background image
Merkezi sinir sisteminden dinlenme halindeki kasa ge-
len uyar>lar, kas tonusunu sa¤larken kas>n boyutunu da ko-
rurlar. Kas> innerve eden sinirlerin kesilmesi bu uyar>lar>n
kasa ulaflmas>n> engelleyerek kas atrofisine neden olur.
Benzer flekilde günlük hareketlerimizin de kas>n boyutuna
katk>s> olup, bu hareketler engellenirse, örne¤in bir ekstre-
mite alç>ya al>n>rsa, yine kas atrofisi gözlenir. Atrofiye u¤-
rayan kas hücresindeki miyofibrillerin say>s> azalaca¤> için
hücrenin çap> küçülür. Tam tersine, egzersiz yaparak kasla-
r>m>z> kullanma oran>m>z> art>r>rsak kas kitlemiz artar. Bu
art>fl büyük oranda kas hücrelerinin hipertrofisine ba¤l>
olup, hücre say>s>n>n artmas> çok nadir bir durumdur. Da-
yan>kl>l>k gerektiren uzun süreli egzersizler, yavafl kas lifle-
ri üzerindeki etkilerinin yan> s>ra dolafl>m ve solunum sis-
temlerimizin de kapasitelerini art>rarak sa¤l>¤>m>za faydal>
olurlar. A¤>rl>k kald>r>larak yap>lan kuvvet egzersizleri ise,
h>zl> kas liflerini gelifltirmelerinin yan> s>ra tendon ve ke-
mik geliflimine de olumlu etkiler yaparlar. Egzersiz bir ka-
s>n içerdi¤i liflerin tipini de¤ifltirmez, yaln>zca var olan lif-
lerin hipertrofisine yol açar. Miyofibrillerinin say>s> ve kul-
land>klar> metabolik yollardaki elemanlar>n>n düzeyi art>n-
ca liflerin çap> genifller (3,5).
<
SKELET
K
ASI
H
ÜCRES
D
P
ROTE
hücreleri, bu bölümün bafllang>c>nda sözü edi-
len miyofilamanlar> ve Z diskini oluflturan, kal>n filaman-
lar> orta kesimlerinden birbirlerine ba¤layarak alt>gen yer-
leflimde tutan proteinlerin yan>s>ra, titin, nebulin, dezmin ve
distrofin ad> verilen dört önemli protein daha içerirler.
Titin, kal>n filamanlar>n uçlar>ndan Z diskine uzanan
büyük bir proteindir. Elastik yap>s> sayesinde kas>n sürekli
de¤iflen boyuna uyum sa¤layabilir. Kal>n filamanlar> sarko-
merin merkezinde tutan bir yay gibidir.
Nebulin, ince filaman>n bir ucundan di¤erine uzan>r.
Kas geliflimi s>ras>nda ince filaman>n boyunu belirledi¤i sa-
n>lmaktad>r.
Dezmin proteininin görevi yanyana duran miyofibrille-
ri birbirine ba¤lamakt>r. Distrofin ise bu miyofibril grubu-
nu sarkolemmaya ba¤layan proteinlerden biridir (2).
K
AYNAKLAR
1.
Moore KL, Persaud TVN: The developing human. WB Sa-
unders, Philadelphia, 1993, pp. 370-374.
2.
Alberts B, Bray D, Lewis J, Raff M, Roberts K, Watson JD:
Molecular biology of the cell. Garland, New York, 1994,
pp. 787-862.
3.
Murphy RA: Skeletal muscle Physiology. Berne RM, Levy
MN (Ed.): Physiology. Mosby Year Book Inc., Missouri,
1993, pp.292-308.
4.
Schneider MF: Control of calcium release in functioning
skeletal muscle fibers. Annu Rev Physiol 1994;56:463-484.
5.
Paul RJ, Heiny JA: Muscle: overview of structure and func-
tion at the cellular level. Sperelakis, Banks (Ed.): Essentials
of Basic Science Physiology. Little Brown, 1993, pp.177-
188.
6.
Murphy RA: Contractile mechanism of muscle cells. Berne
RM, Levy MN (Ed.): Physiology. Mosby Year Book Inc.,
Missouri, 1993, s.281-291.
7.
Epstein HF, Fischman DA: Molecular analysis of protein as-
sembly in muscle development. Science 1991; 251:1039-
1051.
8.
Paul RJ, Ferguson DG, Heiny JA: Muscle physiology: mo-
lecular mechanisms. Sperelakis, Banks (Ed.): Essentials of
Basic Science Physiology. Little Brown, 1993, pp.189-208.
9.
Huxley AF: Muscular contraction. Annu Rev Physiol 1988;
50:1-32.
10.
Pollack GH: The crossbridge theory. Physiol Rev 1983;
63:1049-1060.
11.
Brenner B: Mechanical and structural approaches to correla-
tion of cross-bridge action in muscle with actomyosin AT-
Pase in solution. Annu Rev Physiol 1987; 49:655.
12.
Vander AJ, Sherma JH, Luciano DS (Ed.): Human Physio-
logy. Mc Graw-Hill, 1990, pp.283-313.
13.
Fitts RH: Cellulr mechanisms of muscle fatigue. Physiol
Rev 1994; 74:49.
14.
Westerblad H et al: Cellular mechanisms of fatiguein skele-
tal muscle. Am J Physiol Cell Physiol 1991; 261:C195.
15.
Paul RJ, Heiny JA, Ferguson DG, Solaro RJ: Diversity of
muscle. Sperelakis, Banks (Ed.): Essentials of Basic Science
Physiology. Little Brown, 1993, pp.209-221.
16.
Booth FW, Thomason DB: Molecular and cellular adaptati-
on of muscle in response to exercise: perspectives of various
models. Physiol Rev 1991; 71:541-550.
17.
Bandman E: Myosin isoenzyme transitions in muscle deve-
lopment, maturation and disease. Int Rev Cytol 1985;
97:97-102.
18.
Pette D, Staron RS: The molecular diversity of mammalian
muscle fibers. News Physiol Sci 1993; 8:153.
19.
Meissner G: Ryanoidin receptor/Ca+2 release channels and
their regulation by endogeneous factor. Annu Rev Physiol
1994; 56:485-508.
20.
Franzini-Armstrong C, Jorgensen AO: Structure and deve-
lopment of E_C coupling units in skeletal muscle. Annu
Rev Physiol 1994; 56:509-534.
21.
Rios E, Pizarro G: Voltage sensor of excitation-contraction
coupling in skeletal muscle. Physiol Rev 1991; 71:849-865.
KISIM 2
n
Fiziksel ve Rehabilitatif T>bb>n Temelleri
156