ÖNSÖZ
T>p kitaplar>n>n e¤itimdeki önemli rollerinin sürebilmesi için yenilenmeleri zorunludur. Okuyucu-
lardan gelen yo¤un istek üzerine ve alan>m>zdaki yenilikleri kapsamak kayg>s>yla "Fiziksel T>p ve Re-
habilitasyon" kitab>n>n ikinci bask>s>, öngördü¤ümüz süre içinde olmasa da, sonunda gerçeklefltiril-
mifltir.
Hekimin varl>k nedeni insana hizmet etmektir. Sa¤l>k politikalar>ndaki olumsuz geliflmelere ra¤-
men, hekimlik mesle¤inin de¤erlerini korumay>, yüceltmeyi ve insana hizmet etmeyi en üst düzeyde
yetkinlikle sürdürmekten caymamal>y>z. Kas-iskelet sistemi hastal>klar>, rehabilitasyon uygulamas> ge-
reken birçok hastal>k, ülkemiz insan> için büyük ölçüde ac>, çile ve ekonomik yük yaratmaktad>r. "Fi-
ziksel T>p ve Rehabilitasyon" kitab>n>n bu sorunlarla mücadelede önemli bir e¤itsel katk> sa¤layaca¤>-
n> umuyoruz.
Kitab>n kapsam>, Avrupa Fiziksel T>p ve Rehabilitasyon Yeterlilik Kurulu müfredat> ve uzmanl>¤>m>-
z>n ülkemizdeki yerleflik nitelikleri göz önünde tutularak özel bir dikkatle flekillendirilmifltir. Amac>m>z
bu kitaptaki bilgilerin hem Fiziksel T>p ve Rehabilitasyon uzmanl>k dal>ndaki hem de di¤er uzmanl>k
dallar>ndaki meslekdafllara, terapistlere, hemflirelere ve rehabilitasyon ile ilgili olan di¤er meslek grup-
lar>ndaki kiflilere yararl> olmas>d>r.
Editörler olarak zaman zaman yazarlar>n sunduklar> bilgilere tam olarak kat>lmasak da, de¤ifliklik
yapmamay> uygun gördük. T>p bilimi son derece dinamiktir, bilginin de¤iflim h>z>na uyum gösterebil-
mek, t>p mensuplar>nda oldukça büyük bir enerji, istek ve motivasyon varl>¤>n> gerektirmektedir. Ay-
n> anda geçerli say>lan bilgiler bazen birbiriyle çeliflkili de olsa, farkl> kiflilerce benimsenebilmekte, uy-
gulanmaktad>r. Bu noktada okuyucunun rolü öne ç>kmaktad>r: okudu¤unu tartarak, sorgulayarak
benimsemek ve kuflku duyulursa baflka kaynaklara da baflvurmak.
Yazarlar>n iflledikleri konularda derinlik ve genifllik aç>s>ndan farklar dikkati çekebilir. Okuyucula-
r>n bir bölümü baz> konular> yeterince kapsaml> bulmayabilir veya tam tersine baflka okuyucular ge-
re¤inden fazla ayr>nt>l> bulabilirler. Kitab>n hedef kitlelerinin farkl> oluflu nedeniyle bu de¤iflik bak>fl
aç>lar>n>n kaç>n>lmaz oldu¤unu düflünmekteyiz.
Okuyucunun hemen fark>na varaca¤> bir baflka durum, birçok bölümde bilgilerin örtüflmesi ve
tekrarlard>r. Yazar>n haz>rlam>fl oldu¤u konunun ak>c>l>¤>nda, bütünlü¤ünde gedik açmamak kayg>s>
ile, çok gerekmedikçe, de¤ifliklik yapmamay> seçtik. Öte yandan okuyucunun bu örtüflmeleri birbiri-
ni tamamlay>c> nitelikte bulaca¤>na inan>yoruz.
nda ilk bask>dakine göre önemli bir geliflme gerçeklefltirilmifltir. Önceki indeks konu-
sundaki olumsuz geribildirimler üzerine, uzun ve yorucu bir süreç sonunda, daha kullan>fll> oldu¤u-
na inand>¤>m>z bir indeks oluflturulmufltur.
" Fiziksel T>p ve Rehabilitasyon" kitab> ile gurur duyuyoruz ve bunu uzmanl>k alan>m>z>n önemli bir
baflar>s> olarak kabul ediyoruz. Uzmanl>k dal>m>z> bugüne kadar de¤erli katk>lar> ile zenginlefltiren ve
bizleri yetifltiren büyüklerimize sayg>lar>m>z> sunuyoruz. Tüm editör yard>mc>lar>na, yazarlara ve Gü-
nefl T>p Kitabevleri çal>flanlar>na bu baflar>daki paylar> için teflekkür ediyoruz.
PROF. DR. MEHMET BEYAZOVA PROF. DR. YEfi
vii