yüzy>l>n bafllang>c>nda en ciddi sa¤l>k tehditi haline gelmekle kalma-
y>p ayn> zamanda a¤>r biçimde etkilenen ülkelerde sosyal ve ekono-
mik ilerlemeye en büyük engellerden biri haline gelmifltir.
özellikle düflük ve orta gelir düzeyli ülkelerde global epidemi yavaflla-
ma belirtisi göstermemektedir. Epideminin kümülatif etkisi yüksek
prevalansl> Sahara alt> ülkelerde en fazla olup y>k>c>d>r. Sa¤l>k ve di¤er
gerekli servisler üzerinde felç edici stresler, yaflam beklentisinde
önemli oranda azalmalar ve derinleflen yoksullu¤u içerir.
lükte bir art>fl olmas>na ra¤men; e¤er dünya 2015'e kadar epidemiyi
durdurmak ve tersine çevirmeye bafllamakla Milenyum Geliflim He-
defi'ne ulaflmak istiyorsa, bunlar ve di¤er birkaç yayg>n ve etkin poli-
tik hareketler üzerinde daha h>zl> ilerlemeler gereklidir.
enfeksiyonu ile yaflamaktayd>. Sadece 2005'te, tahmini 4.1 milyon in-
san HIV ile enfekte hale gelmifltir ve 2.9 milyon HIV/AIDS hastal>¤>
nedeni ile hayat>n> kaybetmifltir.
biri s>kl>kla zamanla de¤iflen farkl> bir dinamik ve seyre sahiptir. Bölge-
sel epidemiyolojik e¤ilimler, Bölüm 410'da genifl ölçüde ele al>nm>flt>r.
%80'inden sorumludur. Korunmas>z heteroseksüel cinsel iliflki, gelifl-
mekte olan ülkelerde HIV enfeksiyonu vakalar>n>n büyük ço¤unlu¤una
karfl>l>k gelmektedir. Erkekler aras>nda korunmas>z cinsel iliflki, HIV ile
yaflayan insanlar>n global toplam>n>n %4 ila %6's>ndan sorumludur.
kabaca 600,000 yeni enfeksiyona neden olur.
maya devam eder. Dünya çap>nda, yaklafl>k olarak 13 milyon ilaç en-
jeksiyonu kullan>c>s> vard>r ve baz> bölgelerde %50'sinden fazlas> HIV
ile enfektedir.
kad>nd>r; Sahara alt> Afrika'da hemen hemen %60'> kad>nd>r ve kad>n-
lar HIV ile yaflayan genç kiflilerin (15 ila 24 yafl) %76's>n> oluflturur.
Genç kiflilerin (15 ila 24 yafl), y>ll>k yeni HIV enfeksiyonlar>n>n %35'ine
tekabül etti¤i tahmin edilmektedir. Bu e¤ilim özellikle korkutucudur
çünkü bugünün yeni jenerasyonu tarihteki en fazla olan>d>r.
labilece¤i yönünde dünyan>n en fakir ülkelerinin baz>lar>ndan kay-
naklanan bulgular> içeren güçlü bir kan>t vard>r. Brezilya, Senegal,
Tayland ve Uganda'n>n HIV enfeksiyon oranlar>n> stabilize etme veya
düflürmedeki herkesçe bilinen baflar>lar>na ek olarak; az fakat ço¤alan
say>daki ülkeler, her bölgesinde fakat Do¤u Avrupa ve Orta Asya'da,
kusursuz önleme çabalar> arac>l>¤> ile HIV prevalans> azalt>lmaktad>r.
Tüm yafllar boyunca ulusal HIV prevalans>ndaki azalmalar hem Baha-
malar, Kenya, Rwanda ve Zimbabwe hem de Burkina Faso, Fildifli Sa-
hilleri ve Haiti'nin kentsel bölgelerinde yak>n geçmiflte belgelenmifltir.
Ek olarak, 11 Sahara alt> Afrika ülkesinden elde edilen veriler aras>n-
s>nda %25 veya daha fazla azalma bildirmifltir ve di¤er 3'ü 2001 ve
2005 y>llar> aras>nda baflkentlerde bu tip azalmalar> bildirmifltir. Genç
yetiflkinler aras>ndaki HIV prevalans> ayr>ca Hindistan'>n 4 güney eya-
letinde de azalmaktad>r. Kamboçya ve Tayland'da, HIV prevalans>n-
daki istikrarl> azalma devam etmektedir. Bu ülkelerdeki HIV preva-
lans>ndaki düflmenin gerçek nedenleri de¤iflmesine ra¤men, herkeste
cinsel davran>flta de¤iflikliklerin güçlü bulgusu vard>r: insanlar kon-
dom kullan>mlar>n> artt>rmaktad>r, cinsel iliflkiye ilk girme zamanlar>-
n> ertelemektedir ve daha az cinsel partnere sahip olmaktad>r.
birinin HIV/AIDS hastal>¤>ndan olmas> nedeniyle, HIV/AIDS flu an-
da dünyan>n önde gelen ölüm nedenidir ve iskemik kalp hastal>¤> ve-
ya tüberkülozun neden oldu¤u ölümün iki kat>na yol açar. Toplumla-
r>n ekonomik gelece¤i için ve de¤erler ve becerilerin çocuklara aktar>-
m> için ba¤l> olduklar> genç eriflkinleri öncelikle etkileme ile AIDS top-
lumun temelinin alt>n> kazmaktad>r.
Afrika ülkelerindeki yaflam beklentisinin HIV enfekte olunmam>fla gö-
re 30 y>l kadar daha düflük olmas> muhtemeldir. Bu ba¤lamda, yaflam
beklentisindeki bu düflme, Avrupa'n>n herhangi bir yerinde Birinci
Dünya Savafl> ve 1918-1919 influenza epidemisinin birlikte etkisi ile
neden olunan>n hemen hemen iki kat>d>r.
HIV/AIDS hastal>¤>ndan etkilenen ailelerin çal>flmalar>, AIDS ile ilifl-
kili hastal>kla bafla ç>kma ihtiyac> nedeniyle ayl>k gelirde keskin dü-
flüflleri (%66 ve %80 aras>) belgelemifltir. Enfeksiyon oranlar>n>n Saha-
ra alt> Afrika'dan önemli ölçüde daha düflük oldu¤u Kamboçya'da,
AIDS'in 2003 ve 2015 y>llar> aras>nda yoksulluktaki azalma oran>n>
%60 yavafllataca¤> tasarlanmaktad>r. Rusya Federasyonu'nda, HIV
enfeksiyonu devam eden demografik krizi fliddetlendirmektedir.
yiyecek eksikli¤ini kötülefltirmektedir.2002-2003 ve 2005'teki Güney
Afrika'daki yiyecek krizi sadece k>tl>ktan kaynaklanmam>flt>r ayn> za-
manda HIV/AIDS nedeniyle tar>m>n zay>flamas>ndan kaynaklanm>fl-
t>r. 2020'ye kadar, Botswana, Namibia ve Zimbabwe'deki tar>msal ifl
gücünün HIV/AIDS yoklu¤undakine göre %20 daha az olmas> ve di-
¤er sekiz Afrika ülkesinde %10 daha az olmas> tasarlanmaktad>r.
runmas>z çocuklar>n efli benzeri görülmemifl bir krizini oluflturmakta-
d>r. Tüm çocuklar>n %15 veya daha fazlas>n>n bir veya her iki ebevey-
nini kaybetmekte oldu¤u 10 Sahara alt> Afrika ülkesinde, AIDS 6 ülke-
deki yetim b>rakman>n bafll>ca en önemli nedeniydi ve arda kalan ül-
kelerde yetim b>rakma düzeylerini %25 ila %40'a yak>n artt>rm>flt>r.
y>plar oluflabilecek etkinin sadece bir bölümüdür. A¤>r olarak etkilenen
ülkelerde, uzun vadeli sonuç ekonomik ve sosyal geliflmenin çözülmesi
olabilir, genifl ölçüde hayati bilginin nesiller aras>nda aktar>lamayacak
olmas> nedeniyledir. 2000 y>l>nda, Birleflik Milletler Güvenlik Konseyi
HIV/AIDS'in evrensel güvenli¤e bir tehdit oldu¤unu beyan etmifltir.
B
dan kabul edilen alt>nc> milenyum kalk>nma hedefi, dünyan>n 2015'e
kadar HIV/AIDS'i durduraca¤> ve tersine çevirece¤inini temin etmek-
tedir. 21.yüzy>l>n bafllang>c> için önde gelen evrensel hedefler içine
HIV/AIDS'in dahil edilmesi sadece epideminin kendisinin ba¤>m>z
öneminin fark>na var>lmas> ile kalmay>p ayn> zamanda yoksullu¤un
azalt>lmas>, çocuk ölümlerini önlenmesi ve her fleye karfl>n e¤itim sa¤-
lanmas> gibi dünyan>n beklentileri üzerinde HIV/AIDS hastal>¤>n>n
etkisini kabul etmektir.
HIV/AIDS Taahhüt Deklarasyonu'nu kabul etmifltir. Deklerasyon;
sa¤lam ulusal HIV/AIDS yan>t>n>n hem sa¤l>k hem de sa¤l>k d>fl> ilgi-
li sektörleri kulland>¤>n> ve yeni enfeksiyonlar> önlemek için çal>flt>¤>-