ve medikal ifllemlere ve polifarmasiye yatk>nl>kt>r. Med Sci 2004;59:M255-M263. Differentiating frailty, comorbidity, and disability in older patients is critical to effective diagnosis, prevention, and treatment, as well as outcomes research. 2007;35:39-47. Emphasizes that an adequate income is a key correlate of health, especially in urban areas. YAfiAM AKIfiI YAKLAfiIMI sa¤laml>k ile çal>flmas> gerekiyorsa müteahhit mükemmel proje ile bafllamal> (yap>sal genomlar>n bireylerdeki önemi), infla ve olgunlafl- may> izlemek için mühendisler ve müfettifller kiralamal> (hastalar>m>- z>n eriflkin fenotipleri üzerine geliflmenin etkilerini anlaman>n önemi), fabrikan>n güvenli bir çevrede çal>flt>¤>ndan emin olmal> (hastalar>n te- ratojenler, mutajenler, karsinojenler ve "gerontojen" adaylar>ndan [si- gara içimi gibi] korunmas>n>n önemi), ve son olarak fabrikan>n yaflam süresi boyunca kalite kontrolünün yap>lmas> (DNA tamiri ve aberan proteinlerin tespiti, yeniden infla edilmesi, ve tekrar kullan>m> gibi bi- yolojik süreçlerin önemi) gereklidir. Pek çok biyologun düflündü¤ü, yafllanma konsepsiyon an>nda bafllar düflüncesinin alt>nda da ayn> te- mel yatmaktad>r. Gerontolojistler tipik olarak yap>sal ve fonksiyonel durumlarda yavafl yavafl ve sinsi düflüflü ifade etmek için yafllanma ("aging") ve ihtiyarlama ("senescing") terimlerini birbirinin yerine ge- çebilir flekilde kullan>rlar. Bu düflüfl cinsel olgunlaflma ve genç eriflkin fenotipine ulafl>ld>ktan sonra bafllamaktad>r. Genifl popülasyonlu bi- reyler göz önüne al>nd>¤>nda, bu süreç yafla özgül ölüm h>z>nda h>zl> bir yükselme ile sonuçlan>r; ancak bu yükselme h>z>n>n afl>r> yafll> or- ganizmalarda düflüfle geçti¤i gösterilmifltir. Mortalite h>z>ndaki bu pa- radoksik yavafllaman>n altta yatan mekanizmas> tam olarak anlafl>la- mam>flt>r; çünkü genetik olarak homojen olan deneysel hayvanlarda bile düflüfl görülebildi¤inden yaln>z genetik de¤iflikliklere ba¤l> oldu- ¤u söylenememektedir. etme niyetinde olan doktorlar>n biyokimyasal, metabolik ve fizyolojik de¤iflikliklerin homeostaz sa¤lanmas>nda rol oynad>¤>n> göz önüne al- malar> gerekir. Bu kompanzatuar de¤ifliklikler "senescing" den ziyade "saging" olarak adland>r>lan sürecin bir parças> olarak düflünülebilir. Kardiak debinin sa¤lanmas> için Frank-Starling fenomeninin kullan>- larak diyastolik dolumun artt>r>lmas> bir örnektir. "Saging"'e di¤er bir örnek ise, fokal nöronal kay>p ile sonuçlanan nörodejeneratif sürece sahip yafll> bireylerin beyinlerinde dendritik arborizasyonun korun- mas>n> sa¤layan nöritik tomurcuklanmad>r. morbiditeyi ve uzun ömürlülü¤ü etkilemektedir. Yafllanman>n soma- tik mutasyon mekanizmalar> buna bir örnektir. men ayn> somatik mutasyona u¤rayabilir, yani belli bir zaman dili- minde belli say>da mutasyon geliflme flans> ayn>d>r. Baz> kifliler flans- l>d>r, psödogenlerde meydana gelen hasar ölü veya fonksiyonel olma- yan genlerde oluflabilir; buralardaki mutasyonlar fonksiyonel sonuç- lara neden olmaz. Baz> kifliler ise bu aç>dan flanss>z olabilir; mutas- yonlar p53 gibi tümör supresor genlerde veya Ras gibi aktivite onko- jenlerde oluflabilir. ner arter aterosklerozu veya serebral kan damarlar>nda amiloid depo- zitlerine sahip olabilir. Ancak bu hastalar>n fatal bir olay (koroner ar- ter trombozu veya serebral hemoraji) geliflme yafl>n>n farkl> olmas> doktorlar> flafl>rtmamaktad>r. Gelecekteki bulufllar bu tarz olaylar>n olas>l>¤>n> tespit etmede etkileflen tüm de¤iflkenleri ayd>nlatabilecek- tir. Bu hususlar uzun yaflam konusunda genetik analiz yapmak için istekli araflt>rmac>lar için büyük zorluk oluflturmaktad>r. Yüz yafl>na gelmeyi kutlama flans>na eriflmeyi etkileyen genetik durumlar buna bir örnektir. tional decline in physically frail, elderly persons who live at home. N Engl J Med 2002;347:1068-1074. sive resistance training on body composition in frail older adults: Results of a randomized, controlled trial. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2005;60:1425-1431. the prevention of functional decline: Effect on higher-level physical function. Arch Phys Med Rehabil 2004;85:1043-1049. (%46.2) (%5.7) eriflkinlerde k>r>lganl>k engellilik ve komorbiditenin üst üste binmesi. 2762 hasta komorbidite ve/veya engellilik ve/veya k>r>nganl>¤a sahip. *n=363 GYA'de engellilik; bunlar>n 100'ü k>r>lgan. **n=2576 afla¤>daki dokuz hastal>¤>n iki veya daha fazlas>na sahip: miyokard infarktüsü, anjina, kalp yetmezli¤i, kladikas- yo, artrit, kanser, diyabet, hipertansiyon ve kronik obstrüktif akci¤er hastal>¤>. Bun- lardan 249'u ayn> zamanda k>r>lgan. n=368 k>r>lgan hasta. GYA: günlük yaflam aktiviteleri. (Fried LP, Tangen CM, Waltson J et al. Fraility in older adults: Eviden- ce for a phenotype. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2001; 56: M146-156'dan al>n- m>flt>r.) |