a¤r>s> ve di¤er a¤r>lar, bafl dönmesi, sersemlik hissi, uyuflukluk, kas se-
¤irmeleri, s>çramalar, kramplar ve tremorlar tamamen sa¤l>kl> kifliler-
de görülebilir. Mutluluk ve depresyon aras>nda duygu durum dalga-
lanmalar>, paranoya ve öfke nöbetleri de ayn> derecede tamamen nor-
mal insan davran>fllar>n>n bir parças>d>r. Nörolojik hastal>klar hakk>n-
daki bilgilerin h>zl> art>fl>, toplumun her kesiminden insanlar>n yo¤un
ilgisi ile ikiye katlanarak halk>n dikkatinin s>radan ve nadir nörolojik
durumlar üzerinde odaklanmas>n> sa¤lam>flt>r.
d>klar>na dair endifleleri vard>r. Yafll> insanlarda yayg>n olarak görüle-
bilen tremor hemen Parkinson hastal>¤> hakk>ndaki endifleleri hareke-
te geçirir. Birçok genç hasta, beyin tümörü veya multipl sklerozdan en-
diflelenir ve çok az say>da normal insan ciddi bir nörolojik hastal>k dü-
flündürecek bir veya daha fazla belirtisi olmaks>z>n hayat>n> sürdürür.
Bunlar ve di¤er s>k görülen tan>lar>n ço¤u için, belirtiler ilk görüldü-
¤ünde, görüntüleme ve di¤er test sonuçlar> tipik olarak normaldir ve
bu testler hastay> veya doktoru rahatlatmak için yap>lmamal>d>r. Üste-
lik nörodiyagnostik görüntüleme ve elektrofizyolojik, biyokimyasal ve
genetik testlere yayg>n olarak ulafl>labilmesi birçok genç ve ço¤u yafll>
kiflide "anormalliklerin" saptanmas>na yol açm>flt>r. Bir hastan>n belir-
tileri de¤erlendirilirken, klinik tan>ya nörodiyagnostik laboratuvar
bulgular>na baflvurulmadan ulafl>lmas> zorunludur. Bafl a¤r>s>, anksi-
yete veya depresyonu olan hastalar>n genellikle laboratuvar sonuçlar>
anormal de¤ildir. Çeflitli nörodiyagnostik tetkiklerde belirtilen anor-
mallikler ço¤u kez rastlant>sald>r ve tedavi edilmeleri gerekebilir, an-
cak hastalar>n belirtilerinde iyileflme sa¤lamazlar. Belirti veya bulgu
vermeksizin rastlant>sal olarak bulunan hipertansiyon gibi anormal-
likler, ayr>nt>l> de¤erlendirme ve tedavi gerektirirler, fakat genellikle
asemptomatik bir hastay> iyilefltirmek zordur deyimi ak>lda tutulmal>-
d>r. Yafll> hastalarda görüntülemelerin veya elektrofizyolojik çal>flma-
lar>n az bir k>sm> "normal" olarak yorumlan>r, ancak bulgulara özgü
flikâyetlerin yoklu¤u durumunda tedavi ve daha ileri de¤erlendirme,
yap>lacak testin özgüllük ve duyarl>l>¤>n>n tahminini ve ayr>ca hasta-
lar>n tedaviye ihtiyac> olmas> ve bundan fayda görme ihtimallerini de
göz önünde bulundurmal>d>r. Ak>lda özel bir tan>, en az>ndan ay>r>c>
tan> olmadan nörodiyagnostik bir incelemenin asla yap>lmamas> (veya
sonuçlar>n>n dikkate al>nmamas>) iyi bir kurald>r.
bilmek için do¤rudan soru sormak gereklidir, ancak telkin edilen te-
rimler veya belirtiler için kullan>lan aç>klay>c> sözcükler, t>bbi termino-
lojiye yabanc> olan hastalar taraf>ndan s>kl>kla al>narak daha sonra sor-
gulama yapanlara tekrarlanabilmektedir. Belirtiler kay>t edilirken her
zaman hastan>n terimleri kullan>lmal>d>r. Baz> hastalar için, topallama,
güçsüzlük, uyuflukluk, a¤>rl>k, kramplar ve yorgunluk terimlerinin her biri
a¤r>, güçsüzlük veya hissetmede de¤ifliklik anlam>na gelebilir.
çok hastal>k için öykü neredeyse araflt>r>lacak tek yoldur. Bu tür bo-
zukluklar>n örnekleri, bafl a¤r>lar>, nöbetler, geliflimsel bozukluklar,
bellek bozukluklar> ve davran>flsal hastal>klard>r. Bir tan>ya varmada
afla¤>daki noktalar yararl>d>r. Hastan>n tüm t>bbi öyküsünü göz önün-
s> gibi uzun süreli süreçler, tek tarafl> duyma veya görme kay>plar>,
spor yapmada cesaretsizlik, düflük okul baflar>s>, spinal e¤rilikler veya
kemik anormallikleri kolayl>kla gözden kaçabilir ancak altta yatan
hastal>k sürecine iflaret edebilir.
nemleri oluyor mu? Serebral kitle lezyonlar> (tümör, subdural) ilerle-
yici ancak dalgal>, nöbetler ve migren ise epizodik bir seyir izler; inme
ise ani bafllar, 3 ile 5 günlük kötüleflme sürecini takiben k>smi veya tam
düzelme gösterir.
kü tek (tümör, inme gibi) bir oda¤> m> yoksa sinir sisteminin birden
çok ve farkl> bölgesini (multipl skleroz gibi) mi etkilemektedir? Veya
süreç bir sistemin hastal>¤> m>d>r: vitamin B
bafllamas>na imkan sa¤layarak hastal>¤>n yayg>n m> yoksa lokal mi ol-
du¤unu saptamada yard>mc> olur. Akut bafllang>çl> belirtiler vasküler
neden veya nöbeti düflündürür, subakut bafllang>çl> belirtiler tümör
veya apse gibi kitle lezyonunu düflündürür; ataklar ve remisyonlarla
seyreden artan veya azalan belirtiler demyelinizan hastal>klar> ve kro-
nik ilerleyici belirtiler ise dejeneratif hastal>klar> düflündürür.
yoldur. Bu tür hastal>klar birçok nöbet tipini, narkolepsi, migren ve di-
¤er bafl a¤r>s> sendromlar>n>, bafl dönmesinin birçok nedenini ve ço¤u
demans tipini içerir. Nörolojik öykü belirtinin psikolojik kökenli oldu-
¤unun ilk ipuçlar>n> sa¤lar. Afla¤>dakiler nörolojik öykü al>n>rken dik-
kate al>nmas> gereken noktalard>r:
ilk ipucu sa¤lamas>nda sadece hastan>n ana flikâyeti de¤il, ayr>ca
t>bbi öneri veya tedavi arama nedeni de önemlidir. E¤er ana flikâ-
yet uygun flekilde belirlenip ortaya konulamazsa gerçek tan> atla-
nabilir ve uygun olmayan tan>sal testler yap>labilir. Ana flikâyeti
kapsamayan bir tan> koymak, s>kl>kla dikkatin hastan>n kayg>lar>
ile ilgisiz rastlant>sal bir sürece odaklanmas>na neden olur.
tay> kesmeden en az 5 dakika süre ile dinlemek iyi bir kurald>r.
Hasta s>kl>kla öykünün bafllang>c>nda en önemli bilgiyi vermeye
gönüllüdür. Bu süre içinde muayene eden ayr>ca konuflma, lisan,
bilgi birikimi ve afekti içeren mental durum de¤erlendirmesini ya-
pabilir ve hastay> fasiyal asimetri, göz hareketleri anormallikleri
ve hareket bozukluklar>nda gözlenen spontan hareketlerde azal-
ma veya artma aç>s>ndan gözlemleyebilir.
kiflilerin fikirlerini tart>flmaktan uzaklaflt>rmal>. Anormal laboratuvar
sonuçlar> hastan>n primer problemi ile rastlant>sal olarak birlikte
bulunabilir veya sadece bir normal varyant olabilir.
sünü dikkatlice al. Birçok nörolojik hastal>k altta yatan baflka hasta-
l>klar>n komplikasyonlar>na veya ilaçlar>n yan etkilerine ba¤l>d>r.
Örne¤in parkinsonizm, metoklopramid ve birçok nöroleptik aja-
n>n kullan>m> ile s>k görülen bir komplikasyondur. Birçok nörolo-
jik bozukluk kal>tsald>r ve pozitif aile öyküsü birçok durumda ta-
n>y> koymakta yard>mc>d>r. Meslek, karpal tünel sendromu (maki-
ne operatörleri ve bilgisayar klavyesi kullananlar) ve periferik nö-
ropati (kurflun veya di¤er toksinlere maruz kalmaya ba¤l>) gibi çe-
flitli nörolojik bozukluklarda önemli rol oynar.
olan hastalar öykünün tüm ayr>nt>lar>n> anlatamayabilir ve bir ai-
le üyesi do¤ru tan>y> koymak için gerekli anahtar bilgileri verebi-
lir. Bu problem demans> olan ve inand>r>c> bir öykü verebilme ye-
tene¤i ile etkileflebilecek sa¤ hemisferik lezyonlar> olan agnozili
(hastal>¤>n>n fark>nda olmayan) hastalar için do¤rudur. Hasta ya-
k>nlar> ayr>ca senkop ve epilepsi gibi epizodik bilinç kayb> olan
hastalar için öyküde hat>rlanamayan ayr>nt>lar> sa¤layabilirler.
tüm ayr>nt>lar>n gözden geçirildi¤inden emin olman>n etkin bir