background image
T>bbi anlamda rehabilitasyon, sakatl>klar>n yo¤un bir bi-
çimde ortaya ç>kt>¤>, sosyal ve ekonomik sorunlar>n artt>¤>
Birinci Dünya Savafl>'ndan sonra k>smen, vafl>'ndan sonra özellikle Amerika Birleflik Devletleri'nde
daha ciddi ve yayg>n bir flekilde bafllam>flt>r.
Yirminci yüzy>l>n ilk çeyre¤inde "fizik tedavi" olarak
bafllayan, daha sonra "fiziksel t>p" denilen bu bilim dal>,
yirminci yüzy>l>n ikinci yar>s>nda fiziksel t>bba, "rehabili-
tasyon" eklenerek "fiziksel t>p ve rehabilitasyon" ad>n> al-
m>flt>r. Dünyadaki tarihsel geliflmeler benzer flekilde ülke-
mizde de cereyan etmifltir.
D
ÜNYADA
F
T
IP VE
R
EHAB
Fiziksel t>bb>n kökleri, çeflitli fiziksel ajanlar>n faydal> etki-
lerinin fark edildi¤i eski ça¤lara kadar uzan>r (1). larda Çin ve Hindistan'da kas ve eklem a¤r>lar> için tedavi
egzersizleri olarak kabul edebilece¤imiz baz> hareketler ya-
p>lmaktayd>. Eski Yunan'da mabetlerin yan>nda "gymnasia"
denilen salonlarda sa¤l>¤>n devam> veya tekrar kazan>lmas>
için de¤iflik türde egzersizler uygulanmaktayd> (2). Masaj
tarih boyunca terapötik bir araç olarak kullan>lm>flt>r. Ma-
nipulasyon ve traksiyon en az Hipokrat (<.Ö. 460-377) za-
man>ndan beri bütün dünyada uygulanmaktad>r. Hipok-
rat, kullan>lmamaya ba¤l> atrofileri egzersizle tedavi etmifl
ve fliflman hastalara yürümeyle zay>flama önermifltir (2).
Helioterapi ve hidroterapi, Roma n-
da ve daha önceleri biliniyor ve uygulan>yordu (1). y>llar önce torpido bafll>¤>n>n sald>¤> statik elektrik tedavi
amac>yla kullan>lm>flt>r (3). Bafllang>çta ampirik olarak
kullan>lan bu tedavi araçlar>, giderek daha bilimsel teme-
le oturtularak rehabilitasyon yöntemleri haline gelmifller-
dir.
On yedinci yüzy>lda, Otto von Guericke sürtünmeyle
statik elektrik elde etmifl, bunu on sekizinci yüzy>lda Ben-
jamin Franklin hastalar>n tedavisinde kullanm>flt>r. Elek-
trik enerjisinin fizyoloji ve tedavide bilimsel kullan>l>fl>n>n
flmalar> ile on sekizinci
yüzy>l>n sonunda bafllad>¤> genellikle kabul edilmektedir
(4). On sekizinci ve on dokuzuncu yüzy>llarda, galvani ve
faradi ak>mlar> önemli tedavi yöntemleri olarak kullan>l-
3
1
BÖLÜM
U
ZMANLI/IN
T
AR
Dr. Hasan O¤uz