
ne'nin ayr>lmas>ndan sonra Ankara T>p Fakültesi'nde kal-
m>flt>r. Türkiye'de ilk rehabilitasyon çal>flmalar>, 1953 y>-
l>nda Gülhane'nin Ankara T>p Fakültesi'nden ayr>lmas> ve
Eski Yedek Subay Okulu'na yerleflmesi ile reorganize olan
Fizik Tedavi Bölümü'ne Aziz Sevüktekin'in tayini ile bafl-
lar. Rehabilitasyon konusunda Amerika'da e¤itim gören,
çok bilgili ve yetenekli bir hekim olan Sevüktekin Ho-
ca'n>n yetifltirdi¤i uzmanlar önemli derecede rehabilitasyon
bilgi ve becerisine sahip olmufllard> (4). Fizik tedavide ol-
du¤u gibi rehabilitasyon alan>nda da Gülhane ekolü daima
bafl> çekmifl ve geliflmelere ayak uydurmufltur (4,19).
Gülhane d>fl>ndaki askeri hastanelerde de fizik tedavi
uygulamalar> oldukça eskidir. Gümüflsuyu Askeri Hastane-
si'nde Birinci Dünya Savafl> y>llar>nda, yaral>lar>n tedavisin-
de fizik tedavi uyguland>¤>n> ve bu hastanenin Gülha-
ne'nin bir bölümü olarak çal>flt>¤>n> biliyoruz. 1927'de
Nüzhet fiakir Dirisu'nun Bursa Askeri Hastanesi'ni bir fi-
zik tedavi ve balneoloji merkezine dönüfltürdü¤ünden daha
önce söz edilmiflti. Gülhane'de uzmanl>¤>n> tamamlayan
Dr. Hami Koçafl 1948'de zik tedavi uygulamas>n> bafllatm>flt>r (4).
7
BÖLÜM 1
n
Uzmanl>¤>n Tarihçesi
Tablo 1.2
Türkiye'de Fiziksel T>p ve Rehabilitasyonun Geçirdi¤i Önemli Aflamalar
Tarih
1898
1927
1945
1953
1958
1959
1960
1961
1968
1994
1995
2000
2005
Olay
Gülhane Seririyat> Klinikleri'nde Askeri T>bbiye-i fiahane'den mezun doktorlara Alman Dr. Reider
taraf>ndan elektrodiagnoz, elektroterapi ve masaj tatbikat> yapt>r>lmaya baflland>. Ayn> y>llarda
Hoffmann masaj, Raflit Tahsin Bey elektrodiagnoz ve elektroterapi dersleri verdi.
Nüzhet fiakir Dirisu Bursa Askeri Hastanesi'ni fizik tedavi ve kapl>ca merkezi haline getirdi.
Yukar> Gureba'da Fizik Tedavi Kürsüsü yatakl> klinik haline geldi. Ankara T>p Fakültesi'nde Fizik Tedavi
Kürsüsü Nüzhet fiakir Dirusu taraf>ndan kuruldu.
Aziz Sevürtekin Gülhane Fizik Tedavi Kürsüsü'ne tayin edildi ve Türkiye'de ilk rehabilitasyon çal>flmalar>n>
bafllatt>.
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Derne¤i kuruldu.
ld>.
n'>n çal>flmalar>yla p Fakültesi Fizik Tedavi Kürsüsü'nün ad> Fizik Tedavi ve
Rehabilitasyon olarak de¤ifltirildi.
Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksek Okulu aç>ld>.
Ankara Rehabilitasyon Merkezi aç>ld>.
FTR uzmanl>k diplomas>na sahip hekim say>s> 700'ü aflt>.
FTR kitab> olan T>bbi Rehabilitasyon, Hasan O¤uz taraf>ndan yay>nland>. Üniversiteye ba¤l>
ilk rehabilitasyon merkezi Ankara'da Baflkent Üniversitesi taraf>ndan aç>ld>.
Avrupa FTR kongresi Antalya'da yap>ld>. Mehmet Beyazova ve Yeflim Gökçe-Kutsal taraf>ndan ikinci çok
yazarl> FTR kitab> yay>nland>.
Fiziyatrist say>s> 1000'i geçti.