/ veya intraartiküler (derin ve distal k>sm>) olabilir. <ç yan ba¤ trasesi ya da dizin medial eklem hatt> üzerine yap>lan palpasyonda kendine özgü bir hassasiyet vard>r. Yaralan- man>n derecesini saptamak amac>yla valgus stres testi uy- gulanmal>d>r. <ç yan ba¤>n derin k>sm> iç menisküse yap>fl- mas> nedeniyle, yaralanmaya efllik eden bir iç menisküs y>r- t>¤>ndan her zaman flüphelenilmelidir. Ultrason ve manye- tik rezonans görüntüleme yöntemleri ile tan> do¤rulanabi- lir (19-21). fizik tedavi uygulan>r. Bandajlamaya genellikle gerek gö- rülmez. Tam a¤>rl>k vermeye izin verilebilir. Ancak dizde abduksiyon ve ani dönüfl etkinliklerinden sak>n>lmal>d>r. Menisküs y>rt>klar>ndan da flüpheleniliyorsa periferdeki menisküs y>rt>klar>n>n erken artroskopik tamirinin baflar>l> sonuç verdi¤i unutulmamal>d>r (19-21). adriseps ve hamstring kaslar>n>n kuvvetlendirilmesi için kapal> kinetik egzersizler ve propriosepsiyon çal>flmalar> ya- p>lmal>d>r. Kurba¤alama yüzme, s>çrama ve koflu etkinlik- leri yaklafl>k 6-8 haftaya kadar yap>lmamal>d>r. Bisiklet, basamak ve kapal> zincir kuvvetlendirme çal>flmalar> en uy- gun seçeneklerdir (19-21). karakterize müsabakalara yaklafl>k 6-12 hafta süreyle kat>- lamayabilir. Sporcunun semptomlar> kaybolana kadar kli- nik izleme devam edilmelidir. E¤er a¤r> veya flifllik devam edecek olursa efllik eden bir iç menisküs y>rt>¤>ndan flüphe- lenilmelidir (19-21). simal tibia üzerine do¤rudan darbe sonras> dizde ani baflla- yan a¤r> efüzyon / hemartroz bulunur. Kanaman>n durdu- rulmas> için kompresyon ve so¤uk bandaj uygulanmal>, ar- d>ndan, dinlenme, so¤uk, kompresyon ve ekstremitenin kald>r>lmas> tedavisine geçilmelidir. Kesin tan> konuncaya kadar sportif etkinlikleri durdurmak daha ileri yaralanmala- r>n oluflmas>n> önler. Sporcu yaralanan ekstremitesine a¤>r- l>k vermemesi için koltuk de¤ne¤i kullanmal>d>r (19-21). edebilir veya tibian>n posterolateral k>sm>nda avülsiyon k>- r>klar> görülebilir. Medial ve lateral posterior yap>lar>n ya- ralanmalar> ekarte edilmelidir. Arka çapraz ba¤ yaralanma- lar>n>n tan>s> klinik olarak konabilir. Radyolojik de¤erlen- dirmede tibiada avülsiyon k>r>¤> gözlenebilir. Böyle vaka- larda bilgisayarl> tomografi yaralanman>n ciddiyeti hakk>n- da fikir verebilir. Manyetik rezonans görüntüleme de ek ya- rarl> bilgiler sunabilir (19-21). tercih edilir. Yaln>zca sporcunun diz ifllevleri ve performan- s> s>n>rl> ise geç dönemde arka çapraz ba¤ tamiri yap>labi- lir. Avülsiyon k>r>¤> varsa aç>k fiksasyon gerekebilir. Yara- lanman>n ilk haftalar>nda iyileflme s>ras>nda dizi uygun po- zisyonda tutabilmek için arka çapraz ba¤ bandaj> kullan>la- bilir (19-21). akut inflamatuvar bulgular kaybolana kadar bisiklet, su içi koflular ve kapal> zincir kuvvetlendirme egzersizleri yap>la- bilir. Uzun süreli izlem önerilir. A¤r>n>n kal>c> olmas> efl- lik eden yaralanmalar>n göstergesidir. Subjektif instabilite ve kuvvetlendirme çal>flmalar>na karfl>n arka çekmece testi- nin pozitif olmas>, geç arka çapraz ba¤ tamiri yap>lmas>n> gerektirebilir (19-21). lanmalar> bile ani dönüflle karakterize spor dallar>na kat>la- bilirler. E¤er sporcu cerrahi ifllem yap>lmadan tedavi edil- diyse, ani dönüfllerle karakterize müsabakalara kat>labil- mek amac>yla gerekli ifllevlerin yerine konmas> için yakla- fl>k 6-12 haftal>k bir süre gerekebilir. Arka çapraz ba¤ re- konstrüksiyonu sonras> rehabilitasyon, ön çapraz ba¤ re- konstrüksiyonu sonras>nda oldu¤u gibi yaklafl>k 6-9 ay sü- rebilir (19-21). larda s>kl>kla görülen yaralanmalardand>r. Travma sonras> dizde kilitlenme, a¤r> ve efüzyon görülebilir. Menisküs y>r- t>lmalar>, uzunlamas>na, oblik, radyal, kompleks, kova sa- p>, gibi de¤iflik form ve yap>da görülebilir, bu da semptom ve belirtilerin farkl> olmas>na neden olur. K>sa bir klinik muayene sonras> kanaman>n durdurulmas> için kompres- yon ve so¤uk bandaj uygulanmal>, ard>ndan dinlenme, so- ¤uk, kompresyon ve ekstremitenin kald>r>lmas> tedavisine |