background image
Renogram
GFH göstergesi olan teknesyum 99m-iflaretli DTPA ile böbrek kan
ak>m>n>n göstergesi olan merkaptoasetil triglisinin böbrek taraf>ndan
al>mlar> renovasküler hastal>klar>n taramas>nda kullan>lm>flt>r. Tek-
nesyum 99m-iflaretli DTPA böbrek perfüzyonunu yans>t>rken, mer-
kaptoasetin triglisinin böbreklerdeki tutulumu ve at>l>m> böbrek fonk-
siyonun de¤erlendirilmesini sa¤lar. Radyoizotop tutulma h>z> renal
arter stenozu varl>¤>nda hem azal>r hem de gecikir. topril verildi¤i zaman at>l>m daha da belirgin flekilde azal>r. Kaptopril
uygulamas>ndan sonra etkilenmifl böbrekte GFH'de de azalma gözle-
nir. Bu yöntem tek tarafl> renal arter stenozunda yararl> olsa da bilate-
ral stenoz varl>¤>nda veya böbrek fonksiyonunun belirgin derecede
bozuldu¤u durumlarda yarar> s>n>rl>d>r.
Toplay>c> sistemde dilatasyon görüldü¤ünde dilatasyonun t>kan-
ma komponenti olup olmad>¤>n> anlayabilmek için furosemid renog-
rafi yap>l>r. ktan sonra renogram ya-
p>l>r. zla at>l>m> anatomik olarak t>kanman>n varl>¤>n> ekar-
te eder.
Renal Anjiografi
Renal arter stenozunun tan>s>nda renal arteriografi alt>n standart-
t>r. Ayr>ca arteriovenöz malformasyonlar>n, poliarteritis nodoza ve
böbre¤in di¤er vasküler lezyonlar>n>n de¤erlendirilmesinde de kulla-
n>l>r. Ancak, bu çal>flma invazif olup iyotlu kontrast madde kullan>l>r
ve küçük de olsa ateroembolik hastal>k riski tafl>r. Anjiogram s>ras>nda
teröpatik anjioplasti yap>labilir ve stent yerlefltirilebilir.
Renal ven renin düzeyleri esas olarak tarihi öneme sahiptir. Renal
venlerin her birinden yap>lan renin ölçümleri renal arter stenozunun
ayn> taraf böbrekte fizyolojik olarak renin sal>n>m>nda art>fl olup olma-
d>¤>n>n saptanmas> için kullan>lm>flt>r. Etkilenmifl tarafla karfl> taraf
aras>nda 1.5 gibi bir oran>n saptanmas> fizyolojik olarak önemli bir ste-
noz varl>¤>n> destekler.
Böbrek Biopsisi
Böbrek hastal>¤>n>n de¤erlendirilmesinde böbrek biyopsisi çok de-
¤erli bir yöntemdir. Böbrek biyopsinin kullan>m ile yeni antiteler ta-
n>mlanm>flt>r (immünotaktoid glomerülonefrit, segmental skleroz ve
fokal varyant kollaps gibi). Biyopsiler ço¤u kez ultrasonografi veya BT
eflli¤inde perkutan olarak yap>l>r. Daha yak>n zamanlarda, kanama
riski yüksek hastalarda transjuguler yaklafl>m kullan>lmaktad>r. Gü-
nümüzde böbrek biyopsi endikasyonlar>n> afla¤>daki durumlar olufl-
turmaktad>r:
1.
Serolojik tan>s> olmayan h>zl> ilerleyen glomerülonefrit (RPGN).
ANCA iliflkili vaskülitde seroloji tek bafl>na kullan>lmas>na ra¤-
men, di¤er patolojilerin do¤rulanmas>nda kriyoglobülinemi ve
SLE gibi di¤er antitelerin tan>s>nda endikedir.
2.
Nedeni belli olmayan nefrotik sendrom. Çocukluk ça¤> nefrotik
sendromunda steroide duyarl> minimal de¤ifliklik hastal>¤> preva-
lans>n>n yüksek olmas> nedeniyle rutinde ampirik olarak steroid
kullan>l>r. Yetiflkinlerde s>kl>kla uygulanan yöntem biyopsiyi taki-
ben altta yatan böbrek patolojisine göre tedavi bafllanmas>d>r (fie-
kil 115-14).
3.
SLE'de böbrek tutulumu daha fazla oranda proliferatif glomerülo-
nefrit fleklindedir ve Dünya Sa¤l>k Örgütü bunu s>n>f IV SLE nef-
riti olarak tan>mlam>flt>r (fiekil 115-15). Daha yo¤un immünosup-
resif kullan>m> ile tedavi edilebilir.
4.
Böbrek yetmezli¤inin hiçbir nedeni bulunamam>flsa. Hastanede
oluflan böbrek yetmezli¤i olgular>nda biyopsi yap>lmas> yayg>n ol-
mamas>na ra¤men, faydal> olabilir. Özellikle allerjik intersisyel
nefrit gibi steroid tedavisi planlanan durumlarda biyopsi yaral>
olabilir.
5.
Akut ve kronik böbrek yetmezli¤i geliflen böbrek transplantlar>n-
da tan> ve tedavinin planlanmas>nda biyopsinin getirileri dönüm
noktas> olabilecek önem arzedebilir.
6.
Nefrotik s>n>r>n alt>ndaki proteinüri de daha az biyopsi endikasyo-
nu vard>r. Burada biyopsi karar>n>n verilmesinde hipertansiyon
varl>¤>, böbrek yetmezli¤inin durumu, yafl ve hastan>n tercihi gibi
di¤er faktörler göz önünde tutulmal>d>r.
Böbrek biyopsisi genelde ultrason eflli¤inde do¤ru zamanda ve de-
neyimli ellerde yap>l>rsa güvenli bir ifllemdir. Koagülopatisi olmayan
hastalarda kanama riski %1-2'dir.
n MAJÖR RENAL SENDROMLAR
Renal hastal>klar mant>ksal olarak birbirleriyle örtüflen ana kate-
gorilere ayr>labilirler ve bunlar en s>k görülen renal sendromlar> ka-
rakterize ederler.
Bölüm 115
Böbrek Hastal>¤> Olan Hastaya Yaklafl>m
811
K>s>m XI
Böbrek
fiEKÜç yönlü kronal çekimlerde sa¤
renal arterdeki darl>k görülmektedir (Johnson RJ, Feehally J: Comprehensive
Clinical Nephrology. London, Mosby, 2000. narak bas>lm>flt>r).
fiEKGlomerülde ve glomerül kapillerinde Con-
go k>rm>z>s> ile amiloid birikimi görülmektedir (Büyütme 330x) (Johnson RJ, Fee-
hally J: Comprehensive Clinical Nephrology. London, Mosby, 2000. narak
bas>lm>flt>r).
fiEKBu böbrek biopsisinde prolifera-
tif de¤ifliklikler ve kresent formasyonu her iki glomerülde de (hematoksilen-eosin
boyas> ile görülmektedir; Büyütme 115x). (Johnson RJ, Feehally J: Comprehen-
sive Clinical Nephrology. London, Mosby, 2000. narak bas>lm>flt>r).