background image
Lateral fleksiyon hareketi, tüm vertebral segmentlerde
gerçekleflir. Bu nedenle boyunda en erken k>s>tlanan hare-
ket lateral fleksiyondur. Normal kiflilerde boyun aktif ve
pasif hareketleri eflittir.
Mekanik problemler genellikle lokaldir, asimetrik a¤r>
ve hareket k>s>tl>l>¤>na neden olurlar. neoplastik hastal>klarda ise yayg>n ve simetrik olarak a¤r>
ve hareket k>s>tl>l>¤> meydana gelir.
Boyun bölgesinde, C1 ve C2 sinir kökleri tutulumu
fliddetli oksipital a¤r>ya neden olur. C3 sinir kökü tutulu-
munda boyun a¤r>s> ile beraber çeneye, temporal bölgeye
yay>lan a¤r> olur. C4 sinir kökü lezyonlar>nda servikal böl-
gede, skapula ve deltoidin ortas>nda, klavikulada a¤r> du-
yulabilir. Di¤er sinir kökü lezyonlar>nda ise kollara yay>lan
a¤r> ve parestezi görülebilir. C5 ve C6 kök bas>s>nda, Clo-
ward taraf>ndan tan>mlanm>fl olan ve ayn> taraf skapula me-
dial üst köflesinde hissedilen a¤r> "Cloward">n referans a¤-
r>l> noktas>'olarak bilinir (8). C6 ve C7 kök bas>s>nda ise
(solda) anjina benzeri a¤r> olabilir.
Omuz Kufla¤>n>n Muayenesi
(Bak>n>z: Omuz A¤r>s> Nedenleri ve
Muayenesi)
Omuz a¤r>lar>, omuz kufla¤>n> oluflturan yap>lardan kay-
naklanabilece¤i gibi, yans>yan a¤r>lar da, omuz a¤r>s> nede-
ni olabilir. A¤r>, boyundan, gö¤üs ve kar>ndaki organlar-
dan kaynaklanabilir. Hikayede diabet, serebrovasküler has-
tal>klar, Raynaud fenomeni, servikal spondilit gözönünde
tutulmal>d>r. Omuz a¤r>lar> rotator kaslardan, omuz kap-
sülünden, ligament ve tendonlardan kaynaklanabilir. A¤r>
servikal bölgeye, supraskapular bölgeye yay>labilir. Üst
ekstremiteye yay>l>p yay>lmad>¤>, parestezinin efllik edip
etmedi¤i, a¤r>n>n süresi, hareket ve pozisyonla iliflkisi tes-
pit edilmelidir. Servikal bölgeden yay>lan a¤r>, supraskapu-
lar bölgeye yay>l>r ve parestezi ile birliktedir.
Omuz muayenesi dikkatli bir inspeksiyon ile bafllar.
Kemik yap>lar>n ve omuz kufla¤>n> çevreleyen yumuflak do-
kular>n detayl> palpasyonu ile devam eder. Eklem hareket
aç>kl>klar>n>n saptanmas>, kas testi, nörolojik de¤erlendir-
me ve özel testler ile muayene tamamlan>r.
n odaya girmesi ile bafllar. Hasta
yürürken hareketlerinin simetrisi ve düzgünlü¤ü de¤erlen-
dirilir. Üst ekstremite normal yürüyüflte, karfl> taraf alt eks-
tremite ile ayn> yönde sal>n>r. Hasta üstünü ç>kar>rken
omuz hareketlerinin ritmi gözlenir. Normal hareket, yu-
muflak, do¤al ve bilateral ayn> kalitededir. Anormal hare-
ket tek tarafl>, h>zl> ve ço¤u kez hastan>n daha önce yeterli
düzeyde yapabildi¤i harekettir, fakat sonradan a¤r> nede-
niyle yetersiz baflka bir hareketi yapma flekline dönüflebilir
(2,3,9).
Omuz bölgesine, önden, arkadan ve yandan bak>lmal>-
d>r. nda atrofi, ska-
pula deformiteleri, klavikula flekil bozuklu¤u, biseps ten-
don rüptürleri, omuz ç>k>¤> olanlarda "apolet belirtisi" ola-
bilir. Deltoid kas> incelenir. Bu bölge omuz kemerinin ön
yüzündeki en belirgin kitledir. Omuzun yuvarlak görünü-
flü, deltoid kas>n>n akromiondan humerus tuberkülüm ma-
joru üzerinden afla¤> do¤ru inmesi nedeniyledir. Normal
olarak omuz kitlesi dolgun ve yuvarlakt>r. Deltoid kas> at-
rofiye u¤ram>flsa humerusun tuberkülüm majoru belirgin
hale gelir ve deltoid omuz kitlesinin konturlar>n> doldur-
maz. Biseps tendonunun uzun bafl>ndaki rüptür karakteris-
tik bir deformiteye neden olur. Dirsek fleksiyona getirildi-
¤i zaman "Popeye (Temel Reis) deformitesi" oluflur.
Omuz kufla¤> palpasyonunda, suprasternal çentik, ster-
noklaviküler eklem, klavikula, korakoid ç>k>nt>, humeru-
sun tuberkülüm majoru, bisipital oluk, akromion palpe
edilmelidir. Akromioklaviküler eklem palpasyonu hasta
kolunu rotasyona getirdi¤i zaman daha kolayd>r. Bisipital
oluk palpasyonu ise kol d>fl rotasyona getirildi¤inde daha
kolayd>r. Bisipital olu¤un palpasyonu dikkatlice yap>lmal>-
d>r. Çünkü biseps kas>n>n uzun bafl>n>n tendonu, sinoviyal
k>l>f ile birlikte bu olu¤un içinde uzan>r. Biseps tendinitin-
den flüphe ediliyorsa Yergason testi ve Speed testi yap>lma-
l>d>r. Omuz kufla¤> kaslar>n>n palpasyonu s>ras>nda, kasla-
r>n tonusu, dolgunlu¤u, hipertrofi ve atrofisi de¤erlendiril-
meli, hassasiyet ve a¤r>n>n lokalizasyonu tespit edilmelidir.
Omuz pasif ekstansiyona getirilerek rotator k>l>f palpe edi-
lebilir. Palpasyonda hissedilen herhangi bir hassasiyet ten-
donda y>rt>lma veya kopmas>na bagl> olabilir. Rotator k>l>f
y>rt>klar>nda "kol düflme (b>rakma) testi" pozitif bulunur.
Subakromiyal veya subdeltoid bursit genellikle s>k gö-
rülen bir patolojik bulgudur. Omuz a¤r>s> ile birlikte hare-
ketlerde s>n>rlanma meydana gelebilir. Subakromiyal bur-
sa, dikkatli palpe edilmelidir. Bursit varsa bu bölge çok
hassast>r. Subakromiyal bursa, pasif ekstansiyonda rotator
manflonla beraber akromiyonun alt>ndan öne do¤ru gelir.
Bursada herhangi bir kal>nlaflma, kitle, hassasiyet olup ol-
mad>¤>na bak>l>r. Bazen omuz hareketleri s>ras>nda krepi-
tasyon bulgusu ortaya ç>kabilir (9, 10).
Üst ekstemiteye ait damar ve sinirlerin oluflturdu¤u pa-
ket aksilladan geçer. Bu bölge hastan>n kolu abduksiyona
getirilerek di¤er elin iflaret ve orta parma¤> ile palpe edilir.
Lenf nodlar> ve hassasiyet araflt>r>l>r. Latissimus dorsi, pek-
toralis major, sternokleidomastoid kaslar> palpe edilir.
Omuz kufla¤> ve boyun bölgesinde palpe edilen hassas
ve tetik noktalar miyofasiyal sendrom veya fibromiyalji
göstergesi olabilir.
Omuz kufla¤>nda, abduksiyon, adduksiyon, ekstansi-
yon, fleksiyon, internal ve eksternal rotasyon hareketleri
mevcuttur. Omuz internal rotasyonda oldu¤u zaman ska-
pulan>n mediyal kenar> belirgin hale gelir.
KISIM 3
n
Tan> ve De¤erlendirme Yöntemleri
322