komplikasyonlar>n>n insidans> SOA<<'lerle %1,09 (%95
GA 0,82-1,36), lumirakoksib ile %0,25 (%95 GA 0,12-
0,39) idi. Ayr>ca ülser komplikasyonlar>ndaki azalma genel
popülasyonda anlaml>yd>, ancak aspirin alanlarda anlaml>
de¤ildi. Lumirakoksib, KV olaylar>n oran>nda bir art>fl ol-
madan, ülser komplikasyonlar>nda SOA<<'lere göre 3-4 kat
azalma sa¤lam>flt> (86).
MEDAL çal>flmas>nda COX-2 spesifik inhibitörlerin-
den etorikoksib, diklofenak ile karfl>laflt>r>lm>fl ve etorikok-
sib grubunda komplike olmam>fl üst G< klinik olaylar> an-
laml> derecede az bulunmufltur (87).
Valdekoksibin plasebo ya da klasik SOA<<'lerle karfl>-
laflt>r>ld>¤> toplam 5726 aktif OA ya da RA'l> hastalarda
yap>lm>fl randomize kontrollü toplam 9 çal>flman>n siste-
matik analizinde, G< yan etkiler nedeniyle ilaç kullan>m>n>
b>rakan hasta say>s>n>n valdekoksib grubunda anlaml>
oranda daha az oldu¤u saptanm>flt>r (88).
Rostom ve arkadafllar> taraf>ndan çok k>sa bir süre önce
yay>nlanm>fl olan Cochrane iflbirli¤iyle yap>lm>fl sistematik
incelemede spesifik COX-2 inhibitörlerinin (selekoksib,
rofekoksib, etorikoksib, valdekoksib ve lumirakoksib), se-
lektif olmayan SOA<<'ler ya da plaseboya k>yasla üst G< gü-
venirli¤inin araflt>r>ld>¤> randomize çal>flmalar de¤erlendir-
meye al>nm>flt>r. COX-2 spesifik SOA<<'lerin, selektif ol-
mayan SOA<<'lere göre daha fazla üst G< güvenirli¤e sahip
olduklar> (gastroduodenal ülserler için RR 0,26; klinik ola-
rak öenmli ülser komplikasyonlar> için RR 0,39) ve daha
iyi tolere edildikleri, ancak asetil salisilik asitin birlikte uy-
gulanmas>n>n, bu güvenirli¤i azaltabildi¤i saptanm>flt>r
(89).
SOA<<'lerle Birlikte Düflük Doz Aspirin
Kullan>m>n>n Gastrointestinal Sisteme Etkisi
Klasik SOA<< ya da koksib kullananlarda, düflük doz aspi-
rinin endoskopik gastrik ve duodenal ülser oran> aç>s>ndan
etkisinin araflt>r>ld>¤> çift-kör plasebo kontrollü çok mer-
kezli olarak yap>lan 1 hafta sürelik bir çal>flmada, hastalar
aspirin (325 mg/gün) ile birlikte selekoksib (200 mg/gün),
naproksen (500 mg günde 2 defa) veya plasebo alacak flekil-
de randomize edildiler. Selekoksib/aspirin ile tedavi edilen
hastalarda, naproksen/aspirin kullananlara göre endoskopik
ülser daha az say>da gözlendi. Ancak selekoksib/aspirin
kullananlarda, sadece aspirin kullananlara göre gastrik ve
duodenal ülser insidans> anlaml> olarak daha yüksekti (90).
SOA<<'lerin Alt Gastrointestinal Sisteme Etkileri
SOA<<'lerin üst G< sistem üzerindeki olumsuz etkileri iyi
bilinmektedir, ancak gastroduodenal mukozan>n distalin-
deki ince barsak üzerindeki toksitesi giderek tan>nan bir
sorun haline gelmifltir.
liteyi indirekt olarak ölçecek yararl> yöntemler gelifltiril-
mifltir. Enteroskopi ve kapsül endoskopisi ayd>nlat>c> ola-
bilmekle birlikte, bunlar genellikle klinisyen için uygun
olmayabilir. Anemi ve hipoalbuminemi, SOA<< enteropati-
sinin yararl> göstergeleridir. n kesilmesi tercih edilebi-
lecek bir seçenektir, alternatif olarak sülfasalazin ve metra-
nidazolün kullan>m>n> destekleyecek deneysel veriler de
vard>r (91).
SOA<<'lerin alt G
lemek amac>yla yap>lm>fl olan sistematik bir incelemede,
alt Gs>ndan koksibler ile saptanan oranlar,
klasik SOA<<'lere göre daha düflük bulunmufltur (92). Kla-
sik SOA<<'lerin 2 çal>flmada, proton pompa inhibitörleri
(PP<) ile birlikte kullan>ld>¤>nda bile ince barsak hasar>n>
anlaml> olarak artt>rd>¤> saptanm>flt>r (93,94).
SOA<<'den Kaynaklanan Gastrointestinal
Toksisiteyi Önlemeye Yönelik Yaklafl>mlar
SOA<<'den kaynaklanan gastroduodenal toksisite için risk
faktörlerinin de¤erlendirilmesi, SOA<< verilmesi gerekti-
¤inde, ülser profilaksisi gerekli olan hastalar> saptamak için
Amerikan Gastroenteroloji Koleji taraf>ndan tayin edilen
bir komite en önemli 5 risk faktörünü flu flekilde tan>mla-
m>flt>r (95):
1. Daha önceki G< olay (ülser, hemoraji) öyküsü riski 4-5
kat artt>r>r
2. Altm>fl yafl üzerindekilerde risk 5-6 kat artar
3. Yüksek dozda SOA<< kullan>m> (normalin 2 kat>ndan
daha fazla) riski 10 kat artt>r>r
4. Birlikte glukokortikoidlerin kullan>m> riski 4-5 kat
artt>r>r
5. Birlikte antikoagulanlar>n kullan>m> riski 10-15 kat
artt>r>r
Gastroduodenal toksisite için riskte olan hastalarda ön-
lem için kullan>labilecek ilaçlar ve etkinlikleri:
Misoprostol.
SOA<<'ye ba¤l> gastrik ya da duodenal ülser
riski birlikte PGE analo¤u olan misoprostol kullan>m>yla
azalt>labilir. MUCOSA çal>flmas>, RA'l> (en az 52 yafl>nda,
ortalama yafl 68) 8843 hastan>n, ciddi klinik üst G< olayla-
r>n>n çift kör, randomize, plasebo kontrollü alt> ayl>k bir
çal>flmas>yd> (96). Misoprostol grubu (200 g 4x1) plasebo
grubuyla karfl>laflt>r>ld>¤>nda ciddi gastrointestinal kompli-
kasyonlar %40 oran>nda azalma gösterdi. Misoprostol yük-
sek dozlarda tedaviyi k>s>tlayan en s>k yan etkisi (%27 ora-
n>nda) ishal ve kar>n a¤r>s>yd>.
KISIM 4
n
T>bbi Rehabilitasyonda Tedavi Yaklafl>mlar>
790