geçmesi için gerekli tüm mutasyon ve epigenetik olaylar>n oluflmas> için zamana ihtiyaç oldu¤unu gösterir (Bölüm 187). Yafl, kanser için di¤er faktörlerden daha güçlü bir prediktördür. Tüm kanserlerin dörtte üçü (%76), ABD'de 55 yafl ve üzeri popülasyonun yaklafl>k %19'unda görül- mektedir. Seksenbefl yafl sonras>nda kanser insidans>ndaki net düflüfl, yafll>lardaki tamamlanmam>fl kanser tan>s>n> göstermesinin yan>nda, 1920 ve öncesinde do¤mufl neslin afl>r> sigara içicili¤i ile de iliflkilidir. fositik lösemi, beyin ve di¤er nörolojik sistem kanserleri, kemik ve ek- lem, endokrin ve yumuflak dokulardan kaynaklanan kanserler yer al>r. Yirmi ile 59 yafl aras>ndaki kad>nlarda, meme kanseri en ölümcül kan- serdir. Altm>fl yafl ve üzerindeki en yayg>n 4 kanser aras>nda, akci¤er ve rektum kanseri (Bölüm 203) yer almaktad>r. Orofarenks, özefagus, larinks, akci¤er ve böbrek kanserlerinin erkek- lerde çok daha fazla görünmesinde, tütün ve/veya alkol kullan>m>n>n daha fazla olmas>n>n katk>s> olabilir. Beyin, hematopoietik ve çocuk- luk ça¤> kanserlerinde nedenler belirsizdir. ¤> en çok prostat, mide, larinks (erkek), myeloma ve serviks kanserle- rinde görülmektedir. Daha kaliteli prevansiyon, erken tan> ve tedavi için, e¤itim, risk faktörlerinin >rkla iliflkili biyolojik farkl>l>klarla olan iliflkisini araflt>ran az say>da çal>flmalar yap>lm>flt>r. Giderek artan veri- ler, sosyoekonomik faktörlerin bu eflitsizliklerin üzerinde önemli bir etken oldu¤unu göstermektedir (Bölüm 5). Örne¤in, ABD'de tüm >rk veya etnik yap>lar içinde meme kanseri mortalitesi, siyah kad>nlarda en yüksektir. Bununla birlikte, meme kanseri insidans>n>n beyaz ka- d>nlarda daha fazla rapor edilmesinin nedeni, siyah kad>nlardaki me- me kanserinin var olandan daha az tan> konmas>d>r. Meme kanserli kad>nlardaki sa¤kal>m, genel popülasyonda siyahlarda daha az olma- s>na ra¤men, askeri hastanelerde her iki >rk eflit muamele gördü¤ün- den dolay>, sa¤kal>m her iki >rkta benzerdir. Prostat, serviks, uterus, kolon ve rektum gibi di¤er kanserlere ba¤l> göreceli sa¤kal>m, beyaz- lara göre Afrikal> Amerikal>larda daha düflüktür. aras>nda safra kesesi, mide ve serviks kanserleri; Japon'larda mide ve karaci¤er kanserleri; Çinli'lerde nazofarenks, karaci¤er ve mide kan- serleri; Havai'lilerde meme, özefagus, karaci¤er, pankreas, akci¤er ve serviks kanserleri, beyazlara göre, yafla-göre ayarlanm>fl insidans ve mortalite oranlar>n>n yüksek oldu¤u kanserler olmas>na ra¤men, Fili- pin as>ll> kiflilerde, mide, karaci¤er, oral kavite ve özefagus kanseri d>- fl>ndaki birçok kanser riski daha azd>r. Bu çok say>daki etnik yap>lar aras>nda tütün kullan>m>, diyet al>flkanl>klar>, infeksiyöz temaslar ve- ya t>bbi bak>m aç>s>ndan farkl>l>klar>n oldu¤u bilinmektedir. Bu eflit- sizliklerin azalt>lmas> için pratik önlemlerin ortaya ç>kar>lmas> amaçl> çal>flmalara gereksinim vard>r. çok say>da neden söz konusudur. Örne¤in, tütün ve sigara kullan>m> ak- ci¤er kanseri için en önemli neden olmakla beraber, hastal>¤>n görülme- si için ne gerekli ne de tek nedendir. Akci¤er kanserlerinin yaklafl>k %10-15'i aktif olarak sigara içmeyenlerde görülürken, uzun-süreli siga- ra içenlerin sadece yaklafl>k %20'sinde akci¤er kanseri geliflmektedir. Epidemiology and End Results (SEER), ertelenen raporlamaya göre düzeltilmifl kanser insidans oranlar>ndaki zamana göre e¤ilimler. B. 1975-2003 kad>nlar,Sur- veillance Epidemiology and End Results (SEER), ertelenen raporlamaya göre düzeltilmifl kanser insidans oranlar>ndaki zamana göre e¤ilimler Akci¤er ve bronfl Kolon ve rektum Mesane NHL Melanom Akci¤er ve bronfl Kolon ve rektum NHL Over Over kanseri s>n>fland>rmas>nda yak>n zamandaki de¤ifliklikler 1996-2002 sa¤kal>m oranlar> etkilenmifltir. Surveillance, Epidemiology and End Results Program (SEER), 1975-2003, Division of Cancer Control and Population Sciences, National Cancer Institute, 2006'dan al>nm>flt>r. sidans>, 2003. Kad>n |