background image
ha sonra gerileyerek s>k> ba¤ dokusundan meydana gelmifl olan kor-
pus albikans halini al>r (fiekil 255-4).
Medulla çok say>da kan damar> ve sinir içeren gevflek bir ba¤ do-
kusundan ibarettir. Overin arterial deste¤i iki ana kaynaktan gelir:
over arteri ve uterin arter. Bu iki damar medullaya bir birine ters yön-
de girerler ve birleflerek ana anastomik bir yol oluflturduktan sonra ra-
mus ovarikus arteri ad>n> alan damar yap>s>n> olufltururlar. Bu arter hi-
lumdan içeri giren primer dallar verirler (spiral arterler). Hilumda me-
dulla ve korteksde ki follikülleri ve luteal dokuyu beslemek üzere sa-
y>s>z miktarda ikincil ve üçüncül dallar verir (fiekil 255-4). Hilumda
ayr>ca hilus hücreleri de mevcuttur. Bu hücreler testiküler Leydig hüc-
relerine benzerler ve Reinke kristalleri içerip testosteron salarlar. Hilus
hücrelerinin görevi net olarak bilinmemektedir.
Çocukluk Ça¤> ve Ergenlikteki Over Fonksiyonlar>
Ergenlikteki fiziksel de¤ifliklikler.
Ergenlik, seksüel olgunlaflman>n en erken belirtileriyle bafllar ve fi-
ziksel, mental ve duygusal olarak olgunlaflman>n sa¤land>¤> zamana
kadar devam eder. K>zlarda ki ergenlik belirtileri hipotalamik-hipofi-
zer-over birminin do¤rudan veya dolayl> olarak olgunlaflmas>n>n so-
nucunda ortaya ç>kar. Hormonal olarak, insanlarda ergenlik dönemi,
ve negatif gonadal steroid geribildirim halkas>n>n yeniden düzenlen-
mesi, yeni sirkadiyen ve ultradiyen( s>k )gonadotropin ritimleri olufl-
turulmas>,yeni düzende ve s>kl>kta gonadotropin salg>lanmas>n>n bafl-
lamas> ve menstrual siklusu birbirine ba¤l> gonadotropinler ve over
steroidlerin ekspresyonu ile ortaya ç>kmaktad>r. K>zlarda, ergenlik ge-
liflimi genellikle 8 ve 14 yafllar> aras>nda olmaktad>r. Bafllang>ç yafl> ve
puberteye ilerleme h>z> de¤iflkendir ve genetik, sosyoekonomik, bes-
lenme, fiziksel ve psikolojik faktörlere ba¤l>d>r.
Ergenlik s>ras>nda fiziksel de¤ifliklikler, belirli bir zaman çerçevesi
içinde belli s>ra düzeniyle meydana gelmektedir (fiekil 255-5). Meme
tomurcuklanmas> genellikle ergenlikte ki ilk de¤ifliklikdir, takiben k>-
sa bir sürede pubik k>llanma olur ve ergenli¤in daha geç aflamalar>n-
da ise menarfl ortaya ç>kar. Meme tomurcuklanmas>ndan (bafllang>ç
yafl> ortalama 9.8 y>l) menarfla kadar geçen süre yaklafl>k 2 y>ld>r. Me-
me geliflimi artan over östrojen üretiminin, pubik ve aksiler k>llanma-
Bölüm 255
Overler ve Geliflim
1805
K>s>m XIX
Kad>n Sa¤l>¤>
fiEK<nsan fetal overlerinde ki gametogenez s>ras>nda ki primor-
dail follikül oluflumu aflamalar> çizilmifltir.
Üçüncü ayda (1), oogeniz meyotik
olarak bölünür. Dördüncü ayda (2), kortikal kordun derinliklerinde ki baz> oogoni-
alar meyoz bölünmeye giderler (oklarla iflaretli). Yedinci ayda (3), kordlar art>k
belirgin de¤ildir ve bütün germ hücreler meyotik profaz I'dedir. Dokuzuncu ayda
(4), baz> oositler granulosa hücreleriyle iliflkili hale gelir ve primordial hücreleri
meydana getirirler (y>ld>z ile iflaretli olanlar). B, elektron mikroskop görünümü. Granulosa hücreleri (okla iflaretli olanlar), oosit
çekirdekleri (N) ve Balbiani cisimleri (y>ld>zla iflaretli olanlar) gösterilmekte-
dir.(Erickson GF: The ovary: Basic principles and concepts. On Feling P, Baxter
JD, Broadus AE, et al [eds]: Endocrinology and Metabolism, 3rd ed. New York,
McGraw-Hill, 1995'den al>nm>flt>r).
fiEKllar> boyunca insan overi anatomisinin gösterdi¤i
de¤ifliklikleri temsil eden flekil.
Geliflen folliküller ve korpus luteum korteksde
yerleflirken hilus hücreleri, otonomik sinirler ve spiral arterler medulladad>r.
(Erickson GF: The ovary: Basic principles and concepts. In Felig P, Baxter JD,
Broadus AE, et al [eds]: Endocrinology and Metabolism, 3rd ed. New York,
McGraw-Hill, 1995'den al>nm>flt>r.).
fiEKzda ergenlik s>ras>nda ortaya ç>kan olaylar>n
s>ralamas>.
(Rebar RW: In Yen SSC, Jaffe RB [eds]: Reproductive Endocrino-
logy: Physiology, Pathophysiology, and Clinical Management, 4th ed. Philadelp-
hia: WB Saunders, 1999, p 710'den al>nm>flt>r.)
1
3 hafta
2
4 hafta
3
7 hafta
4
9 hafta
Yumurta
ve kumulus
Korteks
Korpus luteum
Korpus albikans
Adrenerjik
sinir
Spiral
arter
Hilus
hücreleri
Primoridal
foliküller
Primer folikül
K>z
Büyümede
h>zlanma
Menarfl
Meme
Pubik k>llanma
Yafl (y>llar)
10
12
14
16
Sekonder
folikül
Erken
üçüncü
folikül
Atretik
folikül
interstisiyel
hücreler
Graaf
follikül
Ovülasyon
Medulla
Tomurcuk
Olgun
Az
Olgun
B
A