rin antitrombositer etkileri, TXA2 oluflumunda azalmayla
sonuçlanan COX-1 inbibisyonuna ba¤l>d>r. TXA2 bir dizi
agoniste cevap olarak trombositler taraf>ndan salg>lan>r,
trombosit cevab>n> artt>r>r ve agregasyona yol açar. Bu et-
kilerin, koroner kalp hastal>klar>nda aspirin kullan>m>nda
oldu¤u gibi terapötik uygulamalar> vard>r. Ancak ayn> ak-
tivite di¤er baz> grup hastalarda potansiyel olarak olumsuz
sonuçlar gösterebilir. SOA<< tedavisinden, daha önceden
trombosit defektleri olan hastalarla, trombositopenisi olan-
larda kaç>n>lmal>d>r. Bu hastalarda nonasetile salisilatlar ya
da selektif COX-2 inhibitörleri daha güvenli alternatifler-
dir (119).
Santral Sinir Sistemi Üzerine Etkileri
SOA<<'lerin SSS'ne iliflkin bildirilmifl olan yan etkileri
aseptik menenjit, psikoz ve kognitif disfonksiyondur. Psi-
koz ve kognitif bozukluk yafll> hastalarda, özellikle indo-
metasin kullan>m>yla daha s>k görülmektedir. Bu nedenle
geriatrik hastalarda indometasin kullan>lmas> gerekti¤inde
mental durum de¤iflikliklerine dikkat edilmelidir. Bu po-
pülasyonda SOA<< dozlar> genel olarak mümkün oldu¤un-
ca az olmal>d>r. Aseptik menenjit, fenilpropionik asit s>n>-
f> SOA<<'lerle (ibuprofen, naproksen) tedavi edilen SLE'li
hastalarda daha s>k görünmektedir (119).
Kemik Üzerine Etkileri
SOA<<'ler deneysel fraktür iyileflmesini inhibe edebilir ve
hastalarda heterotopik kemik oluflumunu azaltabilir. SO-
A<<'lerin bu etkisi COX-2'nin inhibisyonuna ba¤l> olup,
kemik iyileflme döneminde SOA<< kullan>m>ndan kaç>n>l-
mal>d>r (128).
Ovaryum ve Uterus Fonksiyonlar> Üzerine
Etkileri
COX2 yoluyla oluflmufl PG'ler kad>n üreme siklusunun
birçok basama¤>nda mediatör olarak görev almaktad>r.
COX2 yoluyla oluflmufl PG'lerin memelilerde ovulasyo-
nun zaman>n> belirleyen önemli bir sinyal olabilece¤i öne
sürülmüfltür (129,130). Fertilizasyondan sonra COX2'nin
embriyonun miyometriyuma implantasyonunda da rol oy-
nad>¤> saptanm>flt>r (131). Do¤um s>ras>nda uterus kon-
traksiyonlar>n>n indüklenmesindeki mekanizman>n lute-
olizisi indükleyen bileflik olan PGF
2
'nin sal>n>m> üzerinden
oldu¤u gösterilmifltir. SOA<<'lerin fertilite üzerinde etkisi
olabildi¤i hipotezi öne sürülmüfltür. Bu yüzden kad>nlar>n
kronik SOA<< kullan>m>n>n fertiliteyi bozabilece¤i konu-
sunda uyar>lmas> önerilmektedir (132).
SOA<<'lerin çeflitli ilaçlarla etkileflim mekanizmalar> ve
bu ilaçlarla birlikte kullan>lmalar> gerekti¤inde dikkat
edilmesi gereken noktalar Tablo 52.4'de görülmektedir
(45).
K
AYNAKLAR
1.
Graham GG, Scott KF. Mechanism of action of paraceta-
mol. Review. Am J Ther 2005;12(1):46-55.
2.
Remy C, Marret E, Bonnet F. State of the art of paracetamol
in acute pain therapy. Curr Opin Anaesthesiol 2006;19(5):
562-5.
3.
Aronoff DM, Oates JA, Boutaud O. New insights into the
mechanism of action of acetaminophen: Its clinical pharma-
cologic characteristics reflect its inhibition of the two pros-
taglandin H2 synthases. Review. Clin Pharmacol Ther
2006;79(1):9-19.
4.
Bonnefont J, Alloui A, Chapuy E, Clottes E, Eschalier A.
Orally administered paracetamol does not act locally in the
rat formalin test: evidence for a supraspinal, serotonin-de-
pendent antinociceptive mechanism. Anesthesiology
2003;99(4):976-81.
5.
Sprott H, Shen H, Gay S, Aeschlimann A. Acetaminophen
may act through beta endorphin. Ann Rheum Dis
2005;64(10):1522.
6.
American College of Rheumatology Subcommittee on Os-
teoarthritis Guidelines: Recommendations for the medical
management of osteoarthritis of the hip and knee: 2000 up-
date. Arthritis Rheum 2000;43:1905.
7.
Miranda HF, Puig MM, Prieto JC, Pinardi G. Synergism
between paracetamol and nonsteroidal anti-inflammatory
drugs in experimental acute pain. Pain 2006;121(1-2):22-8.
8.
Hyllested M, Jones S, Pedersen JL, Kehlet H. Comparative
effect of paracetamol, NSAIDs or their combination in pos-
toperative pain management: a qualitative review. Br J Ana-
esth 2002;88(2):199-214.
9.
Rĝmsing J, Mĝiniche S, Dahl JB. Rectal and parenteral pa-
racetamol, and paracetamol in combination with NSAIDs,
for postoperative analgesia. Br J Anaesth 2002;88(2):215-
26.
10.
Larson AM, Polson J, Fontana RJ, Davern TJ, Lalani E,
Hynan LS, Reisch JS, Schiodt FV, Ostapowicz G, Shakil
AO, Lee WM; Acute Liver Failure Study Group. Acetami-
nophen-induced acute liver failure: results of a United Sta-
tes multicenter, prospective study. Hepatology
2005;42(6):1364-72.
11.
Prescott LF. Paracetamol: past, present, and future. Am J
Ther 2000;7:143-7.
12.
Garcia Rodriguez LA, Hernandez-Diaz S. Relative risk of
upper gastrointestinal complications among users of aceta-
minophen and nonsteroidal anti-inflammatory drugs. Epi-
demiology 2001;12:570.
KISIM 4
n
T>bbi Rehabilitasyonda Tedavi Yaklafl>mlar>
796