FTR Page 26

r> tamamen bakanl>k taraf>ndan yönetilmeye bafllam>flt>r.
Ayn> flekilde Kastamonu'da kurulan 200 yatakl> Rehabili-
tasyon Merkezi de ancak son y>llarda tam anlam>yla rehabi-
litasyon hizmeti verebilecek duruma gelebilmifltir.

SSK Hastaneleri:

Sosyal Sigortalar Kurumu ve hastanele-

rinin 1953'te kurulmas>yla birlikte ilk defa flantafl>'nda tesis edilen Sigorta Hastanesi'nde bir fizik teda-
vi flubesi aç>lm>fl ve bafl>na Dr. Mesut Kadri Ortaç uzman
olarak atanm>flt>r. Bundan sonra kurulan meydan> Hastanelerinde de fizik tedavi bölümleri olufltu-
rulmufltur (4).

1991 ve Ötesi

Doksanlardaki dünyan>n h>zl> de¤iflimine Türk FTR ca-
mias> da ayak uydurmaya bafllad>. 1991'de Kütahya'da
SSK'ya ba¤l> 100 yatakl> Yoncal> Hidroterapi ve Fizik Te-
davi Merkezi hizmete girdi. 1995'te Türkiye'de üniversite-
ye ba¤l> ilk rehabilitasyon merkezi olan 90 yatakl> Baflkent
Üniversitesi Ayafl Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon merkezi
aç>ld>. Ayafl'ta kapl>ca tedavisi de yap>lmaktad>r. 1995'te
Dr. Hasan O¤uz'un editörlü¤ünü yapt>¤> ilk çok yazarl> re-
habilitasyon kitab> yay>nland>. Ayn> y>l Ege Fiziksel T>p ve
Rehabilitasyon Dergisi yay>n dünyas>na girdi. FTR uzman-
lar>n>n sorunlar>n> saptayarak çözüm bulmak, uzmanl>k
e¤itimini standardize etmek ve düzeyini yükseltmek ama-
c>yla 1996 y>l>nda Ankara'da Türkiye Fiziksel T>p ve Rehabi-
litasyon Uzman Hekimleri Derne¤i kuruldu. 1997'de Do¤u Fi-
ziksel T>p ve Rehabilitasyon Dergisi yay>n hayat>na bafllad>.
Ayn> y>l Ankara T>p Fakültesi Fiziksel T>p ve Rehabilitas-
yon Anabilim Dal>'na Cebeci'de yapt>r>lan 70 yatakl> Re-
habilitasyon Merkezi eklendi. 1995 y>l>nda toplanan FTR Kongresi'nden sonra ulusal fiziksel t>p ve re-
habilitasyon kongreleri (Tablo 1.3), içerik ve kat>l>m yö-
nünden uluslar aras> niteliklere haiz duruma geldi.

Sa¤l>k Bakanl>¤> kay>tlar>ndan Türkiye'de hangi tarih-

te, ne kadar FTR uzman> oldu¤u ve halen aktif olarak çal>-

flanlar>n say>s> tam olarak ç>kar>lamamaktad>r. Gülhane'nin

kay>tlar>ndan 1950'ye kadar uzman olan hekimlerin say>s>-

n>n 10-12'yi geçmedi¤i anlafl>lmaktad>r (17). Bunun d>fl>n-

da üniversite ve devlet hastanelerindeki uzmanlar>n>n say>-

s>n>n 15-20'yi geçmeyece¤i mutlakt>r (4). 1960'da 30-40

civar>nda olan uzman say>s>, 1973'te 228 idi (25). Ayn> ta-

rihte ülke çap>nda mevcut 75.942 yataktan 758 tanesi fizik

tedaviye tahsis edilmiflti (4). 1995 y>l> itibariyle, bu y>la

kadar Türkiye'de FTR uzman> unvan>n> alan hekim say>s>

700'ün biraz üzerindedir (4). Sa¤l>k Bakanl>¤> Tedavi Hiz-

metleri Genel Müdürlü¤ü taraf>ndan yay>nlanan 1995 Ya-

takl> Tedavi Kurumlar> ll>¤>na göre (26); aske-

ri hastaneler d>fl>nda kalan yatakl> tedavi kurumlar>nda ak-
tif 19.798 uzman hekimden 499'u FTR uzman>d>r. Bu
oranla, FTR uzmanl>k dallar> içinde 16. s>ray> almaktad>r.

Sa¤l>k Bakanl>¤> 2007 Yatakl> Tedavi Kurumlar> Y>ll>-

¤>na (28) göre Türkiye'de toplam yatak say>s> 170.291, uz-
man hekim say>s> 43.661'dir. Bunlar>n içinde FTR'ye ayr>-
lan yatak say>s> 6.605, FTR uzman> say>s> 1.084'dür. Bu sa-
y>n>n içinde askeri hastaneler, ayaktan tedavi kurumlar> ve
özel muayenehanelerinde çal>flan hekimler yoktur. Di¤er
uzmanl>k dallar> içinde FTR 13'üncü s>rada yer almaktad>r.
FTR uzmanlar>n>n say>s> bütün uzman hekimlerin
%2,5'ini oluflturmaktad>r.

olan ülkedir. Türkiye Fransa, Almanya, ya'n>n ard>ndan alt>nc> s>rada yer almaktad>r. Yüz bin kifli-
ye düflen uzman say>s> en yüksek ülke 6,8 ile H>rvatis-
tan'd>r. Ülkemizdeki oran ise 1,41'dir (29).

T>p fakülteleri FTR anabilim dallar> bünyesinde ilk ro-

matoloji bilim dal> 1992'de Akdeniz Üniversitesi'nde ku-
ruldu. Bunu 1995'de Cumhuriyet Üniversitesi ve daha son-
ra F>rat, Uluda¤, Celal Bayar, Yüzüncü Y>l, Erciyes ve Ata-
türk Üniversite'leri izledi.

FTR birimlerinde romatizmal hastal>klar>n rehabilitas-

yonu yan>nda nörolojik, ortopedik, pediatrik rehabilitas-
yonla ve elektrofizyolojik incelemelerle giderek daha fazla
u¤rafl>lmaya baflland>. Birçok üniversite hastanesi ve Sa¤l>k
Bakanl>¤>'na ba¤l> rehabilitasyon merkezlerinde el rehabi-
litasyonu, kardiyopulmoner rehabilitasyon gibi üniteler
kuruldu. Cihazlama atölyesi, elektrofizyoloji, ürodinami,
yürüme analizi laboratuarlar> aç>ld>. n>n da et-
kisi ile osteoporoz, fiziyatristler aras>nda ilgi oda¤> haline
geldi ve birçok merkezde kemik dansitometresi bulunan
osteoporoz üniteleri faaliyete geçti.

Daha önce 3 y>l olan FTR uzmanl>k e¤itimi di¤er bir-

çok uzmanl>k dal>nda oldu¤u gibi 5 y>la ç>kar>ld>. Avru-
pa'da FTR uzmanl>k e¤itimi ülkelere göre de¤iflmek üzere
4-5 y>ld>r (29).

Fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezlerinde fizyotera-

pist yan>nda say>lar> yeterli olmasa da fizik tedavi teknisye-
ni, sosyal çal>flmac>, ifl ve u¤rafl> terapisti, rehabilitasyon
hemfliresi, cihazlama teknisyeni, konuflma terapisti gibi he-
kim olmayan rehabilitasyon elemanlar> çal>flmaya bafllad>.

Rehabilitasyon, hekim ve hekim olmayan yard>mc> ele-

manlar>n oluflturdu¤u bir ekiple yap>l>r. Hekim olmayan
rehabilitasyon eleman> eksikli¤ini tamamlamak üzere ön
lisans düzeyinde 2002 y>l>nda Kocaeli Üniversitesi'nde Dr.
Erbil Dursun öncülü¤ünde ifl ve u¤rafl> terapisti, ayn> y>l
Afyon Kocatepe Üniversitesi'nde hidroterapi teknikeri,
2003 y>l>nda Cumhuriyet Üniversitesi'nde Dr. Sami Hiz-
metli öncülü¤ünde fizik tedavi teknikeri e¤itimi bafllad>.

KISIM 1

Girifl