background image
na ihtiyaç duyarlar. Hücrenin aktive olabilmesi için inhibitör sinyalin
kaybolmas> özellikle NK hücre için çok önemlidir. NK hücreler sald>r>
için haz>rda bekleyen hücrelerdir, ancak MHC-I veya MHC-I benzeri
molekülleri tan>yan inhibitör reseptörlerle s>k> bir flekilde kontrol al-
t>nda tutulurlar. NK hücreleri üzerindeki gözlem, MHC-I yoklu¤unda
hedef hücrelerin öldürülmesidir ve buna kendinin kayb> hipotezi
(missing self hypothesis) denir. ne ait olanlar> tan>mak için kontrol etmekten kaç>nmakt>r. NK hücre-
ler yan>nda do¤al ve kazan>lm>fl immün sistemin di¤er hücreleri de bu
ilke ile hareket ederler. Negatif sinyalin sa¤lanmas>, MHC-I molekül-
lerinin tan>nmas> ile s>k> ba¤lant>l> gözükmektedir.
fiu anda MHC-I'i tan>yan üç farkl> tip reseptör bilinmektedir (Tab-
lo 42-1). C tipi lektin reseptörler (Daha çok NK hücrelerde eksprese
olurlar) HLA-E'yi tan>rlar. Öldürücü hücre immünglobülin benzeri re-
septörler ise HLA-C'ye özgüdürler, daha az oranda da HLA-A ve
HLA-B tan>rlar. NK hücreleri d>fl>ndaki do¤al immün sistem hücrelerinde bulunurlar.
tör-3 ve 4 ise az miktarlarda monosit, dendritik hücre ve makrofajlar-
da gözlenir. MHC-I moleküllerinin ekspresyonu ile hücre yüzeyleri-
nin taranmas> yoluyla do¤al immün sistem doku bütünlü¤ü hakk>nda
bilgi toplar. Dolay>s>yla MHC-I molekülleri doku bütünlü¤ünün bir
göstergesidir.
MHC-I moleküllerinin tan>nmas> genellikle hücre aktivitesinin
bask>lanmas> için negatif bir sinyal sa¤lar. Bunun yan>nda tüm resep-
tör ailesi stimülatör formlara sahiptir ve bunlar sinyal aktivasyonunu
düzenler. Bu paradigma karfl>t sinyallerin çok iyi bir sistemle ayarlan>-
yor oldu¤unu ve böylece do¤al immün yan>t>n bafllat>l>p bafllat>lmaya-
ca¤>na karar verildi¤ini düflündürür.
Fc Reseptörler ile Aktivasyon
Do¤al immün sistemin bir çok hücresi Fc reseptörü (FcR) tafl>r ve
antikorla ba¤l> antijenleri ba¤layabilir (fiekil 42-1). FcR'leri özellikle
immünglobülinlerin sabit parçalar> (Fc k>sm>) ile iliflki kurar. FcR aile-
sinin tüm üyeleri bir ya da birkaç immünglobülin izotipi için özgüllük
gösterir. Antikorun izotipi verilen yan>tta hangi hücrenin aktive olaca-
¤>na karar verir. na ra¤men bir çok FcR'ü ak-
tivasyon sinyalini tetikler. Nötrofil ve makrofajlar gibi fagositik hücre-
ler özellikle IgG1 gibi IgG tipinde antikorlar ile aktive olan Fc
R'leri ile
donat>lm>flt>r. Fc
R'nün ba¤lanmas> antijen fagositozunu, solunumsal
Bölüm 42
Do¤al ve Kazan>lm>fl
252
K>s>m VII
TABLO 42-2
S
Sitokinler
Bafll>ca Üretken Hücreler
Temel Etki
HEMATOPOET
IL-2
IL-3
IL-4
IL-5
IL-6
IL-7
IL-9
IL-11
IL-13
G-CSF
IL-15
GM-CSF
T- hücreleri
T- hücreleri
T hücreleri, mast hücreleri
T hücreleri, mast hücreleri
Makrofajlar, endotelyal hücreler
Kemik ili¤i, timik epitel
T- hücreleri
Stromal fibroblastlar
T hücreleri
Fibroblast ve monositler
T d>fl> hücreleri
Makrofajlar, T hücreleri
T, B, NK hücrelerinin proliferasyonu
Erken hemetopoezis
B-hücre aktivasyonu, IgE dönüflümü, T
H
1 inhibisyonu
Eozinofil büyüme ve farkl>laflmas>
T ve B hücresi büyüme ve farkl>laflmas>, akut faz protein indüksiyonu
Pre-B ve pre-T hücre büyümesi
Mast ve T
H
2 hücrelerini stimüle eder
Hematopoez
B hücre büyüme ve farkl>laflmas>, T
H
1 ve makrofaj inhibisyonu
Nötrofil geliflim ve farkl>laflmas>
T ve NK hücresi büyümesi
Myelomonositik kökenli hücre büyüme ve farkl>laflmas>
IFN-
IFN-
IFN-
Lökositler
Fibroblastlar
T ve NK hücreleri
Antiviral, MHC s>n>f I ekspresyonunu artt>r>r
Antiviral, MHC s>n>f I ekspresyonunu artt>r>r
Makrofaj aktivasyonu, MHC molekül ekspresyonunu artt>r>r, Ig s>n>f>
de¤iflimi, T
H
2 hücresi inhibisyonu
TNF A
TNF-
TNF-
LT-
Makrofajlar, NK ve T hücreleri
T hücreleri, B hücreleri
T hücreleri, B hücreleri
Proinflamatuvar sitokin indüksiyonu, endotelyal hücre aktivasyonu
apoptozis
Hücre ölümü, endotelyal aktivasyon, lenfoid organ geliflmesi
Hücre ölümü, lenfoid organ geliflmesi
D
TGF-
IL1
-IL1
IL-10
IL-12
IL-16
IL-17
IL-18
Monositler, T hücreleri
Makrofajlar, endotel hücreler
T hücreleri, makrofajlar
Makrofajlar, dendritik hücreler
T, mast hücreleri, eozinofiller
CD4 haf>za hücreleri
Makrofajlar
Antiinflamatuvar, hücre büyümesini inhibe eder, IgA sekresyonunu
indükler
Akut faz cevab>, makrofaj ve nötrofil migrasyonu
Makrofaj fonksiyon supresyonu
NK hücresi aktivasyonu, T
H
1 hücresi farkl>laflmas>
CD4 T hücreleri, monosit ve eozinofil için kemoaktraktan
Epitel endoteller ve fibroblastlarca sitokin üretimi
T ve NK hücrelerince IFN-
üretimi
G-CSF = Granülosit koloni stimule edici faktör; GM-CSF = Granülosit-makrofaj koloni stimüle edici faktör; IFN = histokompatibilite; NK = Do¤al katil hücreler; TGF = Transforme eden gelifltirici faktör.