ve belirtilerle baflvurabilir. Öte yandan, belirgin kalp hastal>¤> olanlar
da semptomsuz olabilir. Amerika Birleflik Devletleri ve di¤er geliflmifl
ülkelerde baflta gelen ölüm nedeni kardiyovasküler hastal>klar oldu-
¤undan, kardiyovasküler hastal>klar> erken saptamak için hastalar>n
semptom ya da belirtilerinin ayr>nt>l> olarak de¤erlendirilmesi ve uy-
gun tedavinin bafllanmas> çok önemlidir. Tan>, tedavi ve korunmada-
ki geliflmeler 1960'lardan beri Birleflik Devletlerde yafl-düzeltmeli
(age-adjusted) kardiyovasküler ölüm oran>nda %70 veya daha fazla
azalmaya katk>da bulunmufltur. Buna ra¤men, genel popülasyonun
yafllanmas>yla birlikte, 40 yafl>n üstündeki insan say>s>n>n artmas> ne-
deni ile Birleflik Devletlerde kardiyovasküler hastal>klara ba¤l> ölüm-
lerin mutlak say>s> ayn> oranda azalmam>flt>r.
si gerekir. Bu durumda, eldeki özgün sorun üzerine odaklanmal> ve
uygun ilave testler h>zl>ca uygulanmal>d>r. Potansiyel olarak yaflam>
tehdit eden olas> durumlar>n örnekleri, akut miyokard infarktüsü (Bö-
lüm 72), karars>z angina (Bölüm 71), aort diseksiyonu (Bölüm 78), ak-
ci¤er ödemi (Bölüm 58) ve akci¤er embolisini (Bölüm 99) içerir.
tam bir t>bbi anamnez al>nmas> ile ortaya ç>kar>labilir. Bilinen veya
flüpheli kardiyovasküler hastal>¤> olan hastalarda, kardiyovasküler
semptomlar hakk>ndaki sorular, mevcut hastal>k anamnezinin temel
parçalar> iken; di¤er hastalarda ise bu sorular sistem sorgulamas>n>n
önemli bir parças>d>r.
t>r>ld>¤>nda miyokard>n oksijen gereksinimindeki bir dengesizikle mi-
yokardiyal iskemiye yol açan herhangi bir durumun en önemli belirtisi-
dir (Bölüm 70). Yeni bafllayan, akut, genellikle uzun süren a¤r> akut
miyokard infarktüsü, karars>z anjina, aort diseksiyonu; akut pulmoner
emboli veya plevral irritasyon gibi pulmoner bir neden; gö¤üs duvar>,
toraks, veya omuzu içeren kas-iskelet sistemine iliflkin rahats>zl>klar; ya
da özofagus reflüsü veya spazm>, peptik ülser hastal>¤> veya kolesistit
(Tablo 48-2) gibi bir gastrointestinal hastal>k belirtisi olabilir. Miyokard
infarktüsünün gö¤üs a¤r>s> genellikle ani veya aflikar bir provake edici
klinik neden olmaks>z>n oluflur ve birkaç dakikada fliddetini artt>r>r; bu
his, rahats>z edici bir s>k>nt>dan çok fliddetli a¤r>ya kadar de¤iflebilir (Bö-
lüm 72). Hastalar taraf>ndan a¤r>y> tan>mlamak için bir çok s>fat kulla-
n>lmas>na ra¤men, hekimler herhangi bir s>k>nt> özellikle boyna, omuza
veya kollara yay>l>yor ise mutlaka flüphelenmelidir. Karars>z anjinaya
ba¤l> gö¤üs a¤r>s> efor ile daha belirgin art>fl göstermesi ve angina teda-
visine daha çabuk cevap vermesi d>fl>nda miyokard infarktüsü a¤r>s>n-
dan klinik olarak ay>rt edilemez (Bölüm 71). Aort diseksiyonu (Bölüm
78) klasik olarak gö¤üste birden bafllayan, s>rta yay>lan fliddetli a¤r> flek-
linde görülür. A¤r>n>n lokalizasyonu s>kl>kla diseksiyonun lokalizasyo-
nu hakk>nda ipucu sa¤lar. Ç>kan aortun diseksiyonu s>kl>kla s>rta yay>-
lan gö¤üs a¤r>s> fleklinde ortaya ç>karken, inen aortun diseksiyonu s>k-
l>kla kar>na yay>lan s>rt a¤r>s> fleklinde ortaya ç>kar. S>rt a¤r>s> veya hi-
pertansiyon öyküsü veya diseksiyona zemin haz>rlayan etkenlerin, ör-
ne¤in Marfan sendromunun olmas> durumunda, büyük damarlar>n di-
seksiyondan etkilenip etkilenmedi¤inin anlafl>lmas> için gecikmeden
dikkatli bir flekilde periferik arter nab>zlar>n muayene edilmesi ve gö¤üs
grafisi çekilerek aort çap>n>n ölçülmesi gereklidir. E¤er bu bafllang>ç de-
bilgisayarl> tomografi, manyetik rezonans görüntüleme ile ileri inceleme
gereklidir. Perikardit a¤r>s> (Bölüm 77) akut miyokard infarktüsünü tak-
lit edebilir, plöretik tipte olabilece¤i gibi sürekli de olabilir. Temel fizik
muayene bulgusu perikard sürtünme sesidir. Pulmoner emboli (Bölüm
99) a¤r>s> s>kl>kla plöretik tiptedir ve nefes darl>¤> ile birliktedir. Hemop-
tizi de görülebilir. Hangi nedene ba¤l> olursa olsun pulmoner hipertan-
siyonda (Bölüm 67) efor s>ras>nda gö¤üs a¤r>s> olabilir ve s>kl>kla fliddet-
li dispne ve ço¤u kez siyanozla birliktedir.
misini provake etmede ve gö¤üs a¤r>s>n>n patofizyolojik aç>klamas>-
n>n iskemi olup olmad>¤>n> belirlemede çeflitli stres testleri kullan>labi-
lir (Bölüm 70).
hastal>klardan kaynaklan>r. Seçilmifl testlerle (bak>n>z Tablo 83-4) sis-
tematik bir yaklafl>m, hemen hemen her zaman sebebi aç>¤a ç>kar>r
(fiekil 48-1). Akut dispne miyokard iskemisi, kalp yetersizli¤i, fliddetli
hipertansiyon, perikard tamponad>, pulmoner emboli, pnömotoraks,
üst solunum yolu obstrüksiyonu, akut bronflit veya pnömoniye, veya
baz> ilaçlar>n afl>r> dozda al>nmas>na (örne¤in, salisilatlar) ba¤l> olabi-
lir. Subakut veya kronik dispne akci¤er hastal>klar> olan hastalarda
baflvuru semptomu ya da di¤er semptomlar>na efllik eden bir sempto-
mudur (Bölüm 83).Dispne, derin anemi nedeniyle de oluflabilir (Bö-
lüm 162) ve sistemik ve nörolojik hastal>¤> (Bölüm 277 ve 418) olan
hastalarda s>kça gözlenen yorgunluk ile kar>flabilir.
trüksiyonu veya nöromusküler hastal>klar için daha tipik olan> ise so-
luk almaya çabalamad>r. Soluk alma süresince gö¤üste s>k>flma veya
daralma hissi ço¤unlukla obstrüktif havayolu hastal>klar>nda(Bölüm
87 ve 88) görülen bronkokonstriksiyon için tipikdir, ancak bu durum
akci¤er ödeminde de görülebilir. Zor soluk alma, h>zl> soluk alma duy-
gular> ya da daha fazla soluk gereklili¤i klasik olarak formsuzluk (kö-
tü kondüsyon) ile iliflkilidir.
le olan akci¤er ven bas>nc>ndaki art>fla ba¤l>d>r. Hastan>n yatar konu-
ma geçmesiyle dispnenin artmas> olan ortopne, akci¤er damar yata¤>-
na venöz dönüflün artmas>na veya yatar konumda diafragman>n yer-
çekimine karfl> koyan yard>mc> fonksiyonunun kaybolmas>yla solu-
num iflinin artmas>na ba¤l>d>r. Paroksismal noktürnal dispne (gecele-
yin gelen dispne), hastay> gece uykudan uyand>ran ve yerçekimi ile s>-
v>n>n yeniden da¤>l>m>n> sa¤lamak için oturmaya ya da aya¤a kalkma-
ya zorlayan dispne türüdür.
hastal>¤> ile iliflkili veya iliflkisiz herhangi bir aritmi (Bölüm 63 ve 64)
çarp>nt>ya neden olabilir. Çarp>nt>, nöbetlerin s>kl>¤> ve süresi, çarp>n-
t>y> ortaya ç>karan ya da çarp>nt>yla iliflkili faktörler; ve gö¤üs a¤r>s>,
dispne, göz kararmas> veya senkop gibi iliflkili semptomlar ile birlikte
tan>mlanmal>d>r. Çarp>nt>lar>n düzensiz veya düzenli bir kalp at>m>-
dan kaynaklan>p kaynaklanmad>¤>n>n belirlenmesi için anamnezi kul-
lanmak flartt>r. Hastalar taraf>ndan ço¤unlukla `bir an sanki kalbim
durdu'ya da `bir an sanki kalbim hoplad>'diye tan>mlanan ve erken bir
atriyal veya ventriküler kas>lma ile iliflkili his bir düzensiz düzensizlik
ritmi olan atrial fibrilasyondan ve h>zl> fakat düzenli olan supraventri-
küler taflikardiden ay>rt edilmelidir. Çarp>nt> ile birlikte gö¤üs a¤r>s>,
dispne, göz kararmas>, bafl dönmesi veya terlemenin olmas> kalp debi-
sinin etkilendi¤i (azald>¤>) düflündürür ve ileri incelemeleri gerektirir.
Genel olarak, incelemelere yap>sal kalp hastal>¤> bulunan ya da çar-
p>nt>s>na ek olarak di¤er önemli semptomlar> olan hastalarda endike
olan ambulatuvar (ayaktan) elektrokardiyografi (EKG) (Tablo 48-3) ile
bafllan>r. Çarp>nt>dan yak>nan hasta gruplar>nda önemli kalp hastal>¤>
oran>n>n %9-43 aras>nda oldu¤u görülmüfltür. Böyle hastalarda, daha
detayl> incelme yap>lmas> gereklidir (bak>n>z fiekil 61-1)
HASTALARA YAKLAfiIM