Biyomekanik, temel mekanik kurallar>n>n biyolojik sis-
temlere uygulanarak, sabit durufl ve hareket s>ras>nda orga-
nizmaya etkiyen kuvvetleri ve bu kuvvetlerin etkisi alt>nda
organizman>n davran>fllar>n> inceleyen bilim dal>d>r. Biyo-
mekanik ve kinezyoloji, pek çok noktada örtüflen iki alan
oldu¤u için, bunlar>n tan>mlar> ve iliflkileri üzerine yo¤un
tart>flmalar yap>lagelmifltir. Klasik olarak Steindler ve Du-
vall, kinezyolojiyi "hareket bilimi" olarak tan>mlam>fllar ve
biyomekani¤in bir alt dal> oldu¤unu söylemifllerdir (1,2).
Buna karfl>n Rasch ve Burke, ve Cerny, kinezyolojinin in-
san hareketini incelemede daha genifl bir sahaya sahip oldu-
¤unu ve biyomekani¤in bunun bir alt dal> oldu¤unu sa-
vunmufllard>r (3,4). Yazar>n kiflisel görüflü, bu iki bilimi
birbirinin alt dal> olarak de¤erlendirmek yerine birbirin-
den ay>rarak, kinezyolojiyi; biyomekanik ve nörofizyoloji
yard>m>yla fonksiyonel hareketi inceleyen bilim dal> olarak
tan>mlamak yönündedir.
Daha önceki bölümlerde bahsedildi¤i gibi, mekanik;
denge veya hareket halindeki cisim yada sistemlere etkiyen
kuvvetleri ve bunlar>n kuvvet alt>ndaki davran>fllar>n> ince-
ler.
lendi¤inde, kemiklerin ba¤ dokusu ile birbirine eklenerek
mekanik kurallar>n geçerli oldu¤u çok say>da kald>raçtan
meydana gelmifl bir yap> gibi düflünülebilece¤i görülür (fie-
kil 15.1). Bu modelde uzun kemikler veya çok say>da ver-
tebran>n oluflturdu¤u segmentler kald>raca, eklemler de ha-
reket eksenine karfl>l>k gelir. Kaslar ise, tutunduklar> ke-
miklere kas>lma yoluyla kuvvet uygulayarak harekete ne-
den olurlar yada yerçekimi, sürtünme, direnç veya yüklen-
me fleklindeki d>fl etkenlere karfl> koyarak stabiliteyi ve/ve-
ya hareketin devam>n> sa¤lamaya çal>fl>rlar.
Bu bölümde, daha önce ayr>nt>l> olarak anlat>lan meka-
nik prensiplerinin insan vücuduna uygulanmas>ndan bah-
sedilecek ve biyomekanikle ilgili bilinmesi gereken temel
kavramlar k>saca aç>klanacakt>r. Ayr>ca özel olarak hareket
sisteminde kuvvetlere maruz kalan kemik, k>k>rdak ve ba¤
dokusunun biyomekani¤i üzerinde durulacakt>r. Tüm bu
bilgilerin, anatomi ve nörofizyoloji ile birlefltirildi¤inde;
hareket sisteminin çal>flmas>n>, sorunlar>n ortaya ç>k>fl>n>,
önlenmesini ve tedavisini anlamaya yard>mc> olaca¤> ümi-
dini tafl>maktay>m.
157
15
BÖLÜM
B
T
EMEL
<
LKELER<
Dr. M. Nafiz Akman