background image
r>nda oldu¤u gibi, belirtileri ve önceki de¤erlendirme dereceleri ne
olursa olsun, hastalara direkt olarak uygulanabilir.
Hasta- doktor etkileflimi klinik sorgu ve karar vermenin birçok saf-
has>n> kapsar. Etkileflim, yak>nmalar>n aç>¤a kavuflturulmas> ile bafllar,
bu yak>nmalar> bir nedene ba¤lamak için de¤erlendirme aflamas> izler.
Bu aflamada genellikle dikkatli bir öykü ve fizik muayene, tan>sal test-
lerin istenmesi, klinik bulgularla test sonuçlar>n>n birlefltirilmesi, izle-
necek yolun risk ve yararlar>n>n anlafl>lmas>, hasta ve ailesi ile gelece¤e
yönelik planlar>n oluflturulmas> için dikkatli bir konsültasyon yap>lma-
s> vard>r. Doktorlar bu ifllemler esnas>nda giderek büyüyen kan>ta da-
yal> t>p litaratürünün rehberli¤inden yararlanabilir; ancak farkl> hasta-
lar aras>nda kiflisel de¤ifliklikler gereklidir. Cecil Textbook of Medici-
ne'de en iyi yeni kan>tlar spesifik A s>n>f> referanslarla vurgulanm>flt>r
ve bu referanslara elektronik uyarlamada do¤rudan ulafl>labilir.
Tan> ve tedaviye yol gösteren randomize çal>flmalar>n sonuçlar>na
gittikçe daha kolay ulafl>labilmesi "tek tip tedavi" gibi alg>lanmamal>-
d>r. Bu çal>flmalardan türetilen kan>t ve rehberler belirli özellikleri olan
hastalar için kan>tlanm>fl yaklafl>mlar>n üzerinde durur. Bir hastaya
rehberlerin veya kan>tlar>n m> uygulanaca¤> yoksa müstesna bir duru-
mun mu oldu¤u klinik de¤erlendirme ile saptanmal>d>r. Hatta, kan>t>n
olmad>¤> veya sonuçsuz oldu¤u birçok durumda daha fazla de¤erlen-
dirme gereklidir. Hastaya alternatif görüfller sunarken kan>ta dayan-
mak bir doktorun sorumlulu¤udur; ama hastan>n tercihlerine göre ka-
n>tlar esnetilebilir. E¤er hasta önerilen görüflün arkas>ndaki mant>¤> ve
kan>t> anl>yorsa özgün bir rejime uymas> sa¤lanabilir. Doktorun onun-
la bir bütün olarak ilgilenebilmesi için önce hastay> bir insan olarak al-
g>lamas> gereklidir.
Doktorlu¤un bu ana kural> hastan>n sosyal durumunun, ailevi so-
runlar>n>n, mali durumunun ve yaflam>n>n uzat>lmas>ndan a¤r> ve ac>-
s>n>n azalt>lmas>na kadar de¤iflen bak>m ve sonuç tercihlerinin anlafl>l-
mas>n> içerir (Bölüm 2-3). E¤er doktor bu konular> önemsemez ve göz
önüne almazsa t>p mesle¤i do¤ru olarak uygulanamaz ve hatta bilgisi
en fazla olan doktor bile baflar>l> sonuçlar alamaz.
Doktorlar yeni bulufllardan giderek daha fazla haberdar olurken
hastalar da kimi güvenilmez olan de¤iflik kaynaklardan bilgi elde ede-
bilir. Alternatif ve yard>mc> tedavilerin gittikçe artan kullan>m> (36.
Bölüm) hastan>n önerilen t>bbi tedaviden s>kl>kla tatmin olmad>¤>n>n
bir örne¤idir. Doktorlar kan>tlanmam>fl seçeneklere zihinlerini aç>k
tutmal>; ama hastalar>na e¤er potansiyel risk tafl>yorsa ve bu riskli te-
davi seçene¤i kan>tlanm>fl yaklafl>mlar>n yerine kullan>labilirse, bu se-
çenekleri çok dikkatli önermelidirler. Doktor için hasta ve ailesi ile bü-
tün seçenekleri göz önüne alan aç>k bir diyalog kurmak çok önemlidir.
Doktorluk yaln>z de¤il, toplum sa¤l>¤>n>n ve komplike ve yo¤un
t>bbi bak>m sisteminin bir parças> olarak uygulanan bir meslektir. Pre-
modern zamanlarda ve hatta günümüzde baz> geliflmekte olan ülke-
lerde temel hijyen, temiz su ve yeterli beslenme hastal>¤> azaltman>n
ve sa¤l>¤> gelifltirmenin en önemli yollar>d>r. Geliflmifl ülkelerde daha
sa¤l>kl> diyet (Bölüm 232) ve uygun egzersiz (Bölüm 14) ile sa¤l>kl> ya-
flam tarzlar> oluflturmak obezite epidemisini (Bölüm 239), koroner has-
tal>klar> (Bölüm 69) ve diyabeti (Bölüm 248) azaltman>n köfle tafllar>d>r.
(Bölüm 15) tü-
tün (Bölüm 30), yasad>fl> ilaçlar (Bölüm 32) ve afl>r> alkol (Bölüm 31)
kullan>m>n> azaltmak gibi toplum sa¤l>¤> giriflimleri ve toplu olarak
hayal edilebilen di¤er tüm sa¤l>k giriflimlerinden daha fazla sa¤l>k ya-
rar> oluflturur.
TIP MESLE/
Bir meslekte, meslek eleman> müflteri veya hastas>n>n iyili¤ini ken-
di iyili¤inin üstünde tutar. Meslek elemanlar>n>n görevleri, toplumla
sözleflme yapmak gibi düflünülebilir. The American Board of Internal
Medicine ve European Federation of Internal Medicine birleflerek t>b-
Bölüm 1
T>bba, Hastaya ve T>p Mesle¤ine Yaklafl>m: Ö¤renilen ve l Bir Meslek Olarak T>p
5
TABLO 1-1
SIK GÖRÜLEN SEMPTOM, BULGU, VE LABORATUAR ANORMALL
REHBER<­devam>
Özgün Tablolar
Özgün Tablolar
Bölüm
ve fiekiller
Bölüm
ve fiekiller
GENSkrotal kitle
Vajinal ak>nt>
Genital ülser veya si¤il
MUSKULOSKELETAL/EKSTREMArtrit
Ödem
Siyanoz
Çomaklaflma
NÖROLOJDeliryum
Psikiyatrik bozukluk
Koma
Hareket bozukluklar>
Nöropati
Cfiüpheli mol
T>rnak hastal>¤>
SIK GÖRÜLEN LABORATUAR
ANORMALL
HEMATOLOJAnemi
Polisitemi
Lökositoz
Lenfositoz
Monositoz
Eozinofili
Nötropeni
Atefl
Trombositoz
Trombositopeni
PT veya PTT uzamas>
KAnormal karaci¤er enzimleri
BUN/kreatinin yüksekli¤i
Akut
Kronik
Hiperglisemi
Hipoglisemi
Elektrolit anormallikleri
Asit-baz bozukluklar>
Hiperkalsemi
Hipokalsemi
Hipo ve hiperfosfatemi
Artm>fl pCO
2
GÖ/ÜS RADYOGRAFSoliter pulmoner nodül
Plevral effüzyon
fiüpheli AC kanseri
EKG anormallikleri
210
307
307
277
48
48
48
26
420
428
431
434
446
214
467
162
172
173
173
173
176
173
303
177
179
178
115
150
121
131
247, 248
249
117,118
119
266
266
120
86
201
100
201
52
fiekil 210-1
fiekil 48-8
fiekil 26-1, Tablo 26-1, 26-2
Tablolar 420-1, 420-3­420-5
420-7­420-9
Tablo 428-1
fiekil 431-4
Tablolar 434-1­434-7
fiekil 446-1
Tablo 214-1
Tablo 467-4
fiekil 162-2; Tablo 162-
4­162-6
fiekil 172-3; Tablo 172-2
fiekil 173-7;Tablo 173-4
Tablo 173-7
Tablo 173-6
fiekil 176-2; Tablo 176-1
fiekil 173-2, 173-5;
Tablo173-1
fiekil 303-1, 303-2
fiekil 177-1; Tablo 177-2
Tablo 179-1
fiekiller 178-3, 178-4
Tablo 115-1
fiekiller 150-3, 150-5
fiekil 121-1;Tablo 121-
1­121-5
Tablo 131-1
Tablo 248-2
Tablo 2491
Tablolar 117-3, 117-4, 117-
6, 118-2, 118-3
Tablolar 119-1­119-5
Tablo 266-1
Tablo 266-4
Tablo 120-2, 120-3
fiekil 86-3
fiekil 201-5
Tablo 100-5
fiekil 201-4
fiekiller 50-2 -52-5
BUN = kan üre nitrojeni; EKG = elektrokardiyogram; PT = protrombin zaman>; PTT = parsiyel tromboplastin zaman>.