teron olmak üzere seks steroidlerini sekrete ederler. Oositler sadece
eriflkinlerin üreme döneminde ortama sal>n>rken seks steroidleri en
çok bu dönemde sal>nsa da hayat>n geriye kalan dönemlerinde de fiz-
yolojik olarak sal>nmaya devam eder.
ve seks steroidlerinin salg>lanmas>nda ki anormallikler bütün doktor-
lar taraf>ndan bilinmelidir. Üreme sistemi hastal>klar>n>n tan>s> ve te-
davisine yönelik en mant>kl> yöntem, hayat boyunca overlerin fonksi-
yonlar>n>n ve onun en önemli parças> olan follikülün fonksiyonlar>n>n
anlafl>lmas>d>r.
cül gonadlar>n d>fl>nda bir noktadan köken al>r ve (2) somatik hücreler
çölemik epitelden ve gonadal mezenflimden farkl>lafl>r. Kad>nlarda,
PGC'ler oosite dönüflürler, somatik hücreler ise, granulosa, teka ve
vasküler hücreler de dahil olmak üzere çeflitli hücrelere dönüflürler.
den genital katlant>ya do¤ru göç ederler. Kemotaksi, PGC'lerin gonad-
lara yöneltmede rol oynar. Göç s>ras>nda, PGC'ler en çok kit ligandlar
olmak üzere, büyüme faktörlerine prolifere olarak cevap verirler. Bu
kitin önemi, prematür ovarian yetmezlikle sonuçlanan, PGC'lerin az-
l>¤>na neden olan fonksiyon kayb> mutasyonlar>n>n bulunmas> ile gös-
terilmifltir.
rak farks>zd>r.Erkek genital farkl>laflma Y kromozomu-testis belirleyi-
ci faktör, SRY ile tetiklenir. SRY ekspresyonu, Sertoli hücrelerinin fark-
l>laflmas> ve Müller kanallar>n>n gerilemesini sa¤layan Müllerian inhi-
bitör faktör (MIS) salg>lanmas> ile sonuçlan>r. Testiküler intertstisiyal
hücreler Leydig hücrelerine farkl>lafl>rlar ve bunlarda testosteron sal-
g>layarak Wolf kanal> geliflimini indüklerler. Diflilerde ise MIS ve tes-
tosteronun yoklu¤unda Wolffian yap>lar dejenere olur ve Müllerian
kanallar geliflir. Bu yüzden, overlerin ve difli üreme sisteminin gelifli-
mi bu yoklu¤un eseri gibi düflünülebilir.
ve PGC'lerin oogonialara ve oositlere farkl>klaflmas>n> içerir. Overlerin
seks-spesifik farkl>laflmas> bafllad>¤>nda PGC'lerdeki inaktif X kromo-
zomlar> aktifleflmeye bafllar. Bu durum mitotik olarak aktif oogonia
oluflumunu göstermektedir. Oogenez s>ras>nda fonksiyonel iki X'in
önemi, tek X'i eksik olan 45 X kad>nlarda, oositlerin bulunmay>fl> ve er-
ken menopoza gidifl gerçe¤i ile vurgulanmaktad>r.
losa hücreleri gonadal mezenflim de farkl>lafl>rlar ve oositlerle yak>n
birliktelik gösterirler. Granulosa hücreleri ile sar>lm>fl olan oositde ma-
yoz bölünme diploten aflamas>nda durur ve diktioten olarak isimlen-
dirilen ara fazda bekler. E¤er bir oosit granulosa hücreleri ila sarma-
lanmam>flsa, mayoz bölünme diakinesise kadar bölünür ve oosit apo-
pitosis ile kaybedilir. Bu yüzden granulosa hücreleri oositin yaflayabil-
mesi için hayatidir. Oositlerin bir ço¤u granulosa hücreleriyle temasta
olmad>¤>ndan dolay> intrauterin dönemde kaybedilir (fiekil 255-2).
da cereyan eder (fiekil 255-3). Bir primordial follikül tek tabaka yass>
skuamöz granulosa hücreleri içerirken, diktiyoten küçük çapl> oosit
(yaklafl>k 15m çap>nda) ve ince bir bazal lamina içerir. Difli insanlar-
da bütün potansiyel yumurtalar do¤umda mayozun diploten aflama-
s>na girerler ve geriye hiç rezerv oogonia kalmaz.
cm geniflli¤indedir. Medial kenar> mesoover ile birlikte broad ligamen-
te tutunur bu da uterusdan laterale pelvik duvara do¤ru uzan>r. Over
küboid epitel ile kapl>d>r. Epitelin alt>nda s>k> bir ba¤ dokusu olan tu-
nika albuginea vard>r ve primordial follikülleri içerir.
255-4). Geliflimin çeflitli aflamalar>nda büyüyen folliküller korteksde de
yer almaktad>r. Tipik olarak bir siklusta sadece bir follikül yeterince
matüre olup ovum yumurtlar. Ovulasyondan sonra follikül korpus lu-
teuma dönüflür. Siklusun korpus luteumu yaklafl>k 7 gün sürer ve da-
munu sa¤layan ana olaylar>n zamansal geliflimini anlatan diyafram.
de¤ifliklikleri temsil eden flekil.
yerleflirken hilus hücreleri, otonomik sinirler ve spiral arterler medulladad>r.
(Erickson GF: The ovary: Basic principles and concepts. In Felig P, Baxter JD,
Broadus AE, et al [eds]: Endocrinology and Metabolism, 3rd ed. New York,
McGraw-Hill, 1995'den al>nm>flt>r.).
0.3