background image
(Tablo 449-4). Olgular>n büyük ço¤unlu¤unda neden viral infeksiyon-
lard>r ve tipik olarak unilateral bafllay>p yay>larak her iki gözde tutu-
lum gösterir. En s>k etken s>kl>kla adenovirüs türleridir. Bulaflma ge-
nellikle infekte kifliye direk temasla olur. Epidemik keratokonjonktivitte
etken adenovirüs tip 7,11,18'dir ve okul, yaz kamp> ve muayenehane-
lerde h>zl>ca yay>l>m gösterir. Viral konjonktivit tan>s> alan hastalar
mutlaka di¤er hastalardan izole edilmeli ve muayene ve bekleme oda-
lar> dezenfekte edilmelidir.
Viral Konjonktivitler
Viral konjonktivitlerde yar>kl> lamba muayenesinde alt palpebral
konjonktivada lenfoid foliküller görülür. Bol miktarda sulu ak>nt> ola-
bilir ancak mukopürülan sekresyon beklenmedik bir bulgudur. Kon-
jonktival hemoraji daha farkl> patojenleri düflündürür. Hastalarda pre-
auriküler lenfadenopati olabilir ve s>kl>kla üst solunum yolu infeksiyo-
nu öyküsü mevcuttur. Görme kornea stromas>n>n immün infiltrasyo-
nu nedeni ile bozulabilir. Hastal>k kendini s>n>rlar ve tedavi hastan>n
yak>nmalar>n> azaltmaya yöneliktir. So¤uk kompresler kullan>labilir.
Hastalara ellerini s>k s>k y>kamalar> önerilir. Viral konjonktivit tan>s>
alan olgularda antibiyotikli damla ve pomatlara ihtiyaç yoktur ve akut
dönemde kortikosteroid kullan>m> kontrendikedir. 3 ay süreyle viral partiküller tespit edilebilmekle birlikte, ancak hasta-
l>¤>n ilk 1-2 haftas>nda bulaflma riski tafl>d>klar> düflünülmektedir.
Bakteriyel Konjonktivit
Bakteriyel konjonktivitler (fiekil 449-9) tüm vakalar>n %5'den az>-
n> oluflturur. Stafilokok türlerinin neden oldu¤u infeksiyonlarda, kro-
nik, hafif, mukoid ak>nt> ve kabuklanma görülür ve blefarit veya dak-
riyosistit efllik edebilir. Semptomlar basitrasin ve eritromisin pomatla
düzelme gösterir ancak tedavi altta yatan infeksiyon kaynaklar>na yö-
nelik olmal>d>r. Hemophilus veya streptococcus alt tiplerinin neden ol-
du¤u akut bakteriyel konjonktivitler epidemi fleklinde veya izole ola-
rak görülebilir. Bulaflma direk kontakt veya fomitler arac>l>¤>yla olur.
Orta fliddette pürülan ak>nt> görülür. Konjonktiva (kemozis) ve kapak-
larda hafif ödem görülebilir. Inferior palpebral konjonktivan>n yar>kl>
lamba ile muayenesinde ince papiller reaksiyon görülebilir. Hastal>k
genellikle kendini s>n>rlar ancak gentamisin ve trimetoprimle kombi-
ne polymyxin B gibi genifl spektrumlu antibiyotiklere iyi cevap verir.
Hiperakut Pürülan Konjonktivit
Seksüel temasla bulaflan hiperakut bakteriyel konjonktivitte etken
Neisseria gonorrhoeae'd>r. Bol miktarda yeflil püy salg>lan>r ve kapaklar
genellikle afl>r> derecede ödemlidir. Preauriküler lenfadenopati genel-
likle mevcuttur. Bakteriyel ekzotoksinlerin neden oldu¤u kornea apse-
lerinin perforasyonunu önlemek için acil tedavi flartt>r. Konjonktiva-
n>n gram boyama ve kültürleri yap>lmal>d>r. Ekzotoksinlerin dilüe
edilmesi için salin solüsyonu ile yo¤un irrigasyon önerilir. Sistemik
antibiyotik tedavisi gereklidir. üçüncü jenerasyon sefalosporinler bafllanabilir. Ek olarak topikal sip-
rofloksasin, gentamisin veya basitrasin bafllanmas> faydal> olabilir.
Eriflkin
Eriflkin inklüzyon konjonktiviti Chlamydia trachomatis'in seksüel te-
mas yoluyla bulaflmas>yla ortaya ç>kar. Bu kronik konjonktivitte preau-
riküler lanfadenopati ile birlikte konjonktival foliküller görülür ve pek
çok antibiyotik tedavisine dirençlidir. Hastal>k tedavi edilmezse aylar
sürebilir. Eritromisin veya azitromisinle sistemik tedavi gereklidir. Tra-
hom
klamidya alt türlerinin tekrarlayan infeksiyonlar> sonucu ortaya ç>-
kan kronik skatrisyel konjonktivittir (Bölüm 339). Geliflmekte olan ül-
kelerde endemik olarak görülebilir ve dünyada korneal körlü¤ün en
s>k nedenidir. Superior palpebral konjonktivada beyaz, lineer skarlara
neden olarak kapa¤>n içe k>vr>lmas>na neden olabilir (skatrisyel entro-
piyon). Kirpiklerdeki dönme ve trikiazis zamanla korneal vaskülarizas-
yon ve opasifikasyona yol açar. Medikal tedavi olarak sistemik eritro-
misin veya tetrasiklin bafllan>l>r, bunun yan> s>ra skatrisyel de¤ifliklik-
ler için cerrahi epilasyon veya kapak rekonstrüksiyonu gerekebilir.
Allerjik Konjonktivit
Allerjik konjonktivit genellikle atopi, saman nezlesi ve alerjik rinitle
birliktelik gösterir. Kafl>nt> genellikle en belirgin yak>nmad>r, ancak ya-
banc> cisim hissi de s>k yak>nmalardand>r. Sulu ak>nt> gözlenir. Des-
tekleyici tedavi olarak so¤uk kompres ve topikal vazokonstriktör veya
naphazoline, levacobastin gibi antihistaminikleri kapsar. Uzun vadeli
tedavide mast hücre stabilizatörleri kronik semptomlar> ortadan kal-
d>rmada oldukça etkilidir.
Keratitler
Herpes simplex virüsünün neden oldu¤u keratitler genellikle se-
konder oküler infeksiyonlar olarak ortaya ç>karlar (fiekil 449-10). Pri-
mer infeksiyon fark edilmeden geçirilmifl olabilir veya perioküler ve-
ziküler dermatit veya blefarokonjonktivitle s>n>rl> kalm>flt>r. Viral par-
tiküller trigeminal ganglionda sessiz olarak kal>rlar veya kornea epitel
ve stromas>n> tekrar infekte ederler. Herpes simpleks epitelyal kerati-
tinde görülen karakteristik dendritik epitel defektlerinin aktif viral in-
feksiyonu gösterdi¤i düflünülmektedir. Tedavide günde dokuz kez to-
pikal trifluridin damla veya günde befl kez vidarabin pomat bafllan>r.
Oral asiklovir (günde üç kez, oral 400 mg, 1-3 hafta) bafllanabilir ve
uzun süreli asiklovir tedavisi (6 ay boyunca, günde iki kez, 400 mg) ke-
ratit tekrarlama riskini %50 azalt>r. n daha çok
virüse karfl> geliflen immünolojik aktiviteden kaynakland>¤>na inan>l-
maktad>r. Topikal steroid tedavisi (genellikle prednizolon asetat %1,
günde dört kez 1 damla fleklinde bafllan>r, cevaba göre ayda bir dam-
la azalt>l>r.) kal>c> kornea opasifikasyonu riskini azalt>r. Ancak steroid-
ler aktif enfeksiyondan flüpheleniliyorsa kullan>lmamal> ve kullan>ld>-
¤>nda beraberinde mutlaka profilaktik topikal veya sistemik antiviral
ajanlar (Örne¤in: Uyan>k olunan saatlerde günde 4 kez 1 damla triflu-
ridin veya günde 3 kez oral 400 mg asiklovir) verilmelidir.
Bakteriyel Keratitler
Bakteriyel keratitler ufak, periferal kornea opasiteleri veya genifl
santral süpüratif ülserler flekline olabilirler. Semptomlar> a¤r>, k>zar>k-
l>k, fotofobi ve görmede azalmad>r. Flöreseinle boyanma altta yatan
opasiteye efllik eden bir epitel defekti oldu¤unu gösterir. Bariz veya
mikroskopik epitel travmas> primer risk faktörüdür. Bakteriyel keratit
riski kontakt lens kullan>c>lar>nda befl kat daha fazlad>r ve gece lensler
ç>kar>lmadan uyundu¤unda bu risk daha da artar. En s>k patojen gram
pozitif koklard>r. Psödomonas kontakt lens kullan>c>lar>nda en s>k et-
kendir. Patojenin belirlenmesi için kornea sürüntüsünün gram boya-
mas> ve kültürü yap>lmal>d>r. Hafif vakalarda üniversite klinikleri d>-
Bölüm 449
Göz Hastal>klar>
2851
K>s>m XXVI
Göz ve KBB
fiEKPürülan ak>nt> ve konjonktival hi-
peremi bakteriyel konjonktiviti düflündürür. Viral konjonktivitte sulu ak>nt>,
yabanc> cisim hissi, preauriküler lanfadenopati ve yar>kl> lamba muayene-
sinde konjonktival foliküller görülür. (American Academy of Ophthalmo-
logy'nin izniyle reprodüksiyonu yap>lm>flt>r.)
fiEKfl>k-
ta ve flöresein ile boyama sonras> kobalt mavisi filtresinden geçen >fl>k
alt>ndaki görünümü (alt sa¤da).
Herpes simplex için karakteristik olan
dendritik boyama paterni dikkat çekicidir.