ek olarak bir makrolid ya da florokinolon içerir. Sefalosporin Haemop-
hilus influenza, S. pneumoniae, Moraxella Catarrhalis gibi toplum kaynak-
l> pnömoni nedeni olan tipik bakteriyel patojenlere etki eder. MRSA'y>
kapsamaz (MRSA bazen, ayaktan baflvuran hastalarda pnömoni nede-
ni olabilir). Makrolid-genellikle azitromisin kullan>l>r- ya da florokino-
lon ise M. pneumoniae, C. pneumoniae ve Legionella gibi atipik bakteriyel
patojenlere yönelik olarak kullan>l>r. Asl>nda florokinolonlar>n sefalos-
porin taraf>ndan hedef al>nan mikroorganizmalar>n hemen hemen
hepsini kapsad>¤> gösterilmiflse de, florokinolonlara dirençli S. pne-
umoniae izolatlar> saptanm>flt>r. Bu yüzden hekimlerin ço¤u, ciddi pnö-
moni nedeniyle hospitalize edilmifl hastalarda, güven sa¤layan kombi-
nasyon tedavisini tercih eder.
tedaviyi sa¤lamak mümkün olabilir. Tek ajana baflvurmak anibiyotik
toksisitesine maruz kalma riskini azalt>r, uygulamas> daha kolayd>r ve
daha ucuz olabilir. Fakat baz> hastalarda, genifl spektrumlu ajanlara
karfl> alerji varl>¤> ya da duyarl>l>k testi sonuçlar> kombinasyon tedavi-
si kullanmay> gerektirebilir.
liriz. Toksisitelerinin birbirinden ba¤>ms>z oldu¤unu düflünürsek, bu
düflük dozlarla toksisiteyi de azaltabiliriz. Fakat, submaksimal doz-
larda çoklu ajan kullan>m>n>n bakteriyel tedavide baflar>ya ulaflmada
etkili oldu¤u hususunda örnekler yoktur. Ama tabi ki izole edilmifl
örneklere karfl>, marjinal aktiviteye sahip antibiyotikler kombine
edildi¤inde baflar>l> bir sonuç elde edilebilir. Antifungal tedavide
kombine ilaçlar>n kullan>m>, tek ajan kullan>m>ndaki zay>f cevaba
nazaran, klinik gidiflte daha etkili bir cevap sa¤lar. Tek ajan kullan>-
m>ndaki, doz art>m>yla görülen artm>fl toksisite gibi durumlar da en-
gellenmifl olur.
kil eder. Bu yaklafl>m>n temeline bakacak olursak, iki ajana farkl> me-
kanizmalarla direnç geliflimi oldu¤unu düflünelim.
na eflittir ki sonuç olarak bu olas>l>k oldukça düflüktür. Örne¤in A ila-
c>na direnç geliflme olas>l>¤> 10
mesi nedeniyle tedavide tek bafl>na kullan>lmaz (meningokok tafl>y>c>-
l>¤>ndaki kullan>m> hariç). Daha önce anlat>ld>¤> gibi rifampin anti-bio-
film aktivitesiyle yabanc> maddelerle iliflkili infeksiyonlarda yararl>-
d>r. Bu tür bir durumda, baflka bir antibiyotikle kombine edilebilir. Ör-
ne¤in koagülaz negatif stafilokokal prostetik kapak endokarditinde
vankomisinle (tedavinin bafllang>c>nda gentamisin kullan>m> da bakte-
riyel inokulasyonu azalt>r) ya da ortopedik protez iliflkili infeksiyon-
larda florokinolonlarla kombine edilebilir.
göstermek çok daha zordur. Kombinasyonun direnç geliflimini neden
engellemeyebilece¤i hususunda iki mant>kl> aç>klama vard>r. Birincisi
iki antimikrobiyalin infeksiyon alan>na penetrasyon dereceleri ve mik-
roorganizmaya karfl> gösterdi¤i aktivitele birbirinden farkl> olabilir. Bu
yüzden, daha kolay penetre olan antibiyotik infeksiyon alan>nda daha
korunmas>z kalabilir.
çeflitli s>n>f antibiyotiklere direnç gelifltirme mekanizmalar> birbirine
benzer olabilir. Bakteriyel d>fla-at>m pompas> ajana özel olmayabilir ve
artm>fl pompa aktivitesi farkl> s>n>f ajanlara direnç oluflumuna neden
rinler) azalma iki ya da daha fazla antimikrobiyal s>n>f>na ayn> zaman-
da direnç geliflimine neden olabilir.
Tek bafl>na kullan>mda penisilin enterokoklar> inhibe eder, fakat öl-
dürmez. Tek bafl>na streptomisinin ise enterokok üzerine klinik olarak
anlaml> bir etkisi yoktur. Fakat, bu iki ajan birlikte kullan>ld>¤>nda in
vitro bakterisidal sinerjizma sa¤lan>r ve entorokokal endokarditli bi-
reylerde artm>fl kür oranlar> elde edilir. Detayl> çal>flmalarda, hücre
duvar>na etkili bir antibiyotikle kullan>ld>¤>nda, aminoglikozidlerin
hücre içine giriflinde art>fl oldu¤u gösterilmifl. Ama maalesef, strepto-
misin ve gentamisine yüksek dereceli direnç oluflum oranlar>nda art>fl,
bu tür kombinasyonlar>n enterokoka karfl> etkinli¤inin önemini yitir-
mesine neden olmufltur. Vankomisin ve gentamisinin bir Enterokok
izolat>na karfl> bakterisidal sinerjizmas> fiekil 301-1A'da örnek olarak
verilmifltir.
gösterildi¤inden beri, in vitro testlerde gram negatif ve gram pozitif
birçok bakteriye sinerjistik bakterisidal etki gösterdi¤i görülmüfltür.
S.aureus endokarditinde nafsiline eklenen gentamisinin klinik yararla-
r> gösterilmifltir. Penisiline göreceli olarak duyars>z olan viridans
streptokok sufllar>nda, 4 haftal>k Penisilin G tedavisinin ilk 2 haftas>n-
da bir aminoglikozid eklenmesinin, kür olas>l>¤>nda art>fl sa¤lad>¤>na
inan>lmaktad>r.
yonun (hücre duvar>na etkili bir antibiyotikle bir aminoglikozid)
izolat>na karfl> vankomisin (baklava dilimi fleklinde gösterilmifl) ve gentamisin
(üçgen) sinerjizmas>. Kombinasyonun sa¤lad>¤> ölüm ajanlar>n tek bafllar>na
sa¤lad>¤>ndan fazlad>r. B. Oksasilinin (üçgen) Staphylococcus aureus izolat>na
karfl> bakterisidal aktivitesinin,daha yavafl bakterisidal etki gösteren vankomisin
(baklava dilimi) taraf>ndan antagonize edilmesi. Kombinasyonla (kare) sa¤lanan
bakterisidal aktivite tek bafl>na oksasilinle sa¤lanandan düflüktür. Antibiyotiksiz
ortamdaki büyüme koyu renk çizgiyle gösterilmifltir. CFU=colony-forming unit
Gentamisin
Kombinasyon
Vankomisin
Kombinasyon
Antibiyotiksiz