ler, beslenme uzmanlar>, kuvvet ve koordinasyon uzmanla-
r> da ekip içinde yer alabilirler. Ekip halinde çal>flma kon-
septi FTR uzmanlar> için çok önemlidir. Asistanl>k e¤itimi
sürecinde sürekli olarak fizyoterapistlerle, u¤rafl> ve konufl-
ma terapistleriyle, psikologlarla ve di¤er meslek mensupla-
r>yla koordineli çal>flmak durumundad>rlar. Sporcular>n ya-
k>nmalar>n>n önemli bir k>sm> kas-iskelet sistemiyle ilgili
olmakla birlikte cilt hastal>klar>ndan kalp semptomlar>na
var>ncaya kadar çeflitli sorunlarla karfl>lafl>labilir. Ayr>ca
akut yaralanmalar>n ço¤unda cerrahi giriflim gerekmez.
e¤itimli bir FTR uzman> antrenör, terapist ve di¤er ekip
elemanlar>yla iflbirli¤i yaparak sporcu için en uygun ameli-
yats>z tedavi program>n> düzenler ve zamanlamas>n> yapar.
Tüm ekibin ahenk içinde ve uyumlu çal>flabilmesi ba-
flar>ya ulaflmak için temel flartt>r. Uygulanan programlar>n
baflar>s> üyelerin niteli¤i, ilgisi ve kapasitesi ile do¤ru oran-
t>l>d>r. Baflar>l> olman>n anahtar> bilgi, beceri ve deneyim-
lerin toplanmas>ndan ibarettir. Ekip elemanlar> aras>ndaki
iletiflim, verimlili¤i belirleyen en önemli unsurlardan biri-
sidir. fl bir tedavi program>nda teknik direk-
tör de önemli bir role sahiptir ve iletiflimi güçlendirici rol
oynar. Baz> merkezlerde iletiflim veya konsültasyon amac>y-
la düzenlenen çeflitli formlar kullan>l>r. Bu tip formlar>n
kullan>lmas> doktor, terapist, antrenör, sporcu ve ailesinde
konuyla ilgilenenlerin tümünü bilgilendirmek bak>m>ndan
son derece yararl>d>r. Ekip elemanlar>n>n tümü formlar>
kullanma bak>m>ndan ayn> duyarl>l>¤> gösterirse en üst dü-
zeyde iletiflim sa¤lanm>fl olur (fiekil 212.1).
Bu form sporcu, antrenör, doktor ve arfliv için 4 ayr>
nüsha halinde düzenlenip saklanmal>d>r. Ekibin baflar>s>
iletiflimdeki kaliteye ba¤l> oldu¤u kadar sporcuya ait özel-
likleri, duyarl>l>¤> ve gizli kalmas>n> istedi¤i konulara özen
göstermesiyle de ba¤lant>l>d>r. Di¤er bir önemli konu mer-
kezin yönetimidir. Yönetici kadronun da tedavi ekibi kadar
ayn> konularda duyarl>l>k göstermesi son derece gerekli bir
kofluldur (5).
Ekip Elemanlar>n>n Sorumluluklar>
ve bulunmas> gereken elemanlar yukar>da de¤indi¤imiz gi-
bi, genifl bir liste halinde s>ralanmakla birlikte, her zaman
bu kadar imkan> bir arada bulma olana¤> maalesef yoktur.
Bu nedenle, özel ihtiyaçlar ortaya ç>kt>¤>nda, ço¤u kez ko-
nuya yak>n olan veya ilgi duyan elemanlardan yard>m iste-
yerek ihtiyac>n karfl>lanmas> yoluna gidilir. Ekipte yer alan
elemanlar>n her biri için ayr> ayr> görev ve sorumluluktan
bahsedilmekle beraber, eldeki olanaklara ba¤l> olarak bu
görevlerin da¤>l>m>nda de¤ifliklikler yap>labilir veya baz>
sorumluluklar birbiriyle çak>flabilir.
Doktor
Sportif rehabilitasyon ekibinin bafl>nda yer alan hekim fi-
ziksel t>p ve rehabilitasyon uzman> veya spor hekimi olabi-
lir. En ideali bu iki uzman>n bir arada bulunmas>d>r. Ülke-
mizin koflullar> göz önüne al>nd>¤>nda, sportif rehabilitas-
yon ekibinin bafl>nda FTR uzman> bulunmas> gerekti¤ini
söyleyebiliriz. Son 20 y>l içinde spor hekimli¤i alan>nda fi-
ziatristlerin rolü büyük ölçüde artm>flt>r. Giderek daha çok
say>da FTR uzman> okullarda, üniversitelerde, olimpiyat-
larda ve profesyonel düzeydeki sportif etkinliklerde tak>m
doktoru olarak görev yapmaktad>r. Spor hekimli¤i konu-
sunda makale yay>nlayan fiziatristlerin say>s>n>n artmas> ve
böylece Fiziksel T>p ve Rehabilitasyonun bu konudaki lite-
ratürün genifllemesine katk>da bulunmas> sevindiricidir.
Çeflitli spor yaralanmalar>nda cerrahi olmayan tedavi yön-
temlerinin yayg>n olarak kullan>lmas> fiziatristlerin spor
hekimli¤i alan>ndaki önemini güçlendirmektedir (4,6).
Ekip baflkan> doktor, sporcuya uygulanacak her türlü
tedaviden sorumlu oldu¤u gibi, antrenörle de iyi bir ileti-
flim kurmak zorundad>r. Böylece, rehabilitasyon sürecinin
sonuna do¤ru, henüz sahaya ç>kmadan önceki evrede, spor-
cunun durumu, kondisyon seviyesi ve di¤er fiziksel de¤er-
lendirmeler ile ilgili en do¤ru tespitleri yapma olana¤> bu-
lunabilir.
Akut yaralanmalarda sporcuya ilk müdahaleyi yapma
görevi tak>m doktoruna aittir.
d>mdan sonra hastaneye ve merkeze nakli gereken sporcu-
lar>n ambulansla nakli sa¤lanmal>d>r. Erken dönemdeki te-
davilerin uygulanmas>ndan sonra rehabilitasyon yine heki-
min sorumlulu¤undad>r. Ekip baflkan> hekimin bir di¤er
3449
BÖLÜM 212
n
Sportif Rehabilitasyon Merkezi
fiekil 212.1
Sportif rehabilitasyon ekibi iletiflim formu.
Tarih:
Say>n...............Doktor, terapist, antrenör vs.
TANI:
PROGRAM:
EK HUSUSLAR:
MEVCUT DURUM: