background image
Tan>
Disk hastal>klar>, dejeneratif disk, disk "bulging"i ve disk
f>t>klaflmas> olabilir. Dejeneratif disk s>kl>kla yetiflkin spor-
cularda yafllanman>n tipik bir sonucu olarak görülürken,
özellikle tekrarlay>c> mikrotravma sonras> ergenlerde de
görülebilir. Risk faktörleri zorlu a¤>rl>k kald>rmalar, çar-
p>flmalar>n yo¤un oldu¤u sporlar, tekrarlay>c> fleksiyon, ak-
siyel yüklenme ve golf gibi spor dallar>nda afl>r> rotasyon-
dur. Cimnastikçilerin yüksek oranda dejeneratif diske sahip
olduklar> da gösterilmifltir (12-14).
Dejeneratif diski olan sporcularda bel a¤r>s> bulunur,
hareket aç>kl>¤> a¤r> ve kas spazm> nedeniyle s>n>rl>d>r. Düz
radyolojik incelemede disk yüksekli¤inin azald>¤> görülür.
Bel a¤r>s> radikülopati ile birlikte görülürse disk bulgingi
ve f>t>klaflmas> düflünülmelidir. Disk f>t>klaflmas> manyetik
rezonans veya bilgisayarl> tomografi görüntüleme yöntem-
leri ile gösterilebilir. Diskteki annulus fibrozis y>rt>lmalar>
akut bel a¤r>lar>na yol açar. Disk f>t>klaflmas> sinir kök ba-
s>s> yaparak radiküler a¤r>, uyuflukluk ve güçsüzlü¤e neden
olur. Ancak sporcularda akut disk f>t>klaflmas> nadir görü-
lür. Disk f>t>klaflmas> a¤r>s> fleksiyon hareketi ile, öksürme,
hapfl>rma ve oturma ile artar (12-14).
Tedavi
Disk patolojilerinin tedavisi genellikle dinlenme, non-ste-
roid antiinflamatuvar ilaçlar>n kullan>m> ve fizik tedavi ol-
mak üzere konservatiftir. a¤r>larda veya ilerleyici nö-
rolojik defisit varsa cerrahi tedavi uygulan>r. Barsak veya
mesane semptomlar> da varsa acil cerrahi tedavi gerekebi-
lir. Tedavide normal hareket aç>kl>¤>, esneklik ve kuvvet-
lendirme hedeflenmelidir (12-14).
Spora Dönüfl
Sporcu a¤r> geçtikten, normal hareket aç>kl>¤>na ve kuvve-
te ulaflt>ktan sonra spora dönebilir (12,13).
K
ALÇA,
P
ELV
A
LT
E
KSTREM
Y
ARALANMALARI
Saha De¤erlendirmesi
Sporcu yaralanan bölgede ani a¤r> hisseder (12,15-18).
Tan>
Adduktor zorlanmalar> genellikle abduksiyondaki alt eks-
tremitenin zorlu d>fla rotasyonu ile oluflur, ancak ayn> za-
manda adduktorlar>n sürekli kullan>m halinde oldu¤u ho-
key, buz pateni ve kayak sporlar>nda da görülebilir. Ad-
duktor longus en s>k etkilenen kast>r. Adduktor tendon ya
da kasta hassasiyet olmas> durumunda adduktor zorlanma-
s> oldu¤u düflünülür. Pasif abduksiyon ve aktif dirençli ad-
duksiyon a¤r> oluflturur. Uzun süren vakalarda osteitis pu-
bis, inguinal veya femoral f>t>k, obturator sinir s>k>flmas>n-
dan da flüphelenilmelidir. Hamstring çekmeleri, genellikle
kalça fleksiyonda ve diz ekstansiyonda iken hamstring kas-
lar>n>n ani gerilmeleri ile oluflur. Semptomlar, a¤r>, spazm,
flifllik ve hamstring kaslar> boyunca hassasiyetle karakteri-
zedir (12,15-18).
Tedavi
Adduktor ve hamstring kas yaralanmalar>n>n tedavisi kon-
servatiftir. Bafllang>çta dinlenme, so¤uk uygulama, non-
steroid antiinflamatuvar kullan>m> ve elastik bandaj, daha
sonra ise rehabilitasyon tedavide baflar> sa¤lar. Akut semp-
tomlar geçer geçmez, germe egzersizlerine bafllanmal>d>r.
Sporcularda hamstring zorlanmalar>n>n yinelenmesi s>kl>k-
la karfl>lafl>lan sorunlardand>r. Germe egzersizleri sonras>
semptomlar>n azalmas>yla birlikte aflamal> olarak dirençli
egzersizler uygulanmal>d>r. Dinamik eksantrik kuvvetlen-
dirme özellikle tedavide çok yararl>d>r (12,15-18).
Spora Dönüfl
Sporcu a¤r> tümüyle geçtikten sonra spora dönebilir. Koflu,
s>çrama, merdiven ç>kma etkinlikleri s>ras>nda a¤r> oluflu-
yorsa bu etkinliklerden kaç>nmal>d>r. Spor etkinlikleri ön-
cesi germe ve kas gruplar>n>n ani gerimlerini k>s>tlayacak
tarzda yap>lacak teypleme ve bandaj, yaralanmalar>n yine-
lenmesini önleyebilir (12,15-18).
Osteitis Pubis
Saha De¤erlendirmesi
Osteitis pubis genellikle kronik ve ilerleyici bir durumdur.
Sporcu s>kl>kla simfizis pubis bölgesinde kronik a¤r>dan fli-
kâyet eder (12,15-17).
Tan>
Osteitis pubise, simfizis pubis bölgesindeki tekrarlay>c>
mikrotravmalar>n neden oldu¤u düflünülmektedir ve ge-
nellikle futbol, hokey ve koflu sporlar>nda rektus abdominis
ve adduktor kaslar> simfizis pubis üzerine sürekli olarak
kuvvet uygular. Osteitis pubis sorununu adduktor zorlan-
madan ay>rmak zordur. Osteitis pubisi olan sporcuda sim-
fizis üzerinde afl>r> hassasiyet vard>r. Radyolojik inceleme-
lerde medial simfizis yak>nlar>nda kemik rezorpsiyonlar>
görülebilir. Radyonüklit kemik taramalar> o bölgede afl>r>
radyoaktif madde al>m>n> gösterebilir (12,15-18).
Tedavi
Tedavide bafllang>çta dinlenme, s>cak uygulama, non-stero-
id antiinflamatuvar kullan>m> baflar> sa¤layabilir. Ciddi va-
3463
BÖLÜM 213
n
S>k Görülen Spor Yaralanmalar>